Kalmaegi Tayfunu, Kasım 2025’te Filipinler’in orta bölgelerini etkileyip büyük yıkıma yol açtıktan sonra Güney Çin Denizi üzerinden Vietnam’a yönelmiş tropikal siklondur. Tayfun, uluslararası düzeyde “Kalmaegi”, Filipinler’de ise “Tino” adıyla anılmıştır. Tayfun, 4 Kasım 2025’te Güney Leyte ve Cebu eyaletlerinde karaya çıkmış, ardından ülke genelinde yoğun yağışlar, sel ve heyelanlara neden olmuştur. Filipinler’de en az 114 kişi hayatını kaybetmiş, 127 kişi kaybolmuş, binlerce kişi yaralanmış veya yerinden edilmiştir.
Filipinler'de Tayfun Kalmaegi'nin ardından araçlar caddelerde sürükleniyor, 5 Kasım 2025 - (Associated Press)
Filipinler’de İlk Etki ve Hazırlık Süreci
Ön Uyarılar ve Tahminler
Kalmaegi Tayfunu’nun Filipinler’e yaklaşmasının ardından meteoroloji kurumları ve yerel yönetimler, kıyı bölgelerinde yaşayan halkı uyararak kitlesel tahliye sürecini başlatmıştır. Fırtınanın 150 kilometreye ulaşan rüzgâr hızları, 3 metreye varan dalgalar ve yoğun yağışlar getireceği tahmin edilmiştir.
Samar Adası’nda Guiuan ve Salcedo belediyeleriyle Camarines Norte’deki Mercedes kasabasında 70 binden fazla kişi evlerinden ayrılarak güvenli bölgelere yönlendirilmiştir. Yetkililer, balıkçıların denize açılmasını yasaklamış ve sahil bölgelerinde balıkçılık faaliyetlerini durdurmuştur.
Tayfunun Guiuan çevresinde karaya çıkacağı öngörülmüş, bölgede geçmişte 2013 yılında yaşanan büyük felaket hatırlatılarak halk uyarılmıştır. Ülke, insan kaynaklı iklim değişikliğinin etkisiyle daha sık ve şiddetli tayfunlar yaşandığı konusunda uzmanlarca uyarılmıştır.
Cebu Adası, Kalmaegi öncesinde 2025 Eylül ayında meydana gelen 6,9 büyüklüğündeki depremden hâlâ toparlanmaya çalıştığı için risk altındaki bölgelerden biri olarak bildirilmiştir.
Filipinler'de Kalmaegi Tayfunu'nun etkileri, 6 Kasım 2025 - (Anadolu Ajansı)
İlk Karaya Çıkış
Kalmaegi Tayfunu 4 Kasım 2025 sabahı erken saatlerde Visayas bölgesinde iki defa karaya çıkmıştır. İlk olarak Güney Leyte’de, ardından Cebu’da etkili olmuştur. Orta Visayas genelinde güçlü rüzgârlar, devrilmiş ağaçlar, uçan çatı parçaları ve elektrik direklerinin yıkılmasıyla ciddi hasar meydana gelmiştir.
Filipinler Meteoroloji Ajansı, tayfunun 6 Kasım Perşembe sabahı ülke sınırlarını terk ettiğini ancak Luzon ve Mindanao bölgelerinde yağışların devam ettiğini açıklamıştır. Tayfunun etkilediği bölgelerde yollar sel ve toprak kaymaları nedeniyle kapanmış, bazı kırsal belediyelerde elektrik kesintileri yaşanmıştır. Orta Visayas’ta 500 binden fazla kişi yerinden edilmiş, 1,4 milyondan fazla kişi afetten etkilenmiştir.
Filipinler'de Kalmaegi Tayfunu'nun etkileri, 5 Kasım 2025 - (Anadolu Ajansı)
Filipinler’de Hasar, Kayıplar ve Etkilenen Bölgeler
Cebu ve Orta Visayas’ta Yıkım
Kalmaegi Tayfunu’nun en ağır etkilediği bölge Cebu olmuştur. Ulusal Afet Riskini Azaltma ve Yönetim Konseyi (NDRRMC), 6 Kasım 2025 itibarıyla ülkede en az 114 kişinin yaşamını yitirdiğini, 127 kişinin kayıp olduğunu ve 82 kişinin yaralandığını bildirmiştir. Ölüm vakalarının büyük çoğunluğu Cebu’da meydana gelmiş, bunların çoğu sel ve ani taşkınlar sonucu boğulma nedeniyle gerçekleşmiştir.
Cebu eyaletinde Talısay, Liloan, Mandaue ve Bacayan şehirleri sel baskınlarıyla ağır hasar almıştır. Bacayan’da suların sürüklediği araçlar sokaklarda yığılmış, Talısay’da evler yıkılmış ve mahalleler çamur tabakası altında kalmıştır.
Yetkililer, Cebu’nun yoğun kentleşmiş bölgelerinde taşkınların etkisini artırdığını belirtmiş; su baskınlarının nehirlerin taşmasıyla çok kısa sürede gerçekleştiği rapor edilmiştir. Elektrik hatlarının kopması ve yolların çamurla kaplanması nedeniyle ulaşımlar geçici olarak kesilmiştir.
Orta Visayas bölgesinde 500 binden fazla kişi evlerini terk etmek zorunda kalmış, yaklaşık 1,95 milyon kişi tayfundan doğrudan etkilenmiştir. 127 bin aile, 4.933 tahliye merkezinde geçici barınma sağlamıştır.
Filipinler'de Kalmaegi Tayfunu'nun etkileri, 5 Kasım 2025 - (Anadolu Ajansı)
Arama-Kurtarma Faaliyetleri
Sivil Savunma Ofisi yetkilileri, öncelikli görevin enkazın temizlenmesi olduğunu ve bu sürecin hem kayıplara ulaşmak hem de yardım dağıtımını kolaylaştırmak için zorunlu olduğunu açıklamıştır. Yetkili Raffy Alejandro, “Enkaz temizliği derhal yapılmalı; kayıplar arasında enkaz altında kalanlar olabileceği gibi, yardımın bölgelere ulaşması da buna bağlıdır.” ifadesini kullanmıştır.
Filipin Hava Kuvvetleri’ne ait bir yardım helikopteri, Agusan del Sur bölgesinde insani yardım uçuşu sırasında düşmüş; olayda 6 mürettebat yaşamını yitirmiştir. Yetkililer, sel sularının ve toprak kaymalarının uzak köylere erişimi engellediğini, arama kurtarma ekiplerinin bu alanlara kara yoluyla ulaşamadığını bildirmiştir.
Filipinler'de Kalmaegi Tayfunu'nun etkileri, 5 Kasım 2025 - (Associated Press)
Devletin Müdahalesi ve Afet Durumu
Cumhurbaşkanı Ferdinand Marcos Jr., 6 Kasım 2025’te ülke genelinde “ulusal afet durumu” ilan etmiştir. Bu karar, hükümete acil fonların hızla serbest bırakılması, temel ihtiyaçlarda fiyat artışlarının önlenmesi ve gıda stoklamasının yasaklanması için yasal yetki sağlamıştır. Aynı gün Cebu ili de “eyalet düzeyinde afet durumu” ilan etmiş; bu karar, yerel fonların hızlı biçimde kullanılmasını mümkün kılmıştır.
Marcos’un açıklamasına göre, yaklaşık 387.000 kişi tayfundan önce güvenli alanlara tahliye edilmiştir. Kötü hava koşulları nedeniyle yaklaşık 3.500 kişi ülke genelinde limanlarda mahsur kalmış, 186 iç hat uçuşu iptal edilmiştir.
Filipinler'de Kalmaegi Tayfunu'nun etkileri, 5 Kasım 2025 - (Anadolu Ajansı)
Tayfunun Vietnam’a Doğru İlerleyiş
Güney Çin Denizi Üzerinde Yeniden Güçlenme
Kalmaegi Tayfunu, Filipinler’in merkezindeki eyaletleri terk ettikten sonra 5 Kasım 2025 itibarıyla Güney Çin Denizi üzerinde yeniden güç kazanmıştır. Filipinler’den ayrılırken rüzgâr hızının 150 km/sa civarında olduğu, deniz üzerinde ilerledikçe bu hızın artarak 167–183 km/sa seviyelerine ulaştığı bildirilmiştir.
ABD Deniz Kuvvetleri’ne bağlı Ortak Tayfun Uyarı Merkezi (JTWC), tayfunu Kategori 4 seviyesine yükseltmiş ve “Vietnam kıyılarına doğru hızla ilerleyen, yeniden güç kazanan bir sistem” olarak tanımlamıştır. Aynı raporda tayfunun, merkez üssü Quy Nhon kenti yakınlarından geçerek ülkenin orta kesimlerine karadan ulaşmasının beklendiği bildirilmiştir.
Filipinler’in merkezinde etkili olduğu sırada “Tino” olarak adlandırılan tayfun, Güney Çin Denizi’nde yönünü batı-kuzeybatıya çevirerek Vietnam’ın Gia Lai, Quang Ngai, Da Nang, Dak Lak, Khanh Hoa ve Hue illerine doğru ilerlemiştir.
Vietnam’da Alınan Önlemler
Vietnam hükümeti, Kalmaegi’nin ülkenin orta bölgelerinde karaya ulaşmasının beklenmesi üzerine çok sayıda önlem almıştır. Gia Lai eyaletinde yaklaşık 350.000 kişi tahliye edilmiştir.
Vietnam ordusuna bağlı binlerce asker, olası tahliye, kurtarma ve yardım faaliyetleri için seferber edilmiştir. Sahil bölgelerinde yaşayan halk uyarılmış; balıkçı teknelerinin denize açılması yasaklanmış, limanlar geçici olarak kapatılmıştır.
Vietnam Sivil Havacılık Otoritesi, tayfunun hava trafiğini etkilemesi nedeniyle Da Nang dahil sekiz havaalanında uçuşların kısıtlanabileceğini açıklamıştır. Vietnam Airlines ise 6–7 Kasım tarihleri arasında 50’den fazla uçuşu iptal veya ertelemiştir.
Bu uçuşlar arasında Ho Chi Minh City–Phu Cat, Hanoi–Tuy Hoa, Hanoi–Pleiku ve Ho Chi Minh City–Hue hatlarının bulunduğu; bazı seferlerin erken saatlerde yapıldığı, bazılarının ise bir gün sonraya ertelendiği bildirilmiştir. Vasco Airlines da iki seferini iptal etmiştir.
Meteorolojik Gelişmeler
Vietnam Ulusal Hidro-Meteoroloji Merkezi (NCHMF), 6 Kasım 2025 sabahı tayfunun merkezinin Quy Nhon’un yaklaşık 290–310 kilometre doğusunda bulunduğunu, maksimum rüzgâr hızının 150–166 km/sa, anlık rüzgârların ise 220 km/sa’ye ulaştığını açıklamıştır.
NCHMF raporuna göre, tayfunun Quang Ngai–Gia Lai hattında 6 Kasım 2025 akşam saatlerinde karaya çıkması, gece boyunca Laos sınırına ulaşarak tropikal depresyona dönüşmesi beklenmiştir.
Meteorologlar, 6–7 Kasım tarihleri arasında Da Nang, Quang Ngai, Gia Lai ve Dak Lak illerinde 200–400 mm, bazı bölgelerde ise 600 mm’yi aşan yağışların görüleceğini, Hue, Khanh Hoa ve Lam Dong bölgelerinde ise yağışın 150–300 mm arasında değişeceğini belirtmiştir.
Denizlerde dalga yüksekliğinin 5–10 metre aralığında olacağı, kıyı bölgelerinde 0,4–0,8 metre seviyesinde su yükselmesi yaşanabileceği uyarısı yapılmıştır. Bu durumun alçak kıyılarda taşkınlara, kıyı erozyonuna ve baraj taşmalarına yol açabileceği ifade edilmiştir.
NCHMF Direktörü Mai Van Khiem, Kalmaegi’nin 2017’deki Damrey ve 2020’deki Molave tayfunlarına benzer özellikler gösterdiğini, ancak bu tayfunlara göre daha fazla yerel yoğun yağış getireceğini bildirmiştir.
