TEI-PD170, TUSAŞ Motor Sanayii A.Ş. (TEI) tarafından geliştirilen, turbodizel yapıya sahip bir havacılık motorudur. Türkiye’nin insansız hava araçları (İHA) ihtiyaçlarını karşılamak ve dışa bağımlılığı azaltmak amacıyla tasarlanmıştır. Motor, yüksek güç/ağırlık oranı, uzun havada kalış süresi ve yüksek irtifa performansı ile öne çıkmaktadır. TÜBA tarafından yayımlanan çalışmalarda da TEI-PD170, Türkiye’nin özgün havacılık motorları arasında kritik bir örnek olarak değerlendirilmektedir.
Geliştirme ve Seri Üretim Süreci
Motor, Türkiye’nin İHA motorlarında millî çözüm üretme hedefinin bir parçası olarak geliştirilmiştir. TEI’nin turbodizel motor geliştirme tecrübesi ve devletin millî teknoloji politikaları doğrultusunda projelendirilmiştir. AA haberlerinde belirtildiği üzere, PD170’in geliştirme süreci, uzun havada kalış ve yüksek irtifa gereksinimleri göz önünde bulundurularak yürütülmüştür. Motorun tasarım, test ve üretim süreçlerinin tamamı yerli imkânlarla gerçekleştirilmiştir.
TEI-PD170 (TEI)
Teknik Özellikler ve Performans
TEI-PD170, dört zamanlı, sıvı soğutmalı ve turbodizel yapıda olup 170 beygir güç üretmektedir. Motor, hem Jet-A1 hem de JP-8 yakıtları ile çalışabilmektedir. Çift turboşarjlı sistemi sayesinde yüksek irtifada güç kaybı minimuma indirilmektedir. Yaklaşık 40.000 feet (12.000 metre) irtifada görev yapabilecek şekilde tasarlanmış motor, uzun uçuşlarda yüksek verimlilik ve güvenilirlik sağlamaktadır.
Kullanım Alanları ve Avantajlar
Motor, özellikle Türk savunma sanayisinin önde gelen İHA platformları olan ANKA ve AKSUNGUR’da kullanılmaktadır. Yüksek enerji yoğunluğu ve uzun havada kalış süresi sayesinde İHA’ların operasyonel kabiliyetlerini artırmaktadır. Millî üretim olması, bakım, yedek parça ve lojistik süreçlerinin ülke içinde yönetilmesine imkân tanımakta ve dışa bağımlılığı azaltmaktadır.
TEI-PD170 (Youtube)
Stratejik ve Endüstriyel Önemi
TEI-PD170, Türkiye’nin kendi havacılık motorunu geliştirme kabiliyetinin bir simgesi olarak öne çıkmaktadır. Motorun başarısı, uzun uçuş rekorları (örneğin 35 saatlik kesintisiz uçuş) ile kanıtlanmıştır ve bu başarı, hem TEI’nin mühendislik kapasitesini hem de Türkiye’nin motor teknolojilerindeki ilerlemesini göstermektedir. Milli üretim olmasının sağladığı stratejik avantajlar, Türkiye’nin savunma sanayisinde kritik bir boşluğu doldurmaktadır.
