Bergama Çığırtması, İzmir’in Bergama ilçesine özgü, patlıcanın özel bir teknikle hazırlanmasıyla ortaya çıkan geleneksel bir yemektir. Adını, pişirme sırasında patlıcanların tavada çıkardığı “çığırtı” sesinden alır. Bölge mutfağında önemli bir yer tutan bu yemek, patlıcanların spiral biçiminde kesilip kızartılması ve ardından sarımsaklı domates sosuyla birlikte fırında veya ocakta pişirilmesiyle hazırlanır. Bergama Çığırtması, hem lezzeti hem de özgün üretim yöntemiyle coğrafi işaret korumasına sahiptir.

Ayırt Edici Özellikleri

Bergama Çığırtması, kırçıllı veya mor patlıcanların boyuna çizgili şeritler halinde soyulup, bir ucundan diğer ucuna spiral şeklinde döndürülerek yüzeysel çizikler atılmasıyla hazırlanır. Bu teknik, patlıcanların eşit pişmesini ve sarımsaklı domates sosunu içine çekmesini sağlar. Patlıcanlar bütün olarak zeytinyağında kızartılır. Ardından, biberler kızartılır ve tuz, sarımsak, domates ile karıştırılarak ya fırında ya da ocakta pişirilir. Ürünün en önemli ayırt edici özelliği, patlıcanların bütün halde spiral kesimle kızartılmasıdır. Bu yöntem, Bergama Çığırtması’nın kendine has dokusunu ve lezzetini ortaya çıkarır.

^{Bergama Çığırtması (Bergama Ticaret Odası)}

Üretim Metodu

Malzemeler

Yaklaşık beş porsiyon için gerekli malzemeler şunlardır:

•5 adet ince uzun veya 10 adet kısa kırçıllı ya da mor patlıcan,

•500 gram biber,

• 8 gram tuz (patlıcanların acılığını gidermek için),

•4 gram tuz (sos için),

•10-12 diş sarımsak,

•125 ml zeytinyağı ve domates.

Hazırlanışı

Patlıcanların sapları kesilir, boyuna çizgili şeritler halinde soyulur. Patlıcanlar, bir ucundan diğer ucuna spiral biçiminde döndürülerek bıçakla yüzeysel çizikler atılır. Bu işlem, patlıcanların eşit şekilde pişmesini ve sosu çekmesini sağlar. Patlıcanlar, 8 gram tuz eklenmiş 2 litre suda 15 dakika bekletilir. Biberler ortadan ikiye ayrılır, sarımsaklar soyulur ve domatesler söğüş şeklinde doğranır. Tuzlu sudan çıkarılan patlıcanlar kurulanır ve zeytinyağı ısıtılmış tavaya dizilir. Patlıcanlar ara ara çevrilerek kızartılır ve tepsiye alınır. Aynı yöntemle biberler de kızartılır. Ayrı bir tavada sarımsak çevrilir, domates ve tuz eklenir, yaklaşık 5 dakika pişirilir. Sos, patlıcanların üzerine dökülür ve 200 °C fırında 20-25 dakika pişirilir. Alternatif olarak, tepsi kapağı kapalı şekilde ocakta 7-8 dakika pişirilebilir. Pişen yemek ılık ya da soğuk servis edilir.

Coğrafi tescili ve Denetimi

Bergama Çığırtması’nın tüm üretim aşamaları Bergama ilçesinin coğrafi sınırları içinde yapılmalıdır. Bu zorunluluk, ürünün özgünlüğünü ve kalitesini garanti altına alır. Ürün, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında korunmakta olup 09.05.2024 tarihinde Bergama Ticaret Odası tarafından mahreç işaretiyle tescillenmiştir. (Tescil no:1588)

Denetimler, Bergama Ticaret Odası koordinasyonunda; Bergama Ticaret Odası, Bergama Lokantacılar Odası ve Bergama İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü’nden oluşan denetim kurulu tarafından yılda en az bir kez gerçekleştirilir. Gerekli hallerde ve şikayet durumlarında denetimler artırılır. Denetimlerde kullanılan malzemelerin uygunluğu, üretim yöntemlerinin tescile uygunluğu ve coğrafi işaretin doğru kullanımı kontrol edilir. Denetimler sırasında kamu ve özel kurumlar ile uzman kişilerden destek alınabilir.