Algernon’a Çiçekler Daniel Keyes tarafından kaleme alınmış bilimkurgu türünde bir eserdir. İnsan doğasına dair sorgulama yapmaktadır. Romanda, zihinsel engelli bir birey olan Charlie Gordon’un deneysel bir beyin ameliyatı sonucu üstün zekâya ulaşması ve sonrasında yaşadığı içsel ve toplumsal çöküş anlatılmaktadır. Eser, Charlie’nin günlük biçiminde yazdığı metinler üzerinden şekillenen bir anlatıma sahiptir. Bu yapısal tercih, okuyucuya Charlie’nin dilsel ve zihinsel gelişimini doğrudan gözlemleme fırsatı sunar.
Charlie Gordon’un zekâsındaki artış, yalnızca bilişsel bir gelişim süreci değildir. Bu süreç, duygusal ve psikolojik açıdan da karmaşık bir evrim içerir. Ameliyat sonrasında zekâsının artmasıyla birlikte, Charlie geçmişte yaşadığı dışlanmaların farkına varmaya başlar. Kendisine sunulan dostlukların aslında alaycı bir tutum taşıdığını ve çevresinin onu küçümsediğini fark eder. Bu farkındalık, Charlie’nin içsel yalnızlık ve yabancılaşma yaşamasına yol açar. Zekâsının artması, onu mutlu etmek yerine yalnızlaştırır ve psikolojik bir boşlukla karşı karşıya bırakır. Bu durum, mutluluk ile bilgi arasındaki çelişkiyi eserin ana psikolojik çatışmalarından biri hâline getirir.
Algernon’a Çiçekler, bilimsel deneylerin etik boyutlarını sorgular. Charlie’nin üzerinde yapılan deney, başlangıçta umut verici bir gelişme olarak görülse de sonunda hem birey hem de toplum için yıkıcı sonuçlar doğurur. Zihinsel kapasitesini artırma çabası, insanın zihinsel bütünlüğüyle oynamak anlamına gelir ve bu da etik açıdan ciddi riskler taşır. Ayrıca deneyin hayvan deneği olan Algernon’un zihinsel çöküşü ve ölümünün, bu tür etik deneylerin trajik sonuçlarını belirginleştirdiği söylenebilir. Charlie’nin deneyin sonuçlarını yaşarken karşılaştığı acı ve yıkım, bilimsel ilerlemenin insan hakları ve etik değerlerle çelişebileceği sorusunu gündeme getirir.
Roman, toplumsal yapının zihinsel engelli bireylere yaklaşımını eleştirel bir bakış açısıyla irdeler. Charlie, ameliyat öncesinde toplum tarafından "iyi niyetli aptal" olarak görülürken zekâsının artmasının ardından bu kez üstün zekâsı nedeniyle dışlanır. Toplum, norm dışı bireyleri kabul etmekte zorlanır. Bu durum, Algernon’a Çiçekler’in, "normal" kavramını sorgulayan bir eleştiri sunduğu anlamına gelir. Charlie’nin yalnızlığı, yalnızca zekâsıyla ilgili değildir. Onun bireysel kimlik arayışı, toplumun ve çevresinin ona karşı takındığı tutumlarla doğrudan ilişkilidir. Bu da toplumsal yapının birey üzerindeki etkilerini ve norm dışı olmanın getirdiği zorlukları vurgular.
