Akdeniz martısı (Ichthyaetus melanocephalus), boyut olarak karabaş martı (Chroicocephalus ridibundus) ile küçük gümüş martı (Larus canus) arasında yer alan bir martı türüdür. Karabaş martıdan biraz daha büyük, küçük gümüş martıdan küçüktür. Gövdesi daha kalın yapılıdır. Gagası kısa, kalın ve kırmızı renklidir; bacakları da kırmızıdır.

Morfolojik Özellikler

Üreme döneminde başı siyaha döner ve siyah renk ensesine kadar iner. Kanatları beyaz, kanat örtüleri ise beyazımsı gridir. Kış giysisinde başı beyaz olup gözün gerisinde koyu renkli belirgin bir maske bulunur. İlk kışındaki genç bireylerin gagası ve bacakları siyahtır; kanatlarında açık bir gri panel ve siyah uç telekleri üzerinde beyaz benekler bulunur. Sırt tüyleri kahverengi olup beyaz kenarlı olduğundan pullu bir görünüm sergiler. İkinci yılda erişkinlere benzerler, fakat kanat uçlarında siyahlık görülebilir.

^{Akdeniz Martısı (flickr)}

Habitat

Akdeniz martısı, göller, lagünler, akarsu ağızları, deniz kıyıları, koylar, bataklıklar, ıslak çayırlar ve taşkın alanlarında görülür. Yuvalarını genellikle göl veya deniz kıyısındaki küçük adalara yapar. Kışı çoğunlukla deniz kıyılarında geçirir.

Yayılış

Tür, geniş bir dağılım alanına sahiptir. Akdeniz ve Karadeniz kıyılarında, Atlas Okyanusu’nun Batı Avrupa kıyılarında bulunur. Türkiye’de göç dönemlerinde ve kış aylarında hemen her bölgede görülmekle birlikte, özellikle sahil şeridinde yaygındır. Üreme alanları arasında Tuz Gölü çevresi, Marmara ve Ege Bölgeleri öne çıkar.

Tarihsel olarak 1940 yılına kadar Karadeniz, Güney Rusya, Türkiye ve Yunanistan ile sınırlı bir yayılıma sahipken, bu tarihten sonra popülasyonları artmış ve Batı Avrupa’ya doğru genişlemiştir. Yaz aylarında Orta Avrupa ve İç Anadolu’daki sulak alanlarda da görülebilir.

Beslenme

Akdeniz martısı, hem karasal hem de sucul canlılarla beslenir. Diyetinde böcekler ve larvaları, yumuşakçalar, kabuklular ve küçük balıklar yer alır.

Göç ve Popülasyon

Göçmen bir türdür. Yaz sonunda iç bölgelerdeki sulak alanlardan kıyılara göç eder. Kışı genellikle deniz kıyısında geçirir. Küresel ölçekte geniş bir dağılıma sahip olan türün yayılım alanı yaklaşık 100.000–1.000.000 km²’dir. Dünya nüfusu 570.000–1.100.000 birey arasında tahmin edilmektedir.

Koruma Durumu

Akdeniz martısı (Ichthyaetus melanocephalus), IUCN Kırmızı Listesi’nde “Asgari Endişe” (Least Concern, LC) kategorisinde yer almaktadır. Bu sınıflandırma, türün günümüzde küresel ölçekte yok olma tehlikesi altında olmadığını gösterir.