Adapazarı ıslama köftesi, Türkiye'nin Sakarya iline özgü bir et yemeği olup 2005 yılında mahreç işaretiyle tescillenmiştir. Soslu ekmek ve köftenin ızgarada bir arada pişirilip birlikte sunulmasıyla benzerlerinden ayrılan bu yemek, özellikle dana etiyle hazırlanmış köfteleri, dana kemik suyunda ıslatılmış ekmek dilimleri ve közlenmiş sebzeler eşliğinde servis edilmesiyle bilinir. Yöresel mutfakta önemli bir yere sahip olan bu yemek, geleneksel üretim yöntemi ve özgün sunum biçimiyle Sakarya’nın coğrafi işaretli lezzetleri arasında yer alır.
Ürünün Ayırt Edici Özellikleri
Adapazarı ıslama köftesinin en önemli ayırt edici özelliği, büyükbaş hayvan kemiklerinden elde edilen kemik suyu ile hazırlanan, mayalı kara fırın bayat ekmeğin ıslatılarak ızgarada pişirilmesidir. Islatılan ekmekler doğrudan köftenin altına gelecek şekilde tabakta sunulur. Sosun içinde kemik suyu, kırmızı toz biber, sıvı yağ ve tuz bulunur. Bu yöntem yemeğe eşsiz bir aroma ve lezzet kazandırır. Ayrıca her porsiyonda közlenmiş domates ve sivri biber ile sunum yapılması da geleneksel servis uygulamasıdır.
Adapazarı Islama Köftesi(Türk Patent ve Marka Kurumu)
Üretim Yöntemi
Köfte Malzemeleri (8 kişilik)
- 1 kg dana kıyma (500 g dana kaburga, 500 g dana kol)
- 1 orta boy soğan
- 80 g ufalanmış bayat kara fırın ekmeği içi
- 10 g kimyon (1 çay kaşığı)
- 10 g karabiber (1 çay kaşığı)
- 10 g kırmızı toz biber (1 çay kaşığı)
- 30 g tuz (3 çay kaşığı)
Köftenin Hazırlanışı
Dana kıymaya soğan rendelenir. Baharatlar ve bayat ekmek içi ilave edilir. Malzemeler elle yoğrularak kıvam alıncaya kadar işlenir. Hazırlanan karışım en az 1 saat dinlendirilir. Her porsiyona 10 köfte düşecek şekilde toplamda 80 adet köfte şekillendirilir.
Islama Suyu Malzemeleri
- İnce dilimlenmiş mayalı bayat kara fırın ekmeği
- 1 kg dana kemik suyu
- 50 g kırmızı toz biber (2 çorba kaşığı)
- 100 g sıvı yağ (1 çay bardağı)
- 1 tatlı kaşığı tuz
Kemik Suyunun Hazırlanışı
Kalın dana kemikleri (kaburga ve kaval) kırılarak, 12 litre su ve 2 adet büyük soğanla birlikte kazanda yaklaşık 12 saat boyunca ağır ateşte kaynatılır. Elde edilen su, tülbentten süzülerek tortusuz hale getirilir.
Izgara ve Servis
Ekmek dilimleri, hazırlanan sos karışımına batırıldıktan sonra meşe kömürüyle ısınmış ızgarada hafifçe kızartılır. Köfteler de ızgarada pişirilerek ıslama ekmeklerin üstüne dizilir. Her servis tabağında 2 dilim ızgara ekmek ve 10 köfte bulunur. Üzerine közlenmiş domates (¼ adet) ve közlenmiş sivri biber (1 adet) eklenerek sunulur. Geleneksel olarak yanında piyaz, ayran ya da üzüm şırası ile tüketilir.
Adapazarı Islama Köftesi(Türkiye Kültür Portalı)
Coğrafi İşaret Bilgisi
Adapazarı Islama Köftesi, mahreç işareti olarak tescillenmiş bir üründür.
Tescil No: 167
Tescil Türü: Mahreç İşareti
Tescil Tarihi: 8 Ocak 2013
Tescil Ettiren: Sakarya Ticaret ve Sanayi Odası
Ürünün tüm üretim aşamaları Sakarya ili coğrafi sınırları içinde, geleneksel yöntemlere uygun olarak gerçekleştirilmelidir. Denetimler Sakarya Ticaret ve Sanayi Odası, Sakarya İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ve ilgili uzman kurum temsilcileri tarafından yürütülmektedir.
