logologo

Türkiye'de E-Ticaret (2000-2022)

fav gif
Kaydet
viki star outline

Türkiye, 2021 yılı itibarıyla 16,3 milyar ABD Doları ciro ile İsveç'in önünde ve Hollanda'nın arkasında yer alarak e-Ticaret için en büyük 18. pazar konumuna kadar ulaşabilmiştir. 2021 yılında dünya genelindeki %15'lik büyüme oranına, %38'lik artışla Türkiye e-ticaret pazarının da katkısı olmuştur. Küresel e-ticaret satışlarının da önümüzdeki yıllarda artması beklenmekte olup yeni pazarlara ulaşılarak Türkiye'nin de bu pastadan pay alması hedeflenmektedir. Bu pazar arayışında özellikle büyüyen orta sınıfları ve gecikmeli çevrimdışı altyapıları ile Doğu ve Güneydoğu Asya politikalarının merkeze alınacağı görülmektedir. 2021-2025 yılları arasında yıllık %15 büyüme oranı ile Türkiye'nin yakın gelecekte, %6 olan dünya ortalamasının bile üzerinde performans göstermesi beklenmektedir.【1】 


E-Ticaret Platformlarının Kullanımı ve Nüfus

Türkiye'de internet penetrasyon oranı yüzde 77,7 olup 2022 Avrupa E-ticaret Raporu'na göre, Türk halkının yüzde 37'si son üç ayda en az bir kez çevrimiçi alışveriş yapmıştır. Ayrıca internet üzerinden yapılan alışverişlerin çok büyük bir bölümü, yani %98'i ulusal satıcılardan yapılmıştır. Bunun yanı sıra e-ticaret alışverişlerinin büyük bir kısmı 15-29 yaş arasıdaki genç bireyler tarafından yapılmakta olup bu Türkiye için belli fırsatlar sunmaktadır. Örneğin, Türk nüfusu Avrupa'nın en gençleri arasında olup Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre nüfusun yüzde 15'inden fazlasını 15 ila 24 yaşları arasındaki bireyler oluşturmaktadır.【2】  Bu genç nüfus oranı, ileride Türkiye’de e-ticaret platformları için önemli bir pazar haline geleceğinin işaretlerini vermektedir.


Görsel-1: Türkiye’de internet nüfusu (milyon kişi , % büyüme )【3】 


İnternet Erişimi ve E-Ticaret Potansiyeli

E-ticaretin yaygınlaşması için gerekli şartlardan biri de hızlı ve kaliteli bağlantı olanaklarıdır. Bu noktada özellikle ülkelerin Fiber internek altyapıları ön plana çıkmakta olup fiber ağın yaygınlığı ile E-ticaret kapasitesi doğru orantılıdır. Türkiye'de alternatif işletmelerin toplam fiber uzunluğuna bakıldığında 2022 yılı ikinci çeyreği sonu itibarıyla toplam uzunluk 100.332 km’dir. Türk Telekom a baktığımızda ise 345.056 km fiber uzunluğuna sahip olduğu görülmektedir.【4】  E-ticaret faaliyetlerini artırabilmek adına bu ağ uzunluğunun gelecek yıllarda genişletilmesi planlanmaktadır.


Görsel-2: Yıllara göre Türkiye’deki e-ticaret Pazar büyüklüğü【5】 


Türkiye'de E-Ticaretin Yükselişi

Tusiad raporundan elde edilen veriler doğrultusunda Türkiye’deki e-ticaret pazar büyüklüğünün son 10 yılda artmakta olduğu görülmektedir. Yıllar bazında ortalama artış oranı %43 olup【6】 2021 yılı özelinde bakıldığında e-ticaretin genel ticarete oranının %17.7 olduğu görülmektedir. Kasım 2021'de bu oran %20'lere kadar ulaşmış olup genel yıl sonu indirimlerinin bu istatistikte etkili olduğu anlaşılmaktadır.


Görsel-3: Türkiye’de E-Ticaretin Genel Ticarete Oranının Aylara Göre Dağılımı【7】 


E-Ticaretin Avantajları ve Sınırlılıkları

Güçlü Yönler

• E-ticarete olan ilginin gün geçtikçe artması,

• Fiyat karşılaştırma yapılabilirliği,

• Müşterilerle iletişimin kolay ve verimli oluşu,

• İşlem maliyetlerinin az olması,

• Genişleyen kargo şirketi ağları,

• Pazar payının yüksek oranda artarak ilerlemesi,

• Büyük markaların da E-ticaret ortamında bulunması,

• E-ticaret Sektör Meclisi’nin kurulması,

• Dünyaya açılabilme olasılığı,

• Günün her saati müşterilere ulaşılabilirlik.


Zayıf Yönler

• Ödeme ve sipariş sistemlerinin güvenilirliğinin tam sağlanamaması,

• Ürünlerin mevcut anda kalitesi ve fiziksek durumunun görülememesi,

• Nakliye ücretinin her siparişte var olması,

• Ürün sayısının sınırlı olması,

• Başlangıç aşamasında tanınma sorunu,

• Sayfaların tüketiciye uygunluğu,

• İnternetin yavaşlığı ve altyapı yetersizliklerinin var olması,

• Müşteri memnuniyetinin az olması. (satıcı ve müşterinin etkileşiminin az

olması veya olmaması memnuniyetsizliğe yol açmaktadır.)


Fırsatlar

• Genç nüfusa efektif erişim,

• İnternet penetrasyonunun artması,

• Hukuki bir altyapının hazırlanması,

• Mobil telefon ve cihaz kullanıcı sayısındaki artış,

• Ödeme sistemlerinin gelişmesi,

• Çerezler sayesinde müşteri ihtiyaçlarına göre önerilerin verilebilirliği,

• Talebe göre rekabetçi fiyatların hızlı belirlenmesi.


Tehditler

• E-ticaretin rakiplerle rekabet için tam ortam oluşturması,

• Alıcılar sürekli olarak ürünlerde farklılık araması, yenilik istemesi,

• Müşteriler ve satıcıların gizlilik endişeleri,

• Geleneksel alışverişte yapılan pazarlık adetinin bu sistemde mevcut olmayışı,

• Dolandırıcılığa denk gelen müşterilerin e-ticaretten uzaklaşması,

• Danışmanlık ve destek sistemlerinin zayıflığı,

• Vergilendirmenin bir problem olması,

Teknoloji yani bilişim sistemlerinin fiyatındaki artış.

Kaynakça

E-Commerce News. "E-Commerce in Turkey." Erişim tarihi: 13 Mart 2025. Erişim Adresi.


Deloitte. "Hayatımızın Merkezindeki Mobil Teknolojiler." Deloitte Global Mobil Kullanıcı Anketi 2019. Erişim tarihi: 13 Mart 2025. Erişim Adresi.


BTK. "Üç Aylık Pazar Verileri Raporu: 2021/3. Çeyrek." Erişim tarihi: 13 Mart 2025. Erişim Adresi.


TUSIAD. “Dijitalleşen Dünya’da Ekonominin İtici Gücü: E-Ticaret.” Erişim tarihi: 13 Mart 2025. Erişim Adresi.


Elektrokik Ticaret Bilgi sistemi. "2021 Verileri." Erişim tarihi: 13 Mart 2025. Erişim Adresi.


Aslan, Emre., Manavgat, Gökçe. "Yeni Ekonomide Teknolojik Gelişmelerin Uluslararası Rekabet Gücüne Etkisi: Türkiye’de E-Ticaret SWOT Analizi." Toros Üniversitesi İİSBF Sosyal Bilimler Dergisi 8, no. 14, (2021): 67–92. Erişim tarihi: 13 Mart 2025. Erişim Adresi.


Acilar, Ali., "E-Ticarette Türkiye Ne Durumda?" Global Business Research Congress (GBRC), (2016): 281-288. Erişim tarihi: 13 Mart 2025. Erişim Adresi.


Uygur, Eren. (2010). "E-Ticaret ve Türkiye’deki Durumu." Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara. Erişim tarihi: 13 Mart 2025. Erişim Adresi.


Bruno Moriset. "e-Business and e-Commerce." HAL Open Science, (12 April 2018). Erişim tarihi: 13 Mart 2025. Erişim Adresi.

Dipnotlar

[1]

Bruno Moriset. "e-Business and e-Commerce." HAL Open Science, (12 April 2018). Erişim tarihi: 13 Mart 2025. Erişim Adresi.

[2]

Deloitte. "Hayatımızın Merkezindeki Mobil Teknolojiler." Deloitte Global Mobil Kullanıcı Anketi 2019. Erişim tarihi: 13 Mart 2025. Erişim Adresi.

[3]

E-Commerce News. "E-Commerce in Turkey." Erişim tarihi: 13 Mart 2025. Erişim Adresi.

[4]

TUSIAD. “Dijitalleşen Dünya’da Ekonominin İtici Gücü: E-Ticaret.” Erişim tarihi: 13 Mart 2025. Erişim Adresi.

[5]

Elektrokik Ticaret Bilgi sistemi. "2021 Verileri." Erişim tarihi: 13 Mart 2025. Erişim Adresi.


[6]

BTK. "Üç Aylık Pazar Verileri Raporu: 2021/3. Çeyrek." Erişim tarihi: 13 Mart 2025. Erişim Adresi.

[7]

TUSIAD. “Dijitalleşen Dünya’da Ekonominin İtici Gücü: E-Ticaret.” Erişim tarihi: 13 Mart 2025. Erişim Adresi.


Sen de Değerlendir!

0 Değerlendirme

Yazar Bilgileri

Avatar
Ana YazarMuhammet Ali Bilgin12 Mart 2025 15:15
KÜRE'ye Sor