Kökeni
Vampir kelimesinin kökenine dair çeşitli görüşler vardır. Nişanyan'a göre Fransızca vampire “kan emici efsane varlığı” sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Almanca aynı anlama gelen vampir sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Sırpça aynı anlama gelen vabír sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Rusça aynı anlama gelen upır упырь sözcüğü ile eş kökenlidir. Bu sözcük Türkiye Türkçesi aynı anlama gelen obur sözcüğü ile eş kökenlidir.【1】
Prof. Dr. Hatice Şirin User, vampir kelimesinin kökenine dair yaptığı araştırmada sözcüğün kökeninin Türkçe olduğunu ve diğer dillere Türkçeden geçtiğini ifade etmektedir:
"Ubır/obur karçık veya ubır/obur kişi tamlamalarından elips sonucu kalıcı ada dönüşen obur/ubır sözcüğü, Eski Bulgar Türklerinin veya Peçenek, Kuman, Uzların dilinden Rusçaya, Rusçadan Doğu Avrupa Slav dillerine, buradan da Batı Avrupa’ya nakledilmiş; nakledilirken de vupĭr vd. /v/ ön sesli biçimler iç seste /m/ (epenthetic m) türemesiyle bugünkü biçimine ulaşmış olmalıdır."【2】
Kullanım Alanları
Mitoloji: Vampirler, birçok kültürde korku mitolojisinin önemli bir parçasıdır. Balkanlar ve Anadolu'da vampir türleri ile ilgili pek çok efsane mevcuttur.
Edebiyat: Vampir romanları ve hikâyeleri, özellikle gotik edebiyatı ve korku türleri yaygındır.
- Örnek: Bram Stoker'ın Dracula (1897) eseri, modern vampir mitinin yayılmasını sağlamıştır.
Sinema ve Televizyon: Vampir filmleri korku sinemasının en popüler alt türlerinden biridir.
- Örnekler: Nosferatu (1922), Vampirle Görüşme (1994), Alacakaranlık (2008).
Popülerlik Kültür ve Oyunlar: Vampirler, video oyunlarında, çizgi romanlarda ve masaüstü oyunlarında sıklıkla kullanılır.
- Örnekler: Castlevania, Vampire: The Masquerade, The Witcher serisi.
Bilim ve Biyoloji: Vampir yarasalar, Latin Amerika'da yaşayan ve kan emerek beslenen bir yarasa türüdür.
Metafor: "Enerjisini başkalarından alan kişi" anlamında "duygusal vampir" terimi kullanılır.
