Anconeus Kası, dirsek ekleminin posteriorunda yer alan küçük bir iskelet kasıdır. Triceps brachii kasına yapısal ve fonksiyonel olarak yakın bir ilişkisi bulunur. Anatomik konumu nedeniyle hem kolun hem de ön kolun arka kompartımanlarıyla ilişkilendirilir. Klinik önemi sınırlı olmakla birlikte bazı travmatik yaralanmalar ve nörolojik etkilenimlerle gündeme gelebilir. Latince adı musculus anconeus olan bu kasın ismi, antik Yunanca’da “dirsek” anlamına gelen ankōn kelimesinden türetilmiştir.
Anatomik Yapı
Anconeus kası, humerusun lateral epikondilinin arka yüzeyinden başlayarak ulnanın üst arka yüzeyine ve olekranonun lateral kısmına distal olarak tutunur. Küçük ve üçgen şekilli bir kas yapısına sahiptir. Dirsek bölgesinde yüzeyel yerleşimi sayesinde olekranon çıkıntısının hemen lateralinde palpasyonla hissedilebilir. Kasın lifleri oblik şekilde uzanarak dirsek eklemi kapsülüne temas eder.
Embriyolojik Köken ve Sınıflandırma
Embriyolojik olarak, anconeus kası brakiyal pleksusun arka kordonundan türeyen sinirler tarafından innerve edilmesi nedeniyle, üst ekstremitenin arka (ekstansör) kompartman kaslarıyla homologdur. Bazı kaynaklar bu kası kolun arka kompartmanında, bazıları ise ön kolun posterior kompartmanında sınıflandırır. Triceps brachii kasının distal bir uzantısı olarak da kabul edilebilecek bu yapı, yardımcı ekstansör kaslar grubuna dâhildir.
Sinir İnnervasyonu ve Vasküler Beslenme
Anconeus kası, brakiyal pleksusun arka kordonundan çıkan radyal sinirin bir dalı olan anconeus siniri tarafından innerve edilir. Bu sinir lifleri servikal segmentlerden (C7-C8) köken alır. İnnervasyon, radyal sinirin humerusun radial oluğundaki ana dalından ayrılmasıyla sağlanır. Kasın kan dolaşımı, a. profunda brachii’den ayrılan orta kollateral arter tarafından desteklenir. Bu vasküler yapı kasın derin ve yüzeyel bölgelerine yeterli beslenmeyi sağlar.
Fonksiyon ve Klinik İlişkiler
Anconeus kası, dirsek ekstansiyonuna yardımcı olur ve bu eklem hareketi sırasında kapsülün olekranon fossada sıkışmasını önler. Triceps brachii'nin primer ekstansör olduğu bu hareket sırasında, anconeus kası stabilizatör görevi görür. Ayrıca, ulna üzerinde hafif abdüksiyon hareketi sağlayarak ön kolun rotasyon eksenine katkıda bulunur ve özellikle parmakların rotasyon eksenine hizalanmasını kolaylaştırır. Klinik olarak, anconeus kası doğrudan hedef alınan travmalarda nadiren etkilenir. Ancak omuz çıkığı, humerus üst uç kırıkları veya olekranon çevresindeki yaralanmalar sonucunda radyal sinirin zarar görmesi, bu kasın da felcine neden olabilir. Ayrıca, kas distrofileri veya heterotopik ossifikasyon gibi bazı sistemik veya lokal patolojilerde fonksiyon kaybı yaşanabilir.
