Vizontele, 2001 yılında Yılmaz Erdoğan ve Ömer Faruk Sorak tarafından yönetilen, Türk sinemasında yerel modernleşme temalarını işleyen bir komedi-drama filmidir. Film, Türkiye'nin doğusundaki küçük bir kasabaya ilk televizyonun gelişini merkeze alarak toplumsal değişim süreçlerini ve kültürel çatışmaları hiciv yoluyla ele almaktadır. Senaryosu Yılmaz Erdoğan tarafından kaleme alınan film, yönetmenin çocukluk anılarına dayalı otobiyografik unsurlar taşır.
Konu Özeti
1970’li yılların başında, Türkiye’nin güneydoğusunda, kırsal bir kasabada geçen filmde, ilk kez bir televizyonun kasabaya gelişi ve bu olayın yöre halkı üzerindeki etkileri konu edilmektedir. Kasabanın ileri gelenlerinden Belediye Başkanı Nazmi’nin girişimleriyle TRT tarafından gönderilen televizyonun kurulumu, yerel halk tarafından hem merakla hem de kuşkuyla karşılanır. Kasabanın marjinal karakterlerinden Deli Emin, teknik konulara olan ilgisi ve bilgisi sayesinde televizyonun kurulumu sürecinde önemli rol oynar.
Filmden bir sahne (IMDb)
Oyuncu Kadrosu
- Yılmaz Erdoğan – Deli Emin
- Demet Akbağ – Sıti Ana
- Altan Erkekli – Başkan Nazmi
- Cem Yılmaz – Fikri
- Cezmi Baskın – Latif
- Bican Günalan – Sezgin
- Şebnem Sönmez – Gülizar
- İclal Aydın - Reyhan
- Mesut Çakarlı – Rıfat
- Zeynep Tokuş – Asiye
- Tolga Çevik – Nazif
- Şener Kökkaya – Basri
- Erdal Tosun – Şehmus
- Şafak Sezer – Veli
- Sinan Bengier – Cevat
- Serhat Özcan – Engin
- Caner Alkaya – İso
- Can Kahraman – Ezo
- Şenol Bali – Yılmaz
- Şahin Yaylı – Musto
- Sinan Kılıç – Aykut
- Selahattin Taşdöğen – Simo
- Deniz Erdoğan – Cevdet
- Yaşar Akın – İhsan
- Köksal Engür - Tekin
- Erkan Can – Mela Hüseyin
- Meral Çetinkaya – Nevin
- Yasemin Alkaya – Gülşen
Yapım Süreci
Vizontele, Beşiktaş Kültür Merkezi (BKM) ve Böcek Yapım ortaklığında üretilmiştir. Filmin çekimleri Van'ın Gevaş ilçesinde gerçekleştirilmiş ve kasabanın doğal dokusu, kırsal modernleşme sürecini yansıtmak amacıyla özellikle tercih edilmiştir. Yönetmenlik koltuğunu Yılmaz Erdoğan ile paylaşan Ömer Faruk Sorak, teknik yönetim ve sinematografi açısından yapımın görsel bütünlüğüne katkı sağlamıştır.
Tematik Yapı
Vizontele filmi, 1970’li yıllarda Türkiye’nin doğusundaki bir kasabaya ilk televizyonun gelmesiyle yaşanan toplumsal dönüşümü konu alır. Filmin tematik yapısı, şu temel unsurlara dayanır:
- Modernleşme ve Teknolojiyle Tanışma: Film, televizyonun kasabaya gelişiyle birlikte yerel halkın teknolojiye karşı verdiği tepkileri ve bunun yarattığı değişimi işler. Bu süreç, modernleşmenin kırsal toplumda nasıl algılandığını yansıtır.
- Toplumsal Değişim ve Uyum Süreci: Filmde, yeni bir olgunun (televizyon) gündelik yaşama dahil olmasıyla birlikte toplumsal yapının nasıl değiştiği ve bireylerin bu sürece nasıl uyum sağladığı gösterilir.
- Kültürel Aktarım ve Merkez-Taşra İlişkisi: Televizyonun İstanbul’dan gelmesi, kültürel merkez ile taşra arasındaki iletişim ve etkileşimin bir simgesi olarak öne çıkar.
Bütçe ve Hasılat
Vizontele'nin yapım bütçesi yaklaşık 2,5 milyon ABD doları olarak açıklanmıştır. Türkiye'de gösterime girdiği 2 Şubat 2001 tarihinden itibaren büyük ilgi gören film, toplam 3.308.120 izleyici tarafından sinemada izlenmiş ve yaklaşık 7,4 milyon TL hasılat elde etmiştir.
Ödüller ve Adaylıklar
Yıl | Festival / Ödül Kurumu | Kategori | Ödül Alan Kişi(ler) | Sonuç |
2001 | Antalya Altın Portakal Film Festivali | En İyi Müzik | Kardeş Türküler | Kazandı |
2001 | En İyi Kadın Oyuncu | Demet Akbağ | Kazandı | |
2001 | En İyi Erkek Oyuncu | Altan Erkekli | Kazandı | |
2001 | Köln Akdeniz Film Festivali | İzleyici Ödülü | Yılmaz Erdoğan Ömer Faruk Sorak | |
2001 | Türkiye Sinema Yazarları Derneği (SİYAD) | En İyi Müzik | Kardeş Türküler | Kazandı |
2001 | En İyi Film | Adaylık | ||
2001 | En İyi Senaryo | Yılmaz Erdoğan | Adaylık | |
2001 | En İyi Kadın Oyuncu | Demet Akbağ | Adaylık | |
2001 | En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu | Cem Yılmaz | Adaylık | |
2001 | En İyi Görüntü Yönetimi | Ömer Faruk Sorak | Adaylık | |
2001 | Sadri Alışık Tiyatro ve Sinema Oyuncu Ödülleri | En İyi Erkek Oyuncu | Yılmaz Erdoğan | Kazandı |
2001 | En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu | Demet Akbağ | Kazandı |