^{Zireve Afişi (K}^ADEM⁾

Kadın ve Demokrasi Vakfı (KADEM) tarafından düzenlenen Uluslararası Kadın ve Adalet Zirvesi, kadın, aile ve toplumla ilgili önemli konuları küresel ölçekte ele almayı amaçlayan bir etkinliktir.

6. Uluslararası Kadın ve Adalet Zirvesi, “Yapay Zeka ve Kadın” temasıyla 2024 yılında gerçekleştirildi ve kadınların yapay zeka alanında güçlendirilmesi ile toplumsal cinsiyet eşitliğinin desteklenmesine odaklandı. Zirve, hızla gelişen yapay zeka teknolojilerinin kadınların sosyal, ekonomik ve kültürel alanlarda daha eşit bir şekilde temsil edilmesine nasıl katkı sağlayabileceği sorusuna yanıt aradı. Yapay zeka ve toplumsal cinsiyet adaleti konularında kapsamlı bir diyalog platformu sunan zirve, kadınların bu alandaki temsili, önyargılara karşı alınacak önlemler ve kapsayıcı bir yapay zeka ekosistemi geliştirilmesi adına stratejik öneriler sundu.

6. Kadın ve Adalet Zirvesi: Yapay Zeka ve Kadın Teması

Kadın ve Demokrasi Vakfı (KADEM) tarafından düzenlenen Uluslararası Kadın ve Adalet Zirvesi, kadın, aile ve toplumun karşı karşıya olduğu sosyal, ekonomik ve kültürel meseleleri küresel ölçekte ele almayı amaçlayan bir platform sunmaktadır. 2014 yılından bu yana her iki yılda bir gerçekleştirilen zirve, toplumsal yapıyı şekillendiren temel değerleri ve kadınların bu yapılar içindeki rollerini destekleyici reformları teşvik etmektedir. Bu yıl ise, kadınların yapay zekanın yükselişinden nasıl etkileneceği, bu teknolojilerin kadınlar için güvenli ve adil bir geleceğe nasıl katkı sağlayabileceği gibi sorulara yanıt aramaktadır.

^{6. Uluslararası Kadın ve Adalet Zirvesi: Yapay Zeka ve Kadın (Abdurrahman Mujeeb Objektifinden)}

Zirvenin Temel Amacı ve Geçmişten Günümüze Temalar

Kadın ve Adalet Zirvesi, toplumsal cinsiyet adaleti, kadınların güçlendirilmesi ve aile içindeki rollerin desteklenmesi gibi konulara dikkat çekmeyi hedeflemektedir. KADEM’in öncülüğünde düzenlenen bu zirve, kadınların toplumsal hayattaki yeri ile ilgili sorunları adalet kavramı etrafında ele almakta ve çözüm yolları aramaktadır. Zirve, küresel çapta alanında uzman isimleri bir araya getirerek kadın haklarına dair toplumsal farkındalığı artırmayı, kadınların sosyal, kültürel ve ekonomik olarak güçlenmelerini sağlamayı amaçlamaktadır.

^{1. Uluslararası Kadın ve Adalet Zirvesi: Kadın ve Adalet (}^KADEM⁾

Her zirve, dönemin en güncel ve önemli konuları çerçevesinde belirlenen bir tema etrafında şekillendirilmiştir. Bu temalar, kadınların yaşamını etkileyen farklı sosyal meseleleri kapsamlı bir biçimde incelemiş ve çözüm önerileri sunmuştur:

2014: "Adalet"

İlk zirve "Adalet" temasıyla gerçekleştirildi. Kadınların yaşamın her alanında adil bir şekilde temsil edilmesi ve kadın meselelerinin adalet ekseninde değerlendirilmesi gerektiği vurgulandı.

2016: "Adalet İçin Ses Ver"

Mülteci krizinin küresel bir sorun haline gelmesi ile bu zirve, mülteci kadınların yaşadığı sorunlar ve barış süreçlerinde kadınların kritik rolüne dikkat çekti.

2018: "Ailenin Güçlendirilmesi"

Ailenin toplumdaki önemine dikkat çeken bu zirvede, güçlü aile yapısının toplumsal dayanıklılığa katkı sağladığı ve kadınların aile içinde desteklenmesi gerektiği vurgulandı.

2020: "Dijital Çağda İnsan Kalmak"

Dijitalleşmenin insanlar üzerindeki sosyal etkileri ele alındı. İnsan merkezli bir dijital gelişim hedeflenirken bireylerin biricikliğini koruma çabası öne çıkarıldı.

2022: "Kültürel Kodlar ve Kadın"

Kültürel normların kadınlar üzerindeki etkisi ve bu kodların kadınların toplumsal rollerini nasıl şekillendirdiği irdelendi.

Bu temaların her biri, kadınların toplumsal alanda karşılaştığı sorunların daha derin bir şekilde anlaşılmasına ve çözüm önerilerinin geliştirilmesine katkı sağlamıştır.

2024 Teması: Yapay Zeka ve Kadın

Bu yılki zirvede, "Yapay Zeka ve Kadın" teması seçilmiştir. Yapay zeka ve dijital teknolojiler her geçen gün hayatımızı daha fazla etkilerken, bu gelişmelerin kadınlar için fırsatlar ve tehditler sunduğu bilinmektedir. KADEM, 2024 zirvesi ile kadınların bu dönüşümden nasıl etkileneceğini değerlendirmeyi ve yapay zekanın kadınlar için daha güvenli, eşitlikçi bir dünya inşa etmedeki potansiyelini araştırmayı amaçlamaktadır.

Bu tema, yapay zekanın yalnızca ekonomik alanlardaki değil, aynı zamanda toplumsal ve kültürel alanlardaki etkilerini de kapsamaktadır. Zirve boyunca, yapay zeka teknolojilerinin sosyal, ekonomik ve etik yönleri tartışılmakta; bu alandaki cinsiyet önyargılarının kadınlar üzerindeki etkileri irdelenmektedir. Günümüzde teknoloji alanında çalışanların çoğunluğunun erkek olması ve algoritmaların genellikle erkek bakış açısına göre şekillenmesi, kadınlar için adil bir dijital geleceğin inşasını zorlaştırmaktadır. Zirve, kadınların teknoloji dünyasında daha aktif roller üstlenmesini teşvik etmekte ve yapay zekanın kadınların iyi olma hali üzerindeki etkisini değerlendirmeyi amaçlamaktadır.

6. Uluslararası Kadın ve Adalet Zirvesi: Yapay Zeka ve Kadın (Abdurrahman Mujeeb Objektifinden)

Zirvenin bir diğer odak noktası ise, yapay zeka ile kadınların çalışma hayatında ve sosyal alanlarda karşılaştıkları engelleri azaltmaktır. Bu kapsamda, yapay zekanın toplumdaki cinsiyet eşitsizliklerini derinleştirebileceği ya da kadınlar için fırsatlar yaratabileceği konusu ele alınmaktadır. Teknolojinin cinsiyet eşitliğine duyarlı bir biçimde geliştirilmesi için devletler, sivil toplum kuruluşları ve özel sektör temsilcilerinin iş birliği yapması gerekliliği bu zirvenin ana teması olarak öne çıkmaktadır.

2024 Kadın ve Adalet Zirvesi, yapay zekanın kadınları nasıl etkilediği ve bu yeni teknolojilerin adaletli, eşitlikçi bir topluma katkı sağlayabilmesi için hangi adımların atılması gerektiği konularında kapsamlı bir diyalog platformu sunmaktadır. Zirvenin bu temaya odaklanması, teknolojinin hızla geliştiği bir çağda kadınların bu süreçte eşitlikçi bir yaklaşımla temsil edilmesi gerektiğine dair farkındalığı artırmayı hedeflemektedir.

Açılış Konuşmaları ve Liderler Oturumu

2024 Kadın ve Adalet Zirvesi'nin ilk günü, hem Türkiye’den hem de dünya genelinden önde gelen isimlerin yapay zeka ve kadın teması üzerine yaptıkları açıklamalarla dikkat çekti. Etkinliğin açılış konuşmalarında KADEM Yönetim Kurulu Başkanı Doç. Dr. Saliha Okur Gümrükçüoğlu, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kadınların teknolojiyle şekillenen gelecekte daha güçlü, güvenli ve eşit bir şekilde yer alabilmesi için yapılması gereken çalışmalara odaklandılar. Ardından düzenlenen Liderler Oturumu’nda ise farklı ülkelerden bakanlar, yapay zeka ve toplumsal cinsiyet eşitliği ekseninde görüşlerini paylaştılar.

Cumhurbaşkanı ve KADEM Yönetim Kurulu Başkanı

Zirvenin açılışında KADEM Yönetim Kurulu Başkanı Doç. Dr. Saliha Okur Gümrükçüoğlu, toplumsal dönüşüm süreçlerinde kadınların adalet ekseninde desteklenmesi gerektiğini vurguladı. Teknolojik gelişmelerin hızla insan hayatının merkezine yerleştiğini belirten Gümrükçüoğlu, yapay zekanın kadınları etkileyen alanlardaki sorunları hem çözme hem de bu sorunları derinleştirme riski taşıdığını ifade etti. Kadınların bu dönüşümde söz sahibi olmalarının, gelişen dijital teknolojilerle daha güçlü temsiller yaratılması açısından önem taşıdığını vurguladı.

6. Uluslararası Kadın ve Adalet Zirvesi: Yapay Zeka ve Kadın (Abdurrahman Mujeeb Objektifinden)

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise konuşmasında, teknolojinin dünya tarihindeki büyük dönüşümlerin bir parçası olduğunu belirterek, sanayi devriminden günümüze kadar her yüzyılda yaşanan teknolojik gelişmelerin toplumu köklü bir şekilde değiştirdiğini dile getirdi. Bugün, yapay zeka, insansız sistemler, robotik teknolojiler ve nesnelerin interneti gibi kavramların insan davranışları ve üretim ilişkileri üzerinde önemli etkiler yarattığını söyleyen Erdoğan, bu teknolojilerin bireylerin hayatına kattığı kolaylıklar kadar ortaya çıkardığı sorunlara da dikkat çekti.

Erdoğan, bilgiye erişimin kolaylaşmasının olumlu bir gelişme olduğunu, ancak dijitalleşmenin bireylerin biricikliğini zedeleyebileceğini belirtti. Teknolojinin bilgi paylaşımı açısından avantaj sunduğunu ancak doyumsuzluk gibi sorunlara da yol açtığını ifade etti. Yapay zekanın, toplumsal cinsiyet eşitsizliklerini derinleştirme potansiyeline sahip olduğuna değinen Erdoğan, özellikle kadınlar için bu alanda adaletli bir yapı sağlanması gerektiğini vurguladı. Kadınların teknoloji sektöründe adil bir biçimde temsil edilmesinin ve Türkiye’de kadınların sosyal, ekonomik ve siyasal statülerini güçlendirmek amacıyla çalışmalar yapılmasının önemine değinerek, kadın iş gücüne katılım oranının artırılmasının Türkiye’nin güçlü bir geleceğe sahip olmasında kritik rol oynadığını belirtti.

Liderler Oturumu: Küresel Perspektiften Yapay Zeka ve Kadın

^{6. Uluslararası Kadın ve Adalet Zirvesi: Yapay Zeka ve Kadın (Abdurrahman Mujeeb Objektifinden)}

Açılış konuşmalarının ardından gerçekleştirilen Liderler Oturumu’nda, yapay zeka ve toplumsal cinsiyet eşitliği konusundaki küresel perspektifler ele alındı. Oturumun moderatörlüğünü Türkiye Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş yaparken, konuşmacılar arasında Gürcistan Çalışma, Sağlık ve Sosyal Koruma Bakanı Mikheil Sarjveladze, Kuzey Makedonya Cumhuriyeti Kültür Bakan Yardımcısı Sedat Sulejmani, Mısır Sosyal Dayanışma Bakanı Maya Morsy, Senegal Aile ve Dayanışma Bakanı Maimouna Dieye ve Sırbistan Kadın Erkek Eşitliğinden Sorumlu Devlet Bakanı Tatjana Macura gibi uluslararası temsilciler yer aldı.

Oturumda, yapay zeka teknolojilerinin hayatın her alanında köklü değişimlere yol açtığı vurgulandı. Konuşmacılar, yapay zekanın sadece teknik bir gelişme değil, aynı zamanda sosyal sorumluluk getiren bir dönüşüm olduğunu belirttiler. Yapay zekanın daha adil bir toplumsal yapıyı desteklemesi için kadınların karar alma süreçlerinde daha aktif bir şekilde yer alması gerektiğine dikkat çekildi.

Konuşmacılar, yapay zeka alanının erkek ağırlıklı bir alan olduğuna ve bu durumun, yapay zeka algoritmalarında cinsiyet önyargısına yol açabileceğine dikkat çektiler. Kadınların yapay zeka çalışmalarında daha az yer almasının, toplumsal cinsiyet eşitsizliğini pekiştirebileceği uyarısında bulunan liderler, mühendislik ve veri bilimi gibi alanlarda kadın temsilinin artırılmasının önemine vurgu yaptılar. Bu bağlamda, kadınların teknolojiye erişimlerinin kolaylaştırılması ve eğitim süreçlerinde bu alanlara yönlendirilmeleri için çalışmalar yapılması gerektiği ifade edildi.

Ayrıca oturumda, 20. yüzyılda tıbbi araştırmaların sadece erkekler üzerinde yapılmasının kadın sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri hatırlatılarak, benzer bir durumun yapay zeka algoritmalarında da yaşanabileceği belirtildi. Konuşmacılar, kadınların da yapay zeka algoritmalarının geliştirilme sürecinde yer almalarının sağlanması gerektiğini ve cinsiyet önyargılarının algoritmalardan arındırılması için ciddi önlemler alınması gerektiğini ifade ettiler.

Sonuç olarak, liderler yapay zekanın kadınları dışlayan bir yapıya bürünmemesi için tüm ülkelerin sorumluluk alması gerektiği görüşünde birleştiler. Kadınların adil, eşit ve güvenli bir gelecekte yer alabilmesi için yapay zekanın cinsiyet duyarlı bir şekilde geliştirilmesi ve tüm toplumu kapsayıcı bir anlayışın benimsenmesi gerektiğini belirttiler. Bu oturum, zirvenin teması olan "Yapay Zeka ve Kadın" konusunun küresel ölçekte yarattığı endişelere dikkat çekmesi açısından önemli bir buluşma oldu.

Zirve Oturumları ve Ana Tartışma Konuları

Kadın ve Adalet Zirvesi’nin bu bölümünde, yapay zekanın kadınlar üzerindeki etkileri çeşitli oturumlarla ayrıntılı olarak ele alındı. Yapay zeka teknolojilerinin toplumsal ve kültürel yapılarla etkileşimi, algoritmalardaki cinsiyet önyargıları ve kadınların iş-yaşam dengesine katkıları gibi konular kapsamlı bir biçimde tartışıldı.

Yapay Zeka ve Algoritmalarda Cinsiyet Önyargısı

Bu oturumda, yapay zeka algoritmalarının geliştirilme sürecinde cinsiyet önyargısının nasıl ortaya çıktığı ve kadınları nasıl olumsuz etkilediği ele alındı. KADEM Akademik Danışma Kurulu Üyesi Dr. Ravza Altuntaş Çakır’ın moderatörlüğünde gerçekleşen oturumda, BM Veri ve Yapay Zeka Şefi Lambert Hogenhout, Prof. Dr. Ömer Faruk Ertuğrul ve veri bilimi uzmanları konuya dair görüşlerini paylaştılar.

^{6. Uluslararası Kadın ve Adalet Zirvesi: Yapay Zeka ve Kadın (}^KADEM⁾

Yapay zekada erkek yoğunluğunun, algoritmaların tasarım aşamasında cinsiyet önyargısına yol açtığına dikkat çekildi. Erkeklerin baskın olduğu mühendislik ve veri bilimi alanlarında geliştirilen yapay zeka sistemlerinin, kadınları ve onların ihtiyaçlarını yansıtmayan bir perspektifle oluşturulma riski taşıdığı belirtildi. Konuşmacılar, erkek yoğunluğunun yalnızca sektör içinde değil, algoritmaların kadınları daha az gören bir anlayışla şekillenmesine yol açabildiğini vurguladılar. Yapay zekanın erkek bakış açısını yansıttığı bu yapının, tıpkı 20. yüzyılda tıp araştırmalarının yalnızca erkekler üzerinde yapılmasının kadın sağlığına olumsuz etkiler yaratması gibi, kadınların teknolojiyle olan etkileşimlerinde de olumsuz sonuçlar doğurabileceği ifade edildi.

Bu önyargının etkilerini azaltmak için çözüm önerileri sunuldu. Konuşmacılar, mühendislik ve veri bilimi alanlarında kadın temsilini artırmak gerektiğini belirterek, eğitim süreçlerinin iyileştirilmesinin ve kadınların yapay zeka geliştirme sürecine daha fazla dahil edilmesinin önemine vurgu yaptılar. Ayrıca, algoritma geliştirme süreçlerinde toplumsal cinsiyet adaletine duyarlı yaklaşımların benimsenmesi gerektiği, bu amaçla yapay zeka alanında daha kapsayıcı araştırma ve geliştirme çalışmaları yapılmasının elzem olduğu belirtildi.

Yapay Zeka ve Sosyo-kültürel Kodlar

Yapay zekanın toplumdaki sosyo-kültürel normlarla ilişkisi, bu oturumda Bağımsız Kültür Danışmanı Borbála Csete ve Salesforce yöneticisi Karen de Sousa Pesse gibi katılımcılar tarafından tartışıldı. Yapay zekanın toplumsal yapıya yeni bir boyut kazandırdığına dikkat çeken konuşmacılar, bu teknolojilerin sosyo-kültürel kodları yansıttığını ve aynı zamanda bunları yeniden üretebildiğini ifade ettiler.

^{6. Uluslararası Kadın ve Adalet Zirvesi: Yapay Zeka ve Kadın (2024)}

Oturumda, toplumun bilge kabul edilen kişilerden teknoloji kullanımının daha yaygın olduğu bir seviyeye geldiği ve dijital yetkinliğin sosyal statü ile ilişkilendirildiği tartışıldı. Bu durumda, kadınların teknolojiye erişimlerinin artırılması gerektiği vurgulandı. Ancak teknolojide erkek egemenliğinin baskın olduğu bu yapının, kadınların teknoloji alanındaki temsillerini zayıflatabileceğine dikkat çekildi. Katılımcılar, toplumun kadınların teknolojiye ve yapay zekaya erişiminde daha eşitlikçi bir yaklaşım benimsemesi gerektiğini ifade ettiler.

Konuşmacılar ayrıca, yapay zekanın sosyo-kültürel kodları yansıtırken empati ve şefkatle topluma entegre edilmesinin önemini vurguladılar. Günümüzde pek çok kadın iş hayatında cinsiyet önyargılarıyla karşı karşıya kalırken, yapay zekanın bu sorunları hafifletici bir araç olarak kullanılabileceği dile getirildi. Teknolojinin kadınların iş yaşamına katkı sağlaması ve onların karşılaştıkları engelleri aşmalarına destek olması için, daha fazla kadın temsilinin yanı sıra toplumsal hassasiyetlerin göz önüne alındığı bir teknoloji anlayışının yerleşmesi gerektiği belirtildi.

Yapay Zeka ve Kadının İyi Olma Hali

Yapay zekanın kadınların iş-yaşam dengesi üzerindeki etkileri, moderatör Doç. Dr. Uğur Özdemir’in yönettiği bu oturumda ele alındı. DZLP Group CEO’su Lisa Brunet, cinsiyet çalışmaları uzmanı Lizette Soria ve yapay zeka yazarı Şule Güner gibi uzmanlar, kadınların iş ve aile yaşamını etkileyen bu teknolojik dönüşümün hem avantajlarını hem de olası zorluklarını tartıştılar.

Kadınların iş yaşamında karşılaştıkları en önemli zorluklardan biri olan bakım yükümlülükleri, bu oturumda önemli bir başlık olarak ele alındı. Yapay zekanın, ev işleri ve bakım görevlerinin kadınların sorumluluğundan çıkarılmasında destekleyici olabileceği ifade edildi. Özellikle gelişmiş yapay zeka sistemlerinin kadınların iş yükünü hafifletme potansiyeline sahip olduğu, bunun kadınların iyi olma halini olumlu etkileyebileceği aktarıldı. Yapay zekanın, kadınların iş yerindeki görevlerini daha verimli bir şekilde yürütmelerine yardımcı olabileceği ve bu teknolojilerin kadınların ailevi sorumluluklarını kolaylaştırabileceği ifade edildi.

^{6. Uluslararası Kadın ve Adalet Zirvesi: Yapay Zeka ve Kadın (}^KADEM⁾

Konuşmacılar ayrıca, kırsalda yaşayan kadınların yerel dillerle eğitim alabilmeleri için yapay zeka destekli projelerin devreye alınmasının, bu kadınların sosyal hayata daha fazla katılımını sağlayabileceğine dikkat çektiler. Yapay zeka destekli dil modellerinin kullanımıyla kırsal kesimde yaşayan kadınların eğitim seviyesinin artırılabileceği ve daha eşitlikçi bir öğrenim ortamı yaratılabileceği belirtildi. Ayrıca, yapay zekanın getirdiği yeni iş fırsatlarının kadınlar için daha kapsayıcı bir sistemle planlanması gerektiği vurgulandı.

Son olarak, konuşmacılar yapay zekanın hızlı gelişimine toplumun ayak uydurması gerektiğini belirttiler. Kadınların iş dünyasında ve teknoloji alanında daha güçlü yer almaları için toplumda ve politikada değişim gerektiğini ifade eden katılımcılar, bu teknolojik dönüşümün kadınların refahına katkı sağlaması için cinsiyet eşitliği perspektifinin geliştirilmesi gerektiğini söylediler.

Zirvenin Sonuç Bildirgesi ve Geleceğe Yönelik Öneriler

6. Uluslararası Kadın ve Adalet Zirvesi, "Yapay Zeka ve Kadın" teması altında gerçekleştirilen oturumlar ve panellerin ardından, kadınların yapay zeka alanında daha etkin temsilini sağlamak amacıyla bir dizi eylem planı ve politika önerisi ile sona erdi. Zirvenin kapanışında sunulan Sonuç Bildirgesi, toplumsal cinsiyet adaletine duyarlı bir yapay zeka ekosistemi geliştirmek ve kadınların bu alanda daha fazla söz sahibi olmalarını sağlamak adına belirlenen stratejik adımları içermektedir.

Sonuç Bildirgesinde Vurgulanan Ana Başlıklar

Zirvenin sonuç bildirgesinde, yapay zekanın toplumsal cinsiyet adaletine katkı sunabilmesi için izlenmesi gereken öncelikli hedefler belirlenmiştir. Bu hedefler, kadınların yapay zeka alanında temsilini artıracak, cinsiyet temelli önyargıların algoritmalara yansımasını önleyecek ve toplumsal cinsiyet eşitliğini destekleyecek stratejiler üzerine odaklanmaktadır:

Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Yapay Zeka Girişimleri: Yapay zeka alanında toplumsal cinsiyet adaletine duyarlı girişimlerin teşvik edilmesi gerektiği vurgulandı. Yapay zekanın kadınları güçlendirecek bir araç olarak kullanılabilmesi için, bu alanda kadınların daha fazla yer almasını sağlayacak projelere yatırım yapılması önerildi.

Toplumsal Cinsiyet Uçurumlarının Kapatılması İçin Yapay Zekanın Kullanımı: Cinsiyet temelli eşitsizlikleri gidermek amacıyla, yapay zeka uygulamalarının daha kapsayıcı bir şekilde tasarlanması gerektiği belirtildi. Bu kapsamda, kadınların yapay zekaya daha fazla erişim sağlaması, eğitim süreçlerinde bu alanlara yönlendirilmesi ve toplumsal cinsiyet eşitliğini destekleyen yapay zeka uygulamalarının geliştirilmesi teşvik edilmektedir.

Yapay Zeka Alanında Kadın Liderliğinin Desteklenmesi: Zirvede, kadınların yapay zeka sektöründe daha güçlü bir şekilde yer alabilmesi için liderlik pozisyonlarına teşvik edilmeleri gerektiği ifade edildi. Yapay zeka alanında kadın liderlerin artması, toplumsal cinsiyet bakış açısının bu teknolojilere daha etkin bir şekilde entegre edilmesine katkı sağlayacaktır.

Toplumsal Cinsiyet Adaletini Teşvik Eden Araştırmalar: Yapay zekada toplumsal cinsiyet adaletini destekleyecek araştırmaların teşvik edilmesi gerektiği belirtilen bildirgede, algoritmalardaki cinsiyet önyargılarını azaltmak ve daha kapsayıcı veri setleri oluşturmak için akademik araştırmalara yatırım yapılması gerektiği vurgulandı.

En İyi Uygulamalar Kılavuzunun Oluşturulması: Yapay zeka uygulamalarında cinsiyet adaletini sağlayacak en iyi uygulamaların belirlenmesi ve bunların standartlaştırılması gerektiği ifade edildi. Bu amaçla, kadınların ve diğer toplumsal grupların eşit bir şekilde fayda sağlayabileceği yapay zeka çözümlerinin yaygınlaştırılması önerildi.

Yapay Zeka Alanında Hukuki ve Politik Düzenlemeler: Yapay zekanın cinsiyet adaletine uygun bir şekilde düzenlenebilmesi için ulusal ve uluslararası düzeyde yasal çerçeveler oluşturulmasının gerekliliği bildirgede vurgulandı. Bu kapsamda, algoritmalardaki cinsiyet önyargılarının önlenmesine yönelik yasal düzenlemeler ile kadınların teknolojiye erişimlerinin artırılmasına yönelik politikaların geliştirilmesi gerektiği ifade edildi.

Gelecek İçin Öneriler ve Politika Tavsiyeleri

Zirvede yapılan tartışmalar sonucunda geleceğe yönelik bir dizi öneri ve politika tavsiyesi sunulmuştur. Bu öneriler, kadınların yapay zeka alanında liderliğini desteklemek ve sektörde daha fazla temsil edilmelerini sağlamak amacıyla stratejik adımlar önermektedir:

Kadınların Yapay Zeka Alanında Eğitimi ve Mesleki Gelişimi: Kadınların yapay zeka ve veri bilimi gibi teknolojik alanlara yönlendirilmesi amacıyla eğitim politikalarının geliştirilmesi önerildi. Kadınlara yönelik özel burs ve staj programları sunulması, kadınların yapay zeka alanında yetkinlik kazanmasını ve sektörde liderlik pozisyonlarına ulaşmasını teşvik edecektir.

Kadın Odaklı Yapay Zeka Girişimlerinin Desteklenmesi: Kadınların yapay zeka girişimlerinde yer almalarını desteklemek için finansman ve kaynak sağlanması gerektiği ifade edildi. Kadın girişimcilerin, özellikle yapay zeka alanında toplumsal fayda sağlayacak projelerine yönelik desteklerin artırılması önem taşımaktadır.

Toplumsal Cinsiyet Eşitliğine Duyarlı Veri Kullanımı: Yapay zekanın toplumsal cinsiyet adaletine katkıda bulunabilmesi için veri kullanımında daha duyarlı bir yaklaşım benimsenmesi gerektiği vurgulandı. Bu bağlamda, cinsiyet eşitliğine önem veren veri setleri oluşturulması, kadınları dezavantajlı kılacak önyargıların veri analiz süreçlerinden ayıklanması gerektiği ifade edildi.

Algoritmaların Cinsiyet Önyargılarından Arındırılması: Yapay zeka sistemlerinin toplumsal cinsiyet önyargılarından arındırılması için düzenli inceleme ve geliştirme süreçleri önerildi. Bu amaçla, algoritmaların cinsiyet eşitliğine uygun bir biçimde tasarlanması ve olası önyargıların saptanarak düzeltilmesi için bağımsız denetimlerin yapılması gerektiği ifade edildi.

Kapsayıcı Yapay Zeka Ekosisteminin İnşası: Kadınların yapay zeka alanında söz sahibi olmaları için kapsayıcı bir ekosistem yaratılması gerektiği belirtilen bildirgede, bu ekosistem sayesinde kadınların teknoloji sektöründe kendilerini ifade etmelerine ve sektörde lider roller üstlenmelerine olanak tanınacağı vurgulandı. Bu amaçla, kadınların yapay zeka alanında daha fazla yer alabilmesi için kamu ve özel sektör iş birliğine dayalı projelerin geliştirilmesi tavsiye edilmektedir.

Politik ve Hukuki Düzenlemelerin Güçlendirilmesi: Kadınların yapay zeka sektöründeki haklarını koruyacak ve eşitlikçi bir çalışma ortamı sunacak politik düzenlemelerin geliştirilmesi gerektiği ifade edildi. Yapay zekada toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamak için uluslararası alanda da iş birliği yapılması gerektiği ve bu alanda evrensel etik standartların oluşturulması gerektiği belirtildi.

Zirvenin sonuç bildirgesi, kadınların teknolojiye olan katkılarının artırılması için yapılacak eylemlerin toplumsal cinsiyet adaletine duyarlı bir perspektifle ele alınması gerektiğini vurguladı. Bu çerçevede, kadınların yapay zeka alanında daha fazla temsil edilmeleri, algoritmalardaki cinsiyet önyargılarının giderilmesi ve yapay zekanın topluma yarar sağlayacak şekilde düzenlenmesi için devletler, akademi, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarının iş birliği yapmaları gerektiği ifade edilmiştir.

6. Uluslararası Kadın ve Adalet Zirvesi: Yapay Zeka ve Kadın