Yamula patlıcanı, Kayseri’nin Kocasinan ilçesine bağlı Yemliha Kasabası ve çevresinde yetiştirilen, bölgenin iklimsel ve toprak özellikleriyle bütünleşmiş, kendine özgü tat ve aroma özellikleri taşıyan bir patlıcan çeşididir. 27 Kasım 2007 tarihinde "menşe adı" olarak tescillenmiş ve coğrafi işaretle koruma altına alınmıştır.

Yemliha kasabası ve Yamula Barajı çevresi, patlıcan tarımında sahip olduğu mikroklima, verimli toprak yapısı ve uzun yıllara dayanan tarımsal gelenekleriyle ürünün yetiştirildiği tek bölge olarak öne çıkar. Yamula patlıcanının üretimi ve tanıtımı, 1997 yılından itibaren düzenlenen festivallerle bölgenin kültürel hayatının da önemli bir parçası haline gelmiştir.

^{Yamula Patlıcanı (Anadolu Ajansı)}

Bitkisel Özellikler

Yamula patlıcanı bitkisi, ortalama 70–80 cm boylanabilen bir yapıya sahiptir. Gövde ve dallar hafif tüylü olup, yaprak kenarları düz veya hafif dalgalıdır. Antosiyanin renklenmesi gövdede ve genç yapraklarda görülür. Çiçekler mor renklidir.

Meyve Özellikleri

• Şekil: Uzunca ve yumurtamsı-silindirik formda.
• Uzunluk: 14–17 cm.
• Çap: 5–6,5 cm.
• Kabuğu: Parlak, açık mor (leylak tonu), ince yapılı ve beyaz çizgilidir.
• Çekirdek yapısı: Meyve içi beyazımsı, çekirdeksiz ya da çok az çekirdekli. Erken dönemde fizyolojik olgunluğa ulaştığından kabuk sertleşmez.
• Tat: Acılık bulunmaz, kabuk ve lif dokusu yumuşaktır. Bu nedenle tüketim açısından kolaylık sağlar.

Ürünün Ayırt Edici Özellikleri

Yamula patlıcanını diğer patlıcan çeşitlerinden ayıran temel özellikler:

• Meyve kabuğunun açık mor ve beyaz çizgili görünümü,
• Meyve içinin beyazımsı renk ve çekirdeksiz yapısı,
• Acılık ve liflenme olmaması,
• Hasat döneminde erken olgunlaşma özelliğidir.

Ürünün yetiştirildiği arazi, Kızılırmak vadisinin sunduğu mineral zenginliği sayesinde tarımsal kalite açısından farklılık gösterir.

Toprak Özellikleri

Yamula patlıcanı, Yemliha kasabası topraklarının özgün yapısı sayesinde yetişmektedir. Yapılan analizlerde:

• Toplam tuz %0,199, pH 8,42 düzeyinde olup hafif alkali özellik taşır.
• Kireç oranı %9,92’dir.
• Organik madde oranı %0,19 olup düşük seviyededir.
• Fosfor (P2O5) 1,32 kg/da, potasyum (K2O) 105,60 kg/da düzeyindedir.
• Demir, bakır, çinko ve mangan elementleri yeterli miktarlarda bulunur.

Bu özellikler, ürünün kabuk renginde ve meyve yapısında farklılık yaratan önemli unsurlardır.

İklim Özellikleri

Yemliha kasabası 1093 metre rakımda olup, mikroklima özellikleri ile çevresinden ayrılır. Kayseri’nin 33 yıllık iklim verileri dikkate alındığında:

• Ortalama basınç: 892,3 hPa,
• Ortalama sıcaklık: 12,5 °C, yaz aylarında 20–24 °C,
• Ortalama yıllık yağış: 403,7 mm,
• Yılda 49 gün kar örtüsü, 6 gün kapalı gün, 9 gün açık gün tespit edilmiştir.

Üretim dönemi Nisan–Eylül aylarıdır.

Üretim Metodu

Patlıcan ekimi, Nisan ayında fide dikimiyle başlar. Toprak 25–30 cm derinlikte hazırlanır ve çiftlik gübresiyle zenginleştirilir. İlkbaharda taban gübresi (DAP) ve yaz boyunca azotlu gübreler kullanılır. Sulama Temmuz ayı başında yoğunlaştırılır, sıra arası mesafe 60 cm olarak uygulanır.

Hasat Temmuz ayının son haftasında başlar ve Ekim ayının ilk haftasına kadar sürer. Bir sezonda dekardan 4–6 ton ürün alınabilir.

^{Yamula Patlıcanı Toplama Aşaması (Anadolu Ajansı)}

Denetim Mekanizması

Yamula patlıcanının üretim ve pazarlaması; Kayseri Tarım ve Orman İl Müdürlüğü, Erciyes Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yemliha Belediyesi ve Kayseri Kocasinan İlçesi Ziraat Odası tarafından denetlenmektedir. Denetim kapsamında ekim, gübreleme, sulama, zirai ilaçlama, hasat ve pazarlama süreci kontrol edilir. Özellikle Ağustos ayında yoğun hasat döneminde denetimler sıklaştırılır.