Wolfgang Amadeus Mozart, tam adıyla Johannes Chrysostomus Wolfgangus Theophilus Mozart, 27 Ocak 1756 tarihinde Avusturya Arşidüklüğü’ne bağlı Salzburg şehrinde doğmuştur. Salzburg, o dönemde Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu içinde yer alan bağımsız bir prens-arşidüklük statüsüne sahipti.
Mozart’ın babası Leopold Mozart (1719–1787), Almanya’nın Augsburg kentinden gelen bir müzisyendi. Salzburg’da saray orkestrasında görev yapmış ve müzik eğitimi alanında tanınmıştır. “Violinschule” (1756) adlı eseri, keman eğitimi üzerine yazılmış bir başvuru kitabıdır. Aynı zamanda besteci, kemancı ve müzik kuramcısı olan Leopold Mozart, oğlunun müzik eğitimiyle ilgilenmiştir.
Mozart’ın annesi Anna Maria Pertl (1720–1778), Salzburglu bir ailenin kızıydı. Wolfgang Amadeus Mozart, çiftin yedi çocuğundan hayatta kalan ikinci çocuğudur. İlk çocukları olan Maria Anna Walburga Ignatia Mozart (1751–1829), aile içinde “Nannerl” olarak biliniyordu ve klavsen çalmıştır. Mozart ailesi, Katolik geleneğine bağlı, müzikle ilgili bir burjuva aile yapısı sergilemiştir. Ailenin yaşadığı ev, günümüzde Salzburg’da “Mozart’ın Doğduğu Ev” (Mozarts Geburtshaus) adıyla müze olarak ziyarete açıktır.
Müzik Eğitimi
Mozart’ın müziğe olan ilgisi ve yeteneği, üç yaşındayken görülmüştür. Babası Leopold Mozart, o sırada ablası Maria Anna (“Nannerl”)’a klavsen çalmayı öğretmekteydi. Wolfgang, ablasının derslerini izlemiş ve klavsen üzerinde kendi melodilerini oluşturmaya başlamıştır. 1761 yılında, beş yaşındayken, Mozart kısa müzik parçaları bestelemeye başlamış, aynı yıl küçük sahne oyunları ve danslar sergilemiştir. 1762 yılında, altı yaşındayken ilk halka açık konserini Münih’te vermiştir.
Leopold Mozart, oğlunun yeteneğini geliştirmek amacıyla 1762 yılından itibaren Wolfgang ve Maria Anna’yı kapsayan Avrupa turneleri düzenlemiştir. Bu turneler, Münih, Viyana, Paris, Londra, Lahey, Mannheim ve Zürih gibi müzikal merkezleri kapsamıştır. Yolculuklar sırasında, Wolfgang aristokrat çevrede çalmış, saraylarda ağırlanmış ve dönemin müzisyenleriyle tanışma fırsatı bulmuştur.
1763–1766 yılları arasında süren bu konser turu, onun müzikle ilgili gözlem ve öğrenme becerisini etkilemiştir. Özellikle Londra’da, İngiliz Kraliyet Ailesi huzurunda sahne almış, burada Johann Christian Bach (Johann Sebastian Bach’ın oğlu) ile tanışarak ondan müziksel etkiler almıştır. Bu dönemde ilk senfonilerini bestelemeye başlamıştır. Mozart, çocukluk yıllarında müzikle birlikte dil eğitimi, tarih, matematik gibi akademik konularla da ilgilenmiştir. Babası Leopold, müzik eğitiminin yanı sıra bu konularla da birebir ilgilenmiş, oğlunun gelişimini desteklemiştir. Mozart’ın Almanca dışında Fransızca, İtalyanca ve Latince gibi dilleri konuşabildiği belgelenmiştir.
1764–1765 yıllarında Londra’da bulunduğu sırada Mozart, ilk büyük ölçekli senfonisini bestelemiş, KV 16 numarasıyla bilinen bu eser, onun 8 yaşında bestelediği ilk tam senfoni olarak kayıtlara geçmiştir. Aynı dönemlerde yazdığı menuetler, sonatlar ve varyasyonlar, onun küçük yaşta müzikte yapısal bütünlüğü kavradığını göstermektedir.
Avrupa Turneleri ve İlk Eserleri
1762 – Münih ve Viyana: Mozart, babası Leopold Mozart ve ablası Maria Anna ile birlikte Avrupa turnesine çıktı. Münih’te Bavyera Elektörü Maximilian III Joseph huzurunda konser verdi. Aynı yıl Viyana’da Avusturya İmparatorluk Sarayı’nda performans sergiledi ve İmparatoriçe Maria Theresia tarafından kabul edildi. Bu dönemde bazı dans müzikleri ve küçük klavsen parçaları besteledi.
1763–1766 – Batı Avrupa Turnesi: Salzburg’dan başlayan uzun turne kapsamında Mozart ailesi Almanya, Fransa, Belçika, Hollanda, İngiltere ve İsviçre’ye gitti. Ziyaret edilen şehirler arasında Augsburg, Mannheim, Paris, Londra, Lahey, Brüksel, Lyon, Cenevre ve Zürih yer aldı.
1763–1764 – Paris: Mozart, Fransız aristokrasisine yönelik klavsen eserleri seslendirdi. Bu dönemde klavsen için Sonatlar (KV 6–9) yayımlandı.
1764–1765 – Londra: Mozart, İngiltere’de Kraliyet Sarayı’nda III. George ve Kraliçe Charlotte huzurunda konser verdi. Johann Christian Bach ile tanıştı. Londra’da Senfoni No. 1, Mi bemol Majör (KV 16) adlı senfonisini besteledi.
1765–1766 – Hollanda ve Lahey: Hollanda’da hastalık geçirmesine rağmen beste çalışmalarına devam etti. Senfoni No. 5, Si bemol Majör (KV 22) dahil olmak üzere çeşitli kilise müzikleri ve senfoniler besteledi. Lahey’de Hollanda Prensi’nin doğum günü için özel besteler yaptı.
1766–1769 – Salzburg: Salzburg’da Almanca ve Latince okul tiyatroları için enstrümantal eserler ve müzikler yazdı. 1768 yılında Viyana’da “Bastien und Bastienne” adlı Singspiel türünde sahne eseri besteledi. Aynı yıl yazdığı “La finta semplice” adlı opera buffa sahnelenmedi.
1769–1773 – İtalya Seyahatleri ve Salzburg’a Dönüşler: 1769’da İtalya’ya gitti. Milano’da bir opera siparişi aldı. Roma’da Papa tarafından fahri şövalye nişanına layık görüldü. Bologna’da Accademia Filarmonica’ya kabul edildi. Bu süreçte opera seria türünde Mitridate (1770), Ascanio in Alba (1771) ve Lucio Silla (1772) adlı eserleri besteledi. İlk yaylı dörtlülerini bu dönemde yazdı. 1771’in sonlarında Salzburg’da Senfoni No. 14–21 arasında yer alan senfonilerini bestelemeye devam etti.
1778–1779 – Paris: Mart 1778’den Ocak 1779’a kadar Paris’te bulundu. Bu süre zarfında annesi hayatını kaybetti. Operalarda görev almadı. Sipariş üzerine üflemeli çalgılar için Sinfonia Concertante, flüt ve arp için konçerto, bazı oda müzikleri ve Les Petits Riens bale müziğini besteledi. Özel dersler verdi.
1781–1791 – Viyana: Mozart, Viyana’da yaşamaya başladı ve ölümüne kadar burada kaldı. Bu dönemde çeşitli türlerde çok sayıda eser besteledi.
Müzikal Tarzı ve Klasik Dönem
Wolfgang Amadeus Mozart, 18. yüzyılın ikinci yarısında Avrupa’da etkin olan Klasik Dönem müziğinin temsilcilerinden biri olarak kabul edilmektedir. Müzikal üretimi, dönemin stil özelliklerini yansıtır ve bu tarzın sınırlarını genişletir. Klasik Dönem’in Tanımı: Klasik Dönem, Batı müzik tarihinde yaklaşık 1750–1820 yılları arasındaki süreci kapsar. Bu dönemin temel özellikleri arasında denge, netlik, simetri, formel yapı, sadelik ve doğal anlatım yer almaktadır.
Yapısal Kullanım: Mozart’ın müziğinde yapısal formlar önemlidir. Sonat formu, rondo, tema ve varyasyon, füg gibi formları kullanmıştır. Eserlerinde tematik materyalleri geliştirirken form bütünlüğünü korur.Melodi,
Armoni ve Ritimde Özellikler: Mozart, eserlerinde melodileri akıcı, dengeli ve hatırlanabilir nitelikte tutmuştur. Armonik yapılar klasik dönemin geleneksel işleyişine bağlı olmakla birlikte, bazı eserlerinde modülasyonlar, sürpriz kadanslar ve beklenmedik geçişler gibi tekniklerle armonik sınırları kullanmıştır.
Konçerto Formunun Gelişimi: Mozart, özellikle piyano konçertosu formunun gelişiminde rol oynamıştır. Kendi yazdığı 27 piyano konçertosu içinde yer alan birçok eser, konçerto literatüründe yer tutar.
Opera Formuna Katkılar: Mozart, opera sanatında etkiler yaratmıştır. Hem opera seria hem opera buffa türlerinde ve Singspiel formunda yapıtlar bestelemiştir. Karakter gelişimi, dramatik yapı ve orkestral zenginlik açısından, Mozart’ın operaları Klasik Dönem’de operanın evrimine katkı sağlamıştır. Karakterler arası çok sesli ansambllar ve dramatik karşıtlıklar yaratma becerisi, operatik eserlerinin özelliklerindendir.
Barok’tan Klasik’e Geçiş: Mozart’ın bazı eserleri, özellikle füg ve kontrapuntal pasajlar içeren bölümleriyle Barok Dönem’in etkilerini taşır. J.S. Bach ve Handel gibi bestecilerin eserlerini incelemiş, bu gelenekten yararlanarak Klasik formu zenginleştirmiştir. Özellikle geç dönem eserlerinde (örneğin Requiem ve Jupiter Senfonisi), bu iki dönemin karakteristik öğeleri bir arada görülmektedir
Mozart - Türk Marşı (Patricio Inostroza Cornejo)
Opera ve Sahne Eserleri
Wolfgang Amadeus Mozart, 18. yüzyılın ikinci yarısında opera alanında etkinlik göstermiş bir bestecidir. Sahne eserlerine yönelik üretimi, müziksel yapısı, dramatik kurgusu ve karakter gelişimi açısından dönemin opera anlayışına katkı sağlamıştır. Mozart, yaşamı boyunca hem ciddi hem de komik operalar bestelemiş, ayrıca “Singspiel” (konuşmalı opera) türüne de eserler vermiştir.
Dramatik yapı: Anlatının bütünlüğü gözetilerek sahneler arası geçişlerde müzikal akış süreklilik taşır.
Orkestrasyon: Orkestra sadece eşlik eden değil, aynı zamanda dramatik rol üstlenen bir unsur olarak kullanılmıştır.
Ansambl bölümler: İkili, üçlü, dörtlü toplu bölümler (ensembler) dramatik gelişimi destekler biçimde kullanılmıştır.
Başlıca Opera Türleri
Opera Seria (ciddi opera): Genellikle tarihi ya da mitolojik konulara dayanır, krallıklar, kahramanlıklar ve erdem temaları içerir. Mozart, bu türde klasik kurallara bağlı kalmakla birlikte karakterleri insani ve dramatik bir temele oturtmuştur.
Opera Buffa (komik opera): Günlük yaşamdan alınmış konular, sınıf farklılıkları ve toplumsal hicivler üzerine kuruludur. Mozart bu türde mizahi ögeler ile müzikal teknikleri birleştirerek eserler vermiştir.
Singspiel (şarkılı oyun): Konuşmalı diyaloglarla müzikli bölümlerin dönüşümlü kullanıldığı Alman dilinde bir opera türüdür.
Öne Çıkan Eserleri
Idomeneo, K. 366 (1781): Mozart’ın ilk büyük ölçekli opera seria’sıdır. Antik mitolojiden alınan konusuyla, müzikal ve sahneleme açısından dönemin opera geleneğini kullanmıştır.
Le nozze di Figaro (Figaro’nun Düğünü), K. 492 (1786): Opera buffa türünün bir örneğidir. Lorenzo Da Ponte tarafından yazılan librettosu, sınıf çatışmaları, bireysel haklar ve aşk temaları üzerine kuruludur. Hem politik alt metni hem de melodik yapısıyla dikkat çeker.
Don Giovanni, K. 527 (1787): Opera buffa ve seria öğelerini harmanlayan bir eserdir. Aynı zamanda dramatik ağırlığı olan bir yapıya sahiptir. Don Juan mitosunun işlenişi ve müzikal anlatımı açısından klasik müzik tarihinde bir yere sahiptir.
Così fan tutte, K. 588 (1790): Da Ponte üçlemesinin son halkasıdır. İlişkiler, sadakat ve kimlik oyunları üzerine kurgulanmıştır. Konusuna rağmen Mozart’ın kontrpuan ve çok sesli yapıdaki tekniklerini yansıtan bir örnektir.
Die Zauberflöte (Sihirli Flüt), K. 620 (1791): Mozart’ın ölümünden kısa süre önce prömiyeri yapılmıştır. Singspiel formundadır. Konusu sembolik, alegorik ve masonik öğelerle şekillendirilmiştir. Halk anlatısı formatında olmasına rağmen felsefi içeriğe sahiptir.
La finta giardiniera, K. 196 (1775): Opera buffa tarzında yazılmıştır. Aşk karmaşaları ve kimlik karışıklıkları üzerine inşa edilmiştir. Mozart’ın erken dönem sahne eserlerinden biridir.
La clemenza di Tito, K. 621 (1791): Mozart’ın son opera seria’sıdır. Roma İmparatoru Titus’un merhameti üzerine kuruludur. Kısa sürede bestelenmiş olmasına rağmen klasik formların bir uygulamasını yansıtır.
Türk Müziği Etkisi ve Alla Turca Akımı
Wolfgang Amadeus Mozart’ın bazı eserlerinde yer alan doğu etkileri, 18. yüzyılda Avrupa’da yaygınlaşan “Alla Turca” (Türk tarzında) müzik akımıyla ilişkilidir. Bu akım, Osmanlı İmparatorluğu’nun kültürel etkilerinin Avrupa’ya yansıdığı bir dönemde şekillenmiştir ve özellikle Avusturya, Almanya ve Fransa gibi ülkelerde müzik, moda ve sahne sanatları üzerinde etkili olmuştur.
“Alla Turca”, İtalyanca’da “Türk tarzında” anlamına gelir. Bu terim, Avrupa’da Osmanlı Mehter müziğinin stilize bir yorumunu ifade etmek için kullanılmıştır. Mehter müziği, Osmanlı ordusuna ait askerî bandonun (Mehterhâne) çaldığı müzik türüdür ve Batılılarca ritmik yapısı, vurmalı çalgı kullanımı ve ses seviyesiyle dikkat çekici bulunmuştur. Özellikle zil (cymbal), davul, büyük borular ve zurna benzeri çalgılar, Avrupa müzik çevrelerinde “egzotik” olarak değerlendirilmiştir.
17 ve 18. yüzyıllarda Osmanlı İmparatorluğu ile Avrupa devletleri arasında hem savaşlar hem de diplomatik temaslar yoğunlaşmıştır. Özellikle 1683 II. Viyana Kuşatması sonrasında Osmanlı’ya yönelik ilgi artmış ve bu durum Türk modası olarak adlandırılan kültürel bir dalgayı tetiklemiştir. Bu ilgi yalnızca müzikle sınırlı kalmamış; Osmanlı kıyafetleri, kahve, lale, çini desenleri, harem temaları gibi ögeler resim, sahne sanatları, dekoratif sanatlar ve mimaride de yer bulmuştur. Osmanlı elçilerinin Avrupa saraylarına yaptıkları ziyaretler sırasında Mehter gösterileri ilgi görmüş, bu da “Türk tarzı” müziğin Avrupa’daki yayılımını etkilemiştir.
Alla Turca Akımının Müzikal Özellikleri
Avrupa’daki “Alla Turca” akımının müzikal uygulamaları genellikle Mehter müziğinin temel ritim ve ses yapısına dayalıdır. Bu özellikler şunlardır: Güçlü vurmalı çalgı kullanımı (zil, büyük davul). İkili veya üçlü ritmik yapıların belirgin şekilde kullanılması. Senkoplar ve aksanlı vuruşlar. Arpej ve tekrarlayan notalarla “askeri marş” havası. Süslemeli melodik yapılar. Karakteristik olarak dinamik yoğunluk.
Mozart bu akımı yüzeysel bir süsleme aracı olarak değil, müzikal anlatımın bir unsuru olarak kullanmıştır. “Alla Turca” etkisini içeren eserlerinde melodik yapı, ritim düzeni ve dinamik kontrastlarla Mehter müziğini Batı orkestral biçimiyle bütünleştirmiştir. Mehter müziği, 18. yüzyıl boyunca yalnızca Mozart değil, aynı zamanda Beethoven, Haydn, Gluck gibi diğer bestecilerin eserlerinde de görülmüştür.
Bu müzik, Batı’daki askerî bandoların gelişimini etkilemiş, özellikle vurmalı çalgı kullanımının genişletilmesine katkıda bulunmuştur. “Alla Turca” tarzı eserler, Osmanlı figürlerini ve doğu temalarını konu edinen sahne yapıtlarında da kullanılmıştır. Bu yönüyle, müzik dönemsel bir kültürel iletişim biçimi olarak değerlendirilmiştir.
Türk Temalı Eserler
Wolfgang Amadeus Mozart, 18. yüzyılın son çeyreğinde Osmanlı-Türk kültüründen etkilenmiş bazı sahne ve enstrümantal eserler bestelemiştir. Bu eserler, Avrupa’da yükselen “Türk modası”nın (Turquerie) müzik alanındaki yansımalarıyla bağlantılıdır. Mozart, bu temayı hem egzotik hem de dramatik bir anlatı unsuru olarak işlemiş, Türk karakterleri veya Osmanlı sarayı gibi bağlamları çeşitli müziksel yapılarla birleştirmiştir.
Piyano Sonatı No. 11, La Majör, K. 331 – Rondo Alla Turca (“Türk Marşı”): Bu eserin üçüncü bölümü olan “Rondo Alla Turca”, Mozart’ın bilinen ve sıkça çalınan eserlerinden biridir. Eserin bu bölümünde, mehter müziğine benzer marş ritmi, vurgulu eşlikler, tekrarlayıcı motifler ve vurmalı yapı dikkat çeker. Eserin “Alla Turca” başlığı, Türk tarzı müzik etkisini vurgular. Piyano eşliğinde, vurmalı çalgı kullanılmadan “Türk karakteri” yaratılmıştır.
Keman Konçertosu No. 5, La Majör, K. 219 – “Türk Konçertosu”: 1775 yılında yazılan bu konçerto, özellikle üçüncü bölümünde “Türk Müziği” etkileri taşır. Final bölümünde aniden değişen hızlı ve keskin ritmik geçişler, vurmalı çalgı benzeri eşlikler, aksak yapıdaki melodik çizgiler Türk marşı havasını çağrıştırır. Bu nedenle eser halk arasında “Türk Konçertosu” olarak anılmıştır.
Die Entführung aus dem Serail (Saraydan Kız Kaçırma), K. 384: 1782 yılında tamamlanan bu Singspiel (konuşmalı opera), Osmanlı sarayında geçen bir kaçış hikâyesini konu alır. Eserin karakterleri arasında Paşa Selim, Konstanze, Belmonte, Osmin gibi figürler yer alır. Mozart, bu operada mehter stiline benzeyen orkestrasyon teknikleri, özellikle vurmalı çalgıların (zil, davul, üçgen) belirgin kullanımıyla “Türk müziği” havasını sahneye taşımıştır. Operada kullanılan müzik dili, hem dramatik hem de halk melodilerine yakın yapıdadır. Konusu itibariyle dönemin Osmanlı imgesini “merhametli paşa” figürüyle yansıtır.
Zaide, K. 344 – Tamamlanmamış Türk Temalı Opera: Zaide, Sultan Süleyman döneminde geçen bir aşk ve kaçış hikâyesini konu alır. Librettosu Almanca yazılmıştır; konuşmalı bölümler içeren Singspiel formundadır. Eser tamamlanmamış olsa da içeriği ve karakterleri itibariyle Osmanlı sarayı, haremlik ve kölelik temaları taşır. Aryalarda yer alan bazı ritmik yapılar, mehter benzeri tempolar içerir.
Le gelosie del seraglio (Saray Kıskançlıkları Balesi), KV Anh. 109/135a (1772): Bu bale eseri, Osmanlı sarayında geçen entrika ve kıskançlık temalı bir sahne kurgusuna dayanır. Eserin 8. dansı, Yeniçeri müziği esintileri taşıyan ritmik yapısıyla dikkat çeker. Konusu ve müziği itibariyle, Avrupa sahnelerinde “Türk sarayı” temsillerinin bir örneğidir.
Bu eserlerde Mozart, doğulu ile batılı karakterleri bir arada göstererek dramatik karşıtlıklar yaratmıştır. Eserlerin çoğunda Türk figürleri ya da Türk tarzı müzik unsurları, dönemin siyasi atmosferinin dışında, sanatsal ve kültürel bir ilgi konusu olarak kullanılmıştır.
Mozart'ın Mezarı (Y. B. Keskin)
Son Yılları ve Ölümü
Wolfgang Amadeus Mozart, yaşamının son on yılını (1781–1791) Avusturya’nın başkenti Viyana’da geçirmiştir. Bu dönem, onun hem yüksek bir üretim sergilediği hem de ekonomik olarak zorluk yaşadığı yıllar olmuştur. Mali sorunlar yaşamış, çeşitli siparişler alarak geçimini sağlamaya çalışmıştır.
Viyana Yılları (1781–1791): Mozart, 1781 yılında Salzburg’daki saray hizmetinden ayrılmış ve serbest bir besteci olarak Viyana’ya yerleşmiştir. Bu dönemde birçok senfoni, piyano konçertosu, opera ve oda müziği eseri bestelemiştir. Ayrıca halk konserleri düzenlemiş ve öğrenci yetiştirmiştir. 1782’de “Saraydan Kız Kaçırma” operasını sahnelemiştir. 1786’da “Figaro’nun Düğünü”, 1787’de “Don Giovanni”, 1790’da “Così fan tutte” gibi operalarını yazmıştır. Aynı dönemde “Piyano Konçertosu No. 23” (K. 488), “Senfoni No. 40” (K. 550) ve “Jüpiter Senfonisi” (K. 551) gibi senfonik yapıtları ortaya koymuştur. Bu yıllarda Mozart, Mason locası üyeliği kazanmış ve bazı eserlerinde masonik simgeler ve değerler kullanmıştır. 1791 yılında yazdığı “Sihirli Flüt” (Die Zauberflöte) operası, bu bağlamda değerlendirilen bir yapıttır.
Son Eseri: Requiem (KV 626): Mozart’ın hayatının son aylarında üzerinde çalıştığı son eser, “Requiem” (KV 626) adlı ölüm ilahisidir. Eser, ismini açıklamayan bir aracının siparişiyle yazılmaya başlanmıştır (daha sonra bu kişinin Kont Franz von Walsegg olduğu tespit edilmiştir). Mozart, bu eseri tamamlayamadan hayatını kaybetmiştir. Eserin kalan bölümleri, öğrencisi Franz Xaver Süssmayr tarafından tamamlanmıştır.
Ölümü
Mozart, 5 Aralık 1791 tarihinde, 35 yaşında, Viyana’daki evinde hayatını kaybetmiştir. Ölüm nedeni dönemin kayıtlarına göre “akut miliyer ateş” olarak geçse de, günümüzde araştırmacılar tarafından kronik böbrek yetmezliği, romatizmal ateş, enfeksiyon hastalıkları gibi çeşitli tıbbi nedenler üzerinde durulmaktadır. Bazı iddialar onun zehirlendiğini ileri sürse de bu görüşler bilimsel kanıtlarla desteklenmemiştir.
Cenazesi
Mozart, dönemin yaygın uygulaması gereği “üçüncü sınıf” bir cenaze töreniyle St. Marx Mezarlığı’na (Sankt Marxer Friedhof) gömülmüştür. Bu tür mezarlarda bireysel mezar taşı bulunmaz; dolayısıyla Mozart’ın mezarının yeri bugün tam olarak bilinmemektedir. Ancak daha sonra adına bu mezarlıkta bir anıtsal mezar taşı yerleştirilmiş, ayrıca Viyana Merkez Mezarlığı’nda (Zentralfriedhof) anıtsal bir mezar daha oluşturulmuştur.
Mozart’ın ölümü, 18. yüzyıl Avrupa müzik dünyasında bir etki yaratmıştır. Genç yaşına rağmen bestelemiş olduğu 600’ün üzerinde eser, onun müzik tarihindeki konumunu göstermiştir. Hayatının son yıllarında ekonomik zorluklar çekmiş lakin sanatsal üretimi yoğun bir şekilde devam etmiştir.
Mozart’ın Mirası
Mozart üzerine yapılmış akademik yayınlar, makaleler ve analiz çalışmaları bulunmaktadır. Bu çalışmalar hem müziksel içerik hem de dönemin sosyal, siyasal ve kültürel yapıları üzerine veri sunar. Ayrıca bestecinin hayatı ve eserleri, birçok edebi eserde, tiyatro oyununda ve filmde konu edilmiştir. Bilinen örneklerden biri, 1984 yapımı “Amadeus” adlı sinema filmidir.
Mozart’ın eserleri, günümüzde müzik eğitiminin hemen her düzeyinde temel kaynaklar arasında yer alır. Özellikle: Piyano sonatları ve konçertoları, teknik gelişim ve ifade becerisi açısından eğitici nitelik taşır.
Oda müziği eserleri, toplu çalma disiplini ve uyum becerileri geliştirmek için örnek olarak kullanılır. Senfonileri ve operaları, analiz, biçim bilgisi, orkestrasyon ve dramatik yapı gibi konularda müzikoloji eğitiminin başlıca kaynaklarındandır.
Mozart’a ait pek çok fizikî mekân günümüzde müze olarak hizmet vermektedir: Salzburg’daki doğduğu ev (Mozarts Geburtshaus) ve Viyana’daki yaşadığı konut (Mozarthaus Vienna) Bu mekânlar, müzikal belgeler, el yazmaları, kişisel eşyalar ve döneme ait müzik aletleri ile donatılmıştır. Her yıl ziyaretçiler bu müzeleri gezmekte, Mozart’a dair tarihî bilgileri doğrudan kaynaklardan edinmektedir.
Mozart’ın adı, dünyanın birçok yerinde müzik kurumlarına, orkestralara, yarışmalara ve festivallere verilmiştir: Salzburg Mozarteum Üniversitesi ve Uluslararası Mozart Vakfı, eğitim ve arşivleme faaliyetleri yürütmektedir. Her yıl düzenlenen Salzburg Mozart Festivali, bestecinin eserlerinin canlı performanslarını izleyiciyle buluşturmaktadır. Ayrıca uluslararası yarışmalar, genç müzisyenleri Mozart repertuvarında geliştirmeye teşvik etmektedir.
