KÜRE LogoKÜRE Logo
ArticleDiscussion

Via Militaris

fav gif
Save
kure star outline
v2_bsb10976449_00001_full_full_0_default.jpg
Via militaris Romanorum Egnatia, qua Illyricum, Macedonia et Thracia iungebantur :pars occidentalis München, Bayerische Staatsbibliothek -- 4 Diss. 3854,33

Via Militaris, Romalılar döneminde kullanılan bir ulaşım yolu, askerî yoldur. Bu yol Konstantinopolis'ten (İstanbul) başlayıp, Singidunum'a (Belgrad) kadar uzanan yaklaşık 924 kilometre uzunluğunda bir yoldu.


Romalıların tüm Balkanlara hâkim olmasıyla M.S. 1. yüzyılda inşa edilen bu yol imparatorluğun can damarları konumdaydı. Adından anlaşılacağı üzere, bu yolun en temel vazifesi Orta Avrupa ile Balkanlar arasındaki asker sevkiyatını gerçekleştirmekti. Ancak Roma şehirleri arasında sosyo-ekonomik bağlantıyı geliştirmek ve Balkan şehirlerindeki Roma egemenliğini artıran bir unsur olmuştur.


Via Militaris Başlıca şu şehirlerden geçmekteydi:

1) Byzantium (Konstantinopolis): Bugünkü İstanbul olan bu şehir M.S. 330'da Roma İmparatorluğu'nun yeni başkenti olarak kabul edilmişti.

2) Perinthos: Tekirdağ'a bağlı Marmara Ereğlisi'nde yer alan bu antik şehir, Bizans döneminde İmparator Herakslios'a ithafen Herakleia olarak anılmaya başlanmıştır. Perinthos, Trakya eyaletinin merkezi konumundaydı.

3) Hadrianopolis: Balkanların anahtarı olan bugünkü Edirne olan bu şehir hem bir bağlantı noktası hem de İstanbul'un güvenliğini sağlayan yerdi.

4) Philippopolis: Makedon hükümdarı Philip'in adıyla anılan bu şehir, Balkan Dağları'nın güneyinde yer almakta ve ordunun bu zorlu geçide varmadan önceki son tedarik ve destek merkezini oluşturmaktaydı.

5) Serdica: Bugünkü Sofya'nın şehir merkezinde yer a alan Serdica Antik kenti, Dacia Mediterranea eyaletinin merkezi konumundaydı.

6) Naissus: Bugünkü Niş şehrinin kurulu olduğu bu antik kent Nişava Nehri üzerinde ve Morava Vadisine çok yakın ve hâkim noktada yer alan bir kaleydi.

7) Viminacium: Roma'nın Moesia Superior eyaletine merkez olan bu antik kent bir Roma ordugâhıydı. Şehir, Tuna sınır hattını (Limes'i) kontrol etmekteydi.

8) Singidunum: Bugünkü Belgrad olan bu antik şehir, Tuna ile Sava şehirlerinin birleştiği noktada bulunmaktaydı. Via Militaris'in son noktası olan bu şehir Balkanlar ile Orta Avrupa arasındaki geçiş kapısıdır.


Via Militaris, Roma İmparatoluğu yıkıldıktan sonra da önemi korumuş hatta Bizans döneminde İstanbul'un Balkanlara bağlantısını Via Egnatia ile beraber temin etmiştir. Haçlılar da Belgrad'a geldikten sonra İstanbul'a doğru yürüyüşlerinde bu yolu takip etmişlerdir. Bu yolu "Orta Kol" ismiyle Osmanlı Ordusu da kullanmış, İstanbul'dan Viyana'ya kadar ilerleyen Osmanlı orduları Via Militaris yolunu birebir takip ederek ilerlemeye devam etmiştir.










Bibliographies

Graf, David F. (1997). "The 'Via Militaris' in Arabia." Dumbarton Oaks Papers, 51, 271–281.


Matevosyan, Naira R. (2020). Via Militaris.


Karaca, Ergün. (2020). "Arkeolojik Verilere Göre Doğu Trakya Kuzey Yolu". Belleten, 84.


Kaya, Ömer Ergin. (2022). "Menzilnâmeler Üzerine Bir Literatür Değerlendirmesi". Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 20(40), 403-428.


Matevosyan, Naira R. (2020). Via Militaris.


Singleton, Fred, & Singleton, Frederick Bernard. (1985). A Short History of the Yugoslav Peoples. Cambridge University Press.


Şentürk, M. Hüdai. “Osmanlı Devleti'nin Kuruluş Devrinde Rumeli'de Uyguladığı İskân Siyâseti Ve Neticeleri”. BELLETEN 57, sy. 218 (Nisan 1993): 89-112.


Tafel, G. L. F. (1841). Via militaris Romanorum Egnatia [microform], qua Illyricum, Macedonia et Thracia jungebantur; pars occidentalis. Tubingae: typis Hopferi de L'Orme. 


Riedler, Florian & Stefanov, Nenad (2021). The Balkan Route: Historical Transformations from Via Militaris to Autoput.


Digital Atlas of the Roman Empire, 2020 Johan Åhlfeldt Centre for Digital Humanities University of Gothenburg, Sweden : https://imperium.ahlfeldt.se/

You Can Rate Too!

0 Ratings

Author Information

Avatar
Main AuthorFatih GürcanFebruary 15, 2025 at 9:32 PM
Ask to Küre