Aslantaş, Afyonkarahisar-Eskişehir sınırları arasında yer alan anıtsal bir kaya mezarıdır. Yaklaşık 11 metre yüksekliğe sahip olan bu anıt, bölgede bilinen en eski kaya yapılarından biri olarak kabul edilmektedir. Genel literatürde Frig eseri olarak değerlendirilmiş olsa da mimari özellikleri ve üzerindeki sembolik kabartmalar nedeniyle bazı araştırmacılar tarafından Hitit kökenli bir kaya mezarı olabileceği de ileri sürülmektedir.^【1】 

^{Aslantaş (Kültür Portalı)}

Mimari Özellikler

Aslantaş, çevredeki diğer kaya anıtları ile benzer bir konumda yer almakla birlikte, fasad (ön yüz) düzeni ve iç mekân kurgusu açısından farklılık gösterir. Mezar odası oldukça küçük olup tavanı düz şekilde işlenmiştir. Bu özellik, Frigya bölgesindeki kaya mezarlarında görülen sivri tavanlı geleneğe aykırı olması bakımından dikkat çekicidir. Ayrıca fasadda alınlığın bulunmaması, yerel Frig mimari tipolojisinden kopuk olduğunu gösteren bir diğer unsurdur.

Kabartmalar ve Sembolik Unsurlar

Aslantaş’ın ön cephesinde yer alan iki anıtsal aslan kabartması, yapıya adını veren temel öğelerdir. Aslanların mezar girişinin iki yanında yer alması Hitit geleneğini hatırlatmaktadır. Fasadın en üstünde yer alan geniş yatay kabartmanın, bazı araştırmacılara göre kanatlı güneş kursunun kanatları olması, yapının Hitit kültürel etkisini veya Hitit geleneğine bağlı yerel bir yöneticiye ait olabileceğini düşündürmektedir. Ayrıca fasadda Frig sanatına özgü geometrik süslemelerin ve yazıtların bulunmayışı da Hitit yorumunu güçlendirmektedir.

Tarihlendirme ve Kültürel Bağlam

Bilimsel literatürde Aslantaş’ın tarihlendirilmesine dair farklı görüşler bulunmaktadır. Bazı kaynaklara göre eser, M.Ö. 7. yüzyılda yapılmış olmalıdır.^【2】  Bazı kaynaklara göre ise, söz konusu mimari ve ikonografik unsurların Hitit imparatorluk dönemine, özellikle M.Ö. 1200 öncesine işaret ettiği ileri sürülür.^【3】  Bölgede tespit edilen Hitit hiyeroglif buluntuları ve yakın örneklerdeki kabartmalar, yerel bir Hitit varlığını veya en azından Hitit etkisini doğrular niteliktedir. Bu nedenle anıtın, Hitit İmparatorluğu'nun batı uzantılarındaki bir yöneticiye ya da Hitit kültünün etkisi altındaki yerel bir beylik mensubuna ait olduğu düşünülmektedir.

Günümüzdeki Durumu

Aslantaş günümüzde açık hava niteliğinde korunmuş bir arkeolojik anıttır ve yapının fasadı ile mezar odası büyük oranda ayakta kalmıştır. Yüzey aşınmaları nedeniyle bazı kabartma ayrıntıları belirginliğini yitirmiş olsa da genel kompozisyon okunabilir durumdadır.