Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Müze ve Kültür Evi, 21 Kasım 2007 tarihinde açılmıştır. Müze, Türkiye’de tarımsal yükseköğretimin tarihsel gelişimini yansıtan ve bu alandaki öncü kurumların mirasını taşıyan bir merkezdir. Müzenin kurumsal kökeni, 1892 yılında İstanbul Halkalı’da kurulan Ziraat Mektebi’ne, 1898’de Ankara Kalaba’da açılan Çoban Mektebi’ne ve 1933’te kurulan Yüksek Ziraat Enstitüsü’ne kadar uzanır. Bu üç kurum, Türkiye’de modern tarım eğitiminin temel yapı taşlarıdır.

Mimari Yapı ve Düzenleme

Müze binası iki katlıdır. Zemin katta yer alan iki büyük salonda geleneksel ve modern tarım araçları sergilenmektedir. Üst kat, on oda ve bir koridordan oluşur. Bu bölümde bilimsel araçlar, laboratuvar gereçleri, akademik yayınlar ve belgeler düzenli biçimde sergilenmektedir. Sergi düzeni kronolojik olarak kurgulanmış, geçmişten günümüze bir anlatım çizgisi oluşturulmuştur.

Zemin Kat – Tarımsal Mekanik ve Geleneksel Araçlar

Zemin katta geçmişte tarımda kullanılmış pek çok araç yer almaktadır. Bunlar arasında el çapası, orak, yaba, tırpan gibi el aletlerinin yanı sıra üzüm ezme makinesi, patoz, motorlu kazayağı, biçerdöver, tohum ezme makinesi ve tırtıllı traktör gibi makineler bulunmaktadır. Müzenin en dikkat çekici parçalarından biri ise, 1961-1962 yıllarında tamamen yerli malzeme ile üretilmiş olan HSG Traktörü’dür. Bu traktör, Tarım Makinaları Bölümü öğretim üyeleri tarafından geliştirilmiş ve Türkiye’de yerli traktör üretiminin ilk örneklerinden biri olmuştur.

Üst Kat – Laboratuvar ve Eğitim Gereçleri

Üst kat, ziraat eğitiminin bilimsel yönünü yansıtan araç ve materyallerle donatılmıştır. Bu bölümde su banyosu, desikatör, dansimetre, el santrifüjü, hassas terazi, mikroskop, ölçü silindirleri, alev fotometresi gibi laboratuvar ekipmanları yer almaktadır. Ayrıca, 1960 yapımı Kjeldahl protein analiz cihazı, damıtma için kullanılan imbik ve çeşitli cam malzemeler de sergilenmektedir. Bu araçlar, geçmişte öğrencilerin uygulamalı eğitiminde aktif olarak kullanılmıştır.

Bilimsel ve Kültürel Koleksiyon

Müze sadece teknik ve akademik araçlarla sınırlı değildir; aynı zamanda tarım eğitiminin kültürel boyutunu da belgelemektedir. Ev Ekonomisi Yüksekokulu’ndan bağışlanan halı dokuma tezgahı, tarımsal üretimle ilgili çeşitli el işi ürünleri, Yüksek Ziraat Enstitüsü dönemine ait nadir kitaplar, öğrenci dergileri ve arşiv belgeleri koleksiyonu zenginleştirmektedir. 1939 yılında buz hokeyi oynayan öğrencilerin yer aldığı bir fotoğraf, eğitimin sosyal yönüne dair ilginç bir örnektir.

Eğitim Faaliyetleri ve Ziyaretçi Profili

Müze yılda yaklaşık dört bin kişi tarafından ziyaret edilmektedir. Ziyaretçilerin çoğunluğunu ilkokul, ortaokul ve lise öğrencileri oluşturur. Randevu ile gerçekleştirilen eğitim gezilerinde öğrencilere müzedeki araç ve gereçlerin nasıl kullanıldığı anlatılır. Ziraat eğitiminin tarihsel süreci görsel ve anlatımlı içeriklerle sunulur. Gezilerin sonunda öğrencilere tohum ve bardak verilerek, onları tarıma yönlendiren basit uygulamalarla sürece katılımları sağlanır.

^{Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Müze ve Kültür Evi (Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi)}