Yaratılan, 20 Ekim 2023 tarihinde Netflix platformunda yayımlanan, Türk yapımı bir mini dizidir. Yapımcılığı ve yönetmenliği Çağan Irmak tarafından üstlenilen dizinin senaryosu da Irmak tarafından kaleme alınmıştır. Mary Shelley’nin 19. yüzyılda yazdığı Frankenstein adlı romanından esinlenen yapım, Osmanlı İmparatorluğu döneminde geçen kurmaca bir anlatı çerçevesi sunmaktadır. Dizi, korku ve dram türlerini bir araya getiren yapısıyla, tarihsel bağlam ile bireysel anlatı öğelerini birlikte kullanmaktadır.
Konusu
Dizinin merkezinde, Osmanlı İmparatorluğu döneminde yaşamını sürdüren ve tıp eğitimi alan genç bir öğrenci olan Ziya yer almaktadır. Bilimsel merakı ve insan ömrünü uzatma yönündeki arzusu, onu akademik sınırların ötesine geçmeye zorlar. Bu bağlamda, hocası İhsan ile birlikte gerçekleştirdiği deneyler yalnızca bilimsel etik sınırlarını değil, aynı zamanda bireysel vicdan ve toplumsal normları da sorgulatmayı amaçlar. Hikaye boyunca Ziya’nın insan bedenine ve ölüm kavramına yönelik müdahaleleri, öngörülemeyen sonuçlara neden olur. Bilimsel ilerleme ile ahlaki sorumluluk arasındaki gerilim, dizinin temel anlatı çatısını oluşturur. Bu yönüyle Yaratılan, yalnızca korku ve gerilim unsurlarıyla değil, aynı zamanda insan doğasına ve bilgi arayışına yönelik felsefi tartışmalara da zemin hazırlayan bir yapıdadır.
Diziden Bir Kesit (IMDb)
Tema
Yaratılan, insanın bilgi arayışıyla ortaya çıkan etik, toplumsal ve bireysel sonuçlara odaklanan tematik bir yapıya sahiptir. Bilimsel ilerlemenin sınırları, insan-doğa ilişkisi ve yaratma eyleminin doğurduğu sorumluluklar, dizide işlenen temel konular arasında yer almaktadır. Bunun yanı sıra, anlatının Osmanlı dönemine yerleştirilmiş olması, dönemin sosyal ve kültürel yapısına ilişkin çeşitli göndermelerle tarihsel bir bağlam oluşturur.
Yapım Ekibi
- Yönetmen: Çağan Irmak
- Senarist: Çağan Irmak
- Yapımcı: O3 Medya
- Görüntü Yönetmeni: Ahmet Sesigürgil
- Müzik: Can Azbazdar
- Yapım Şirketi: O3 Medya
Oyuncu Kadrosu
- Ziya: Taner Ölmez
- İhsan: Erkan Kolçak Köstendil
- Asiye: Şifanur Gül
- Muzaffer: Engin Benli
- Hamdi: Şahsuvar Aktaş
- Yunus: Ekremcan Arslandağ
- Hüsniye Nine: Sema Çeyrekbaşı
- Seher Nine: Şennur Nogaylar
- Vasili: Durul Bazan
- Kaptan Ömer: Bülent Sakrak
- Ofelya: Devrim Yakut
- Süleyman: Macit Koper
- Gülfem: Ümmü Putgül
- Esma: Burcu Soyle
Karakter Analizi
Ziya (Taner Ölmez)
Ziya, Bursa’da doğmuş ve burada yetişmiş bir tıp öğrencisidir. Annesini kolera salgınında kaybetmesi, onun yaşam ve ölüm arasındaki sınırları sorgulamasına neden olur. Bilime duyduğu ilgi, zamanla cesaret ve yenilik arayışıyla birleşir; ancak bu eğilim, ilerleyen süreçte saplantılı ve denetimsiz bir yönelime dönüşür. Ziya’nın karakteri, bilimsel araştırmanın etik sınırlarıyla çatışan bir figür olarak kurgulanmıştır. Karakterin içsel dönüşümü ve psikolojik gerilimleri, anlatı boyunca merkezi bir yapı taşını oluşturmaktadır.
İhsan (Erkan Kolçak Köstendil)
İhsan, geçmişte tıp eğitimi vermiş ancak radikal bilimsel yaklaşımları nedeniyle akademik çevrelerden dışlanmış bir hekimdir. Ziya ile kurduğu ilişki, onun bilimsel çalışmalara yeniden yönelmesine zemin hazırlar. İhsan, ölümden sonra yaşamı mümkün kılmaya yönelik bir motivasyonla hareket eder. Gerçekleştirdiği deneyin başarısızlığa uğraması ve toplum tarafından dışlanması, karakterin içsel bir sorgulama sürecine yönelmesine neden olur. Anlatı boyunca İhsan, bilimsel hırs ile toplumsal normlar arasındaki çatışmanın temsilcisi olarak kurgulanır.
Asiye (Şifanur Gül)
Asiye, Ziya’nın çocukluk arkadaşı ve aynı zamanda duygusal olarak yakınlık kurduğu bir karakterdir. Annesinin vefatının ardından Ziya’nın ailesi tarafından evlat edinilmiştir. Anlatı boyunca, Ziya’nın bilimsel yönelimlerine destek sunmakla birlikte, onun insani yönünü ve duygusal dengeyi korumasına katkı sağlamaya çalışır. Asiye, bireysel bağlılık ile etik sınırlar arasında konumlanan ve anlatının duygusal düzlemine derinlik kazandıran bir figür olarak kurgulanmıştır.
Muzaffer (Engin Benli)
Muzaffer, Ziya’nın babası olup geleneksel tıp anlayışını benimseyen bir hekimdir. Oğlunun bilimsel arayışlarını ve radikal yönelimlerini temkinli bir tutumla karşılar. Tıbbın etik sınırlarına bağlı kalmayı savunan Muzaffer, anlatı boyunca kuşaklar arası düşünsel farklılıkların ve mesleki yaklaşım ayrılıklarının temsilcisi olarak yer alır. Karakter, otorite figürü olarak aile içi dinamiklerde ve Ziya’nın kişisel gelişiminde belirleyici bir rol üstlenir.
Ömer (Bülent Şakrak)
Ömer, İhsan’ın sığındığı gezici tiyatro kumpanyasının lideridir. Toplumdan dışlanmış bireyleri bir araya getirerek alternatif bir toplumsal yapı oluşturur. Anlatı boyunca Ömer, bireysel yalnızlık ile kolektif dayanışma arasındaki ilişkiyi temsil eden bir karakter olarak konumlandırılmıştır. İhsan’ın yeniden toplumsal bir bağ kurabilmesinde ve yaşamsal yönelimini yeniden değerlendirmesinde aracı bir işlev üstlenir.
Teknik Özellikler
Dizi, Osmanlı dönemi bağlamına yerleştirilmiş bir anlatı sunarken, dönemin atmosferini yansıtmak amacıyla tarihsel referanslara dayalı bir prodüksiyon tasarımı kullanır. Kostüm ve mekan düzenlemeleri, tarihsel bağlamla uyumlu bir görsellik oluşturmak üzere seçilmiştir. Bunun yanı sıra, görsel efekt ve makyaj uygulamaları, anlatının bilim kurgu ve korku türü unsurlarını işlevsel biçimde destekleyen araçlar arasında yer alır.
Yaratılan Fragman (Netflix Türkiye)
Yayın ve Etki
Yaratılan, yayınlandığı dönemde kamuoyunda çeşitli yorumlara konu olmuştur. Dizi, klasik bir edebiyat eserinden esinlenerek yerel tarihsel bir bağlamda yeniden kurgulanmış ve bu yönüyle izleyici kitlesi içinde farklı değerlendirmelere neden olmuştur. Anlatının bilimsel ilerleme, etik sınırlar ve insan doğasına dair meseleleri gündeme taşıması, hem medyada hem de sosyal mecralarda çeşitli tartışmaları beraberinde getirmiştir.
