Bektaş Bey Camii, Giresun’un Çamoluk ilçesine bağlı Sarpkaya Köyü’nde yer alan, Osmanlı dönemi dini mimarisinin önemli örneklerinden biridir. Tarihsel kayıtlara göre cami, Çeçenzade Hasan Bektaş Bey tarafından 1816 (H. 1232) yılında yaptırılmıştır. Yapı, gerek plan özellikleri, gerekse ahşap işçiliği ve iç süslemeleri ile Giresun bölgesindeki en dikkate değer camiler arasında kabul edilmektedir. Günümüzde Kültür ve Turizm Bakanlığı, Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Yüksek Kurulu’nun 29 Temmuz 2015 tarih ve 464 sayılı kararı ile “korunması gerekli kültür varlığı” olarak tescil edilmiştir.
Bektaş Bey Camii - (Çamoluk Kaymakamlığı)
Tarihçe
Bektaş Bey Camii’nin inşası 19. yüzyılın başlarına tarihlenmektedir. Camiye adını veren Bektaş Bey’in, Osmanlı Devleti’nin fetih dönemlerinde gösterdiği başarılar üzerine Trabzon Beyi tarafından Kelkit havzasına gönderildiği, burada bir süre Kelkit Vadisi Beyliği yaptığı ve bu dönemde söz konusu camiyi inşa ettirdiği rivayet edilmektedir.
Yapının kitabesi günümüze ulaşmamış olmakla birlikte, çeşitli yayınlarda giriş kapısı üzerinde boş bırakılmış kitabelik olduğu ve 1816 (H. 1232) yılında Çeçenzade Hasan Bektaş Bey tarafından yaptırıldığı aktarılmaktadır.[^3] Bununla birlikte Çamoluk Kaymakamlığı’nın kayıtlarında caminin 1818–1819 yılları arasında (H. 1234) Trabzon Valisi Çeçenzade Hacı Hasan Paşa’nın oğlu Bektaş Bey tarafından inşa ettirildiği bilgisi yer almaktadır. Bu farklılık, yapının kesin inşa tarihinin 19. yüzyılın ikinci on yılı içerisinde olduğu sonucunu ortaya koymaktadır.
Mimari Özellikler
Bektaş Bey Camii, Osmanlı taşra camilerinin karakteristik özelliklerini yansıtan, kâgir sistemde inşa edilmiş dikdörtgen planlı bir yapıdır. Kuzey-güney doğrultusunda uzanan yapı, kesme taş duvarlar üzerine oturmaktadır. Duvar örgüsünde kireç taşı kullanılmış, aralara ahşap hatıllar yerleştirilerek depreme karşı dayanıklılığı artırılmıştır. Yapının köşe taşları büyük boyutlu olup taş araları derzlenmiştir.
Cami dıştan dışa yaklaşık 15x10 adım ölçülerindedir. Duvar kalınlıkları yaklaşık 1 metreyi bulmaktadır. Üst örtüsü kiremit kaplı dört omuzlu kırma çatı ile sağlanmış, son yıllarda yapıyı mevsim şartlarından korumak amacıyla ek bir saç çatı kaplanmıştır.
Mihrap
Bektaş Bey Camii’nin en dikkat çekici bölümü mihraptır. Dikdörtgen formlu mihrap yüzeyinde kalemişi tekniğiyle yapılmış zengin süslemeler bulunmaktadır. Yazı kuşakları, madalyonlar, kıvrık dallar, stilize çiçekler, soyut yaprak motifleri gibi unsurlar kırmızı, yeşil, mavi ve sarı renklerin hâkimiyetinde işlenmiştir. Mihrap nişi, üç dilimli yonca yaprağı biçimli kemerle sonlanmaktadır.
Bektaş Bey Camii Mihrap - (Çamoluk Kaymakamlığı)
Sanatsal Özellikler
Bektaş Bey Camii’nin süslemelerinde kök boyası kullanılmıştır. Özellikle mihraptaki kalemişi bezemeler, dönemin taşra sanatının canlı örneklerini yansıtmaktadır. Harim süslemelerinin zenginliği, camiyi Giresun’daki diğer Osmanlı dönemi camileri arasında öne çıkarmaktadır.
Bektaş Bey Camii Süslemeleri - (Çamoluk Kaymakamlığı)
Koruma Durumu
Cami, 29 Temmuz 2015 tarihinde Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından tescillenerek “korunması gerekli kültür varlığı” kapsamına alınmıştır. Yapı büyük oranda özgünlüğünü korumaktadır. Ancak son cemaat yerinin betonarme olarak eklenmesi ve çatısının saçla kaplanması gibi müdahaleler özgünlüğü kısmen etkilemiştir. Buna rağmen özellikle iç süslemeleri ve ahşap işçiliği bakımından cami, Osmanlı taşra mimarisinin kıymetli örneklerinden biri olarak kabul edilmektedir.
Ulaşım
Bektaş Bey Camii, Giresun’un Çamoluk ilçesine bağlı Sarpkaya Köyü’nde yer almaktadır. İlçe merkezinden batı istikametinde ilerleyen yaklaşık 20 kilometrelik asfalt yol üzerinden köye ulaşmak mümkündür.