Türkiye - İngiltere Eurofighter Typhoon Savaş Uçağı İşbirliği Anlaşması, 27 Ekim 2025 tarihinde Ankara’da, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer tarafından imzalanmıştır. Söz konusu anlaşma, iki ülke arasındaki savunma sanayi ortaklığını kurumsal düzeye taşıyan ve stratejik işbirliğini güçlendirmeyi hedefleyen bir mutabakat metnidir.
Anlaşmanın Arka Planı
Türkiye–İngiltere Eurofighter Typhoon Savaş Uçağı İşbirliği Anlaşması, 27 Ekim 2025 tarihinde Ankara’da imzalanmıştır. Anlaşma, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer tarafından Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde gerçekleştirilen resmî törenle yürürlüğe konulmuştur. Bu mutabakat, iki ülke arasındaki savunma sanayi işbirliğini kurumsal çerçeveye taşıyan ilk üst düzey savunma anlaşması niteliğindedir.
Eurofighter Typhoon, dört Avrupa ülkesi (Birleşik Krallık, Almanya, İtalya ve İspanya) tarafından ortak geliştirilen çok rollü bir savaş uçağıdır. Türkiye’nin bu platforma yönelik tedarik girişimi, Avrupa savunma sanayii konsorsiyumu ile ilişkilerinde yeni bir dönemin başlangıcı olarak değerlendirilmiştir.
Ziyaret Süreci ve İmza Töreni
Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın daveti üzerine 27 Ekim 2025 tarihinde Ankara’ya resmî bir ziyaret gerçekleştirmiştir. Ziyaret, iki ülke arasındaki stratejik ortaklık ilişkilerinin geliştirilmesi, savunma sanayi işbirliğinin güçlendirilmesi ve bölgesel güvenlik konularının ele alınması amacıyla düzenlenmiştir.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Burhanettin Duran, ziyaretin bir gün öncesinde yaptığı açıklamada, Türkiye ile Birleşik Krallık arasındaki ilişkilerin “yakın müttefiklik temeline dayandığını” ve bu çerçevede “stratejik boyutta” sürdüğünü ifade etmiştir. Açıklamaya göre, görüşmelerde savunma, ticaret, enerji ve bölgesel meseleler gündemde yer almıştır.
Başbakan Starmer ve beraberindeki heyet, 27 Ekim günü öğle saatlerinde Ankara’ya ulaşmıştır. Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Starmer’i Mürted Hava Meydan Komutanlığı’nda resmî törenle karşılamıştır. Ziyarete, İngiltere Savunma Bakanı John Healey ve İngiltere Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Harv Smyth de katılmıştır.
Türk Hava Sahasında F-16 Karşılaması
Milli Savunma Bakanlığı, ziyaret kapsamında Birleşik Krallık Kraliyet Hava Kuvvetleri’ne ait üç Eurofighter Typhoon uçağının Türkiye’ye geldiğini bildirmiştir. Bu uçaklar, Türk hava sahasına girişlerinde Türk Hava Kuvvetleri’ne ait F-16 savaş uçakları tarafından karşılanmış ve Ankara’ya kadar refakat edilmiştir. Bu sembolik karşılama, anlaşmanın temelini oluşturan hava savunma işbirliğini simgeleyen bir jest niteliği taşımıştır.
Karşılama töreninin ardından İngiliz heyeti, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. (TUSAŞ) tesislerini ziyaret etmiştir. Ziyaret, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler’in refakatinde gerçekleştirilmiş; Başbakan Starmer’a Türkiye’nin milli muharip uçağı KAAN hakkında teknik bilgi verilmiştir.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Başbakan Starmer, Eurofighter Typhoon Savaş Uçağı ile İlgili Anlaşma Sağladılar - (Anadolu Ajansı)
TUSAŞ Ziyareti ve Tören
TUSAŞ’taki görüşmede Türk ve İngiliz savunma yetkilileri, havacılık teknolojilerinde ortak Ar-Ge ve üretim potansiyelleri üzerine değerlendirmelerde bulunmuştur. Başbakan Starmer, TUSAŞ ziyaretinin ardından Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’ne geçmiştir. Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuğunu resmî törenle karşılamıştır.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Başbakan Starmer, törenin ardından karşılıklı olarak heyetlerini tanıtmış ve iki ülke bayrakları önünde basın mensuplarına poz vermiştir. Törene Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Hakkı Susmaz, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Burhanettin Duran, Türkiye’nin Londra Büyükelçisi Osman Koray Ertaş ve Cumhurbaşkanlığı Güvenlik Başdanışmanı Akif Çağatay Kılıç katılmıştır.
Törenin ardından, iki liderin başkanlığında gerçekleştirilen baş başa görüşme ve heyetler arası çalışma yemeği sonrasında Eurofighter Typhoon savaş uçağı işbirliği anlaşması imzalanmıştır. Anlaşma, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Keir Starmer tarafından aynı oturumda imza altına alınmıştır.
Bu mutabakat, Türkiye’nin Avrupa merkezli bir savaş uçağı programına dâhil olması açısından tarihî bir gelişme olarak kayda geçmiştir. İmza töreninde yapılan açıklamalarda, işbirliğinin sadece uçak tedarikini değil, aynı zamanda savunma sanayii üretimi, teknoloji paylaşımı ve karşılıklı yatırım olanaklarını da kapsadığı belirtilmiştir.
Anlaşmanın İçeriği ve Önemi
Türkiye ile Birleşik Krallık arasında imzalanan Eurofighter Typhoon Savaş Uçağı İşbirliği Anlaşması, iki ülke arasındaki savunma sanayi ilişkilerinin kurumsal bir çerçeveye kavuşturulmasını sağlamıştır. Bu anlaşma, yalnızca bir uçak tedarik protokolü değil, aynı zamanda teknolojik işbirliği, savunma üretimi, Ar-Ge ortaklığı ve stratejik koordinasyon alanlarını kapsayan çok yönlü bir mutabakattır.
Anlaşma, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde yapılan görüşmelerin ardından 27 Ekim 2025 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İngiltere Başbakanı Keir Starmer tarafından imzalanmıştır.
İmzalanan mutabakat uyarınca, Birleşik Krallık hükümeti Türkiye’ye 20 adet Eurofighter Typhoon savaş uçağı sağlayacaktır. Ayrıca gelecekte ek alımlar yapılmasına yönelik seçenekler anlaşma metnine dâhil edilmiştir. Millî Savunma Bakanı Yaşar Güler ayrıca yaptığı açıklamada "Katar ve Umman'dan 12'şer adet Eurofighter Typhoon almayı planladıklarını" böylece TSK envanterine aşama aşma toplam 44 uçağın dahil olacağını dile getirmiştir.
Bu kapsamda Türkiye, uçakların tedarik sürecine ilişkin uygulama düzenlemelerini ve bakım-entegrasyon altyapısını da içeren teknik işbirliği hükümlerini kabul etmiştir. Program, hem hava savunma kabiliyetlerinin güçlendirilmesini hem de savunma teknolojilerinde ortak geliştirme projelerini hedeflemektedir.
Başbakan Keir Starmer ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Eurofighter Typhoon Anlaşmasını İmzaladılar - (Anadolu Ajansı)
NATO ve Bölgesel Güvenlik Boyutu
Eurofighter Typhoon anlaşması, NATO müttefikleri arasındaki hava savunma entegrasyonunu güçlendiren bir adım olarak değerlendirilmektedir. Türkiye’nin bu programa dahil olması, ittifakın kolektif savunma yeteneklerinin geliştirilmesine yönelik stratejik hedeflerle uyumludur. Başbakan Starmer, anlaşmanın NATO’nun dayanışma ruhunu pekiştireceğini vurgulamış; Cumhurbaşkanı Erdoğan da bu işbirliğini, Türkiye’nin savunma kapasitesini güçlendirirken ittifak içi eşgüdümü artıracak bir gelişme olarak tanımlamıştır.
Anlaşmanın imzalandığı dönemde, hem Gazze’deki çatışmaların hem de Ukrayna’daki savaşın devam etmesi, bu mutabakata jeopolitik önem kazandırmıştır. Taraflar görüşmelerde, uluslararası güvenliğe ilişkin bu krizlerin çözümünde ortak diplomatik duruş sergileme kararlılığını yinelemiştir.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, İngiltere Başbakanı Keir Starmer İle Ortak Basın Toplantısı Düzenledi - (Anadolu Ajansı YouTube Kanalı)
Eurofighter Typhoon Savaş Uçağının Teknik Özellikleri ve Önemi
Eurofighter Typhoon, Avrupa’nın önde gelen havacılık şirketleri olan Airbus (Almanya ve İspanya), BAE Systems (Birleşik Krallık) ve Leonardo S.p.A. (İtalya) tarafından kurulan Eurofighter Jagdflugzeug GmbH ortak girişimi tarafından geliştirilmiş çok rollü bir savaş uçağıdır.
Programın temelleri, 1979 yılında başlatılan Avrupa Muharebe Uçağı (ECF) çalışmalarıyla atılmıştır. Daha sonra Fransa, Birleşik Krallık, Almanya, İtalya ve İspanya’nın katılımıyla Gelecek Avrupa Savaş Uçağı (FEFA) projesine dönüşmüştür.
1985 yılında Fransa’nın projeden çekilmesiyle kalan dört ülke, “Avrupa Savaş Uçağı (EFA)” programı altında birleşmiştir. Bu ortaklık, 1994’te ilk prototipin uçuşuyla somutlaşmış, 1998’de uçağa “Typhoon” adı verilmiştir.
Uçak, çift motorlu, süpersonik, kanard-delta kanatlı bir tasarıma sahiptir. Başlangıçta hava üstünlüğü görevleri için planlanmışken, hizmet süreci boyunca gerçekleştirilen modernizasyonlar sonucunda tam anlamıyla çok amaçlı (multirole) bir savaş platformuna dönüşmüştür.
Eurofighter Typhoon, dördüncü nesil üzeri (4.5 nesil) bir savaş uçağı olarak sınıflandırılmaktadır ve günümüzün gelişmiş hava-hava ile hava-yer görevlerinde görev yapabilecek kabiliyetleri barındırmaktadır.
27 Ekim 2025'de Türkiye'ye Getirilen Eurofighter Typhoon Uçaklar - (Anadolu Ajansı)
Eurofighter Typhoon, kanard-delta kanat konfigürasyonu ile bilinmektedir. Bu tasarım, yüksek manevra kabiliyeti, kısa pistte kalkış yeteneği ve düşük sürükleme oranı sağlar. Kasıtlı olarak statik kararsızlık prensibiyle tasarlanmıştır; bu sayede yüksek hücum açılarında bile üstün çeviklik elde edebilecek bir yapıya sahiptir. Bu yapı, gelişmiş bir “fly-by-wire” (elektronik uçuş kontrol) sisteminin kullanımını zorunlu kılmıştır.
Uçak, EUROJET Turbo GmbH konsorsiyumu tarafından geliştirilen EJ200 turbofan motorları ile donatılmıştır. Bu motorlar Rolls-Royce (Birleşik Krallık), MTU Aero Engines (Almanya), Avio Aero (İtalya) ve ITP Aero (İspanya) tarafından üretilmektedir. Her uçakta iki EJ200 motoru bulunur. Motorlar, yüksek itki-ağırlık oranı ve yakıt verimliliği sayesinde uçağa Mach 2.0 seviyesinde azami hız kazandırır.
Ayrıca Typhoon, pilotlara durumsal farkındalık sağlayan gelişmiş bir aviyonik pakete sahiptir. 13 harici silah istasyonuna sahiptir ve 7.500 kilogramdan fazla mühimmat taşıyabilir. 2003 yılından itibaren operasyonel hizmete girmiştir. İngiltere, Almanya, İtalya ve İspanya’nın yanı sıra Avusturya, Suudi Arabistan, Kuveyt, Umman ve Katar tarafından da kullanılmaktadır.
Savaş Uçağı Eurofighter Typhoon'un Özellikleri - (Anadolu Ajansı)
Türkiye İçin Stratejik ve Teknolojik Kazanımlar
Anlaşma, Türkiye açısından yalnızca bir savaş uçağı tedariki değil, aynı zamanda havacılık teknolojisi, elektronik harp sistemleri ve bakım/modernizasyon altyapısında bilgi transferi anlamına gelmektedir.
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) tesislerinde yapılan görüşmeler, gelecekteki yerli savaş uçağı projeleri için teknoloji paylaşımı ve Ar-Ge işbirliği olasılıklarını gündeme getirmiştir. Bu bağlamda Türkiye, Eurofighter Typhoon anlaşmasıyla hem kısa vadeli hava gücü takviyesi sağlamış hem de uzun vadeli endüstriyel kazanımlar elde etme yönünde bir adım atmıştır. Eurofighter Typhoon platformu üzerinden gelişen bu ortaklığın, iki ülke arasında savunma, ekonomi, teknoloji ve diplomasi alanlarında kalıcı bir stratejik işbirliğinin temelini oluşturması beklenmektedir.
