Ardeşen, Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi’nde, Rize iline bağlı bir kıyı ilçesidir. Fırtına Deresi’nin Karadeniz’e döküldüğü noktada konumlanan ilçe, doğası, kültürel zenginlikleri ve gelişen ekonomisiyle dikkat çekmektedir. Lazca’da “Art’asheni” olarak bilinen Ardeşen, “yüksek yerleşim yeri” anlamına gelmektedir.

^{Ardeşen (Kaynak: Ardeşen Kaymakamlığı)}

Tarih

Ardeşen’in tarihi, antik çağlara kadar uzanır. Bölgede sırasıyla Kolhis, Lazika, Roma, Bizans ve Trabzon İmparatorluğu’nun hüküm sürdüğü bilinmektedir. 1461 yılında Osmanlı İmparatorluğu’nun egemenliğine giren Ardeşen, 1953 yılında ilçe statüsüne kavuşmuştur. İlçenin adı, Lazca “Art’asheni” kelimesinden türemiş olup, “yüksek yerleşim yeri” anlamına gelmektedir.

Coğrafya ve İklim

Ardeşen, Karadeniz kıyısında, Kaçkar Dağları’nın eteklerinde yer alır. İlçenin yüzölçümü 743 km² olup, deniz seviyesinden ortalama yüksekliği 27 metredir. Bölge, tipik Karadeniz iklimine sahiptir; yıl boyunca bol yağış alır ve nem oranı yüksektir. Bu iklim, çay tarımı için elverişli koşullar sunar.

Nüfus ve Demografi

2021 yılı verilerine göre Ardeşen’in nüfusu 30.645’tir. İlçede Laz ve Hemşinli topluluklar başta olmak üzere çeşitli etnik gruplar yaşamaktadır. Nüfusun büyük bir kısmı kırsal alanlarda ikamet etmekte olup, geleneksel yaşam tarzı hâlâ etkisini sürdürmektedir.

Ekonomi

Ardeşen ekonomisi ağırlıklı olarak tarım, hizmet ve küçük ölçekli sanayi sektörlerine dayanmaktadır. Çay tarımı, ilçenin en önemli ekonomik faaliyetidir ve bölgedeki diğer sektörleri de desteklemektedir. Çay hasadı dönemlerinde mevsimlik işçi istihdamı artmakta ve nakliyecilik gibi yan sektörler canlanmaktadır. Ayrıca, orman ürünlerine dayalı sanayi kolları da ilçede önemli bir yer tutmaktadır.

Turizm, Kültür ve Mutfak

Ardeşen, doğal güzellikleri ve kültürel zenginlikleriyle turizm açısından büyük potansiyele sahiptir. Fırtına Deresi, rafting gibi doğa sporları için ideal bir ortam sunarken, Kaçkar Dağları ve yaylaları trekking ve doğa yürüyüşleri için tercih edilmektedir. Ayrıca, Tunca beldesinde düzenlenen geleneksel “Formulaz” tahta araba yarışları, bölgenin kültürel etkinlikleri arasında yer alır. Ardeşen mutfağı, Karadeniz’in tipik lezzetlerini barındırır; muhlama, hamsili pilav ve minci gibi yöresel yemekler öne çıkar.