sb-image
Behice Boran
Türkiye'de sosyalist düşüncenin kurumsallaşmasında etkili rol oynamış akademisyen, siyasetçi ve Türkiye İşçi Partisi'nin ilk kadın genel başkanıdır.
fav gif
Kaydet
kure star outline
Ai badge logo

Bu madde yapay zeka desteği ile üretilmiştir.

Doğum
1910Bursa
Ölüm
10 Ekim 1987Brüksel
Meslek
SosyologAkademisyenSiyasetçi
Parti
Türkiye İşçi Partisi (TİP)
Görev
Urfa Milletvekili (1965–1969)TİP Genel Başkanı (1970–1987)

Türkiye'de sosyalist düşüncenin kurumsallaşmasında etkili rol oynamış akademisyen, siyasetçi ve Türkiye İşçi Partisi'nin ilk kadın genel başkanıdır. Sosyoloji alanındaki akademik çalışmalarıyla dikkat çeken Boran, II. Dünya Savaşı sonrası dönemde sol düşüncenin gelişimine katkı sağladı. Siyasi mücadelesi nedeniyle akademiden uzaklaştırıldı, ardından aktif olarak siyasetle ilgilendi. Türkiye İşçi Partisi (TİP) milletvekili ve genel başkanı olarak, sosyal adalet ve emek politikalarının savunucusu oldu. Yaşamı boyunca fikirlerinden ödün vermemiş, çeşitli dönemlerde tutuklanmış, sürgüne gitmek zorunda kalmıştır.

Eğitim ve Akademik Kariyer

1910 yılında Bursa'da doğan Behice Boran, İstanbul Amerikan Kız Koleji’ni bitirdikten sonra eğitimine ABD’de devam etti. Michigan Üniversitesi’nde sosyoloji doktorasını tamamladıktan sonra Türkiye’ye döndü. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde sosyoloji dersleri verdi. 1940’lı yıllarda toplumcu düşünceleri nedeniyle üniversiteden uzaklaştırıldı.

Siyasal Faaliyetleri ve Türkiye İşçi Partisi

1950’li yıllarda Türkiye Barışseverler Cemiyeti’nde aktif görev aldı. Bu faaliyetlerinden dolayı 1953 yılında tutuklandı. 1965 yılında Türkiye İşçi Partisi’nden milletvekili seçildi. Parlamento çalışmalarında özellikle işçi hakları, eşitlik ve barış temalarını öne çıkardı. 1970’li yıllarda TİP’in genel başkanlığına seçildi. 1980 darbesinden sonra parti kapatıldı ve Behice Boran hakkında yeniden tutuklama kararı çıkarıldı.

Sürgün Yılları ve Ölümü

1980 darbesi sonrası yurtdışına çıkmak zorunda kalan Boran, yaşamının son yıllarını Belçika’da geçirdi. 1987 yılında sürgünde hayatını kaybetti. Cenazesi Türkiye’ye getirilerek büyük bir katılımla İstanbul’da toprağa verildi.

Kaynakça

Atılgan, Gökhan. "Behice Boran (1910-1987)." Atatürk Ansiklopedisi, 10 Temmuz 2025. Erişim: 10 Temmuz 2025. https://ataturkansiklopedisi.gov.tr/detay/1002/Behice-Boran-(1910-1987)

Durdu, Zafer. "1940’lı Yıllar Türkiye’sinde Behice Boran’ın Sosyoloji Anlayışında Toplumsal Yapı ve Değişme." Sakarya Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Dergisi 40 (2017): 165–176. Erişim: 10 Temmuz 2025. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sufesosbil/issue/30204/301237

Tekeli, İlhan. Sosyal Bilimci ve Siyasetçi Olarak Behice Boran. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, 2011. Erişim: 10 Temmuz 2025. https://open.metu.edu.tr/bitstream/handle/11511/114941/index.pdf

Amargi. “Behice Boran [1910–1987]: ‘Taksim’e Doğru Yürüyecektik… Dinlene, Dinlene…’” Amargi Dergi, erişim 10 Temmuz 2025. http://www.amargidergi.com/yeni/?p=1880

Sen de Değerlendir!

0 Değerlendirme

Yazar Bilgileri

Avatar
YazarYunus Emre Sağlam11 Temmuz 2025 06:26

İçindekiler

  • Eğitim ve Akademik Kariyer

  • Siyasal Faaliyetleri ve Türkiye İşçi Partisi

  • Sürgün Yılları ve Ölümü

Tartışmalar

Henüz Tartışma Girilmemiştir

"Behice Boran" maddesi için tartışma başlatın

Tartışmaları Görüntüle
KÜRE'ye Sor