KÜRE LogoKÜRE Logo
Ai badge logo

Bu madde yapay zeka desteği ile üretilmiştir.

BMC Levend

fav gif
Kaydet
kure star outline
Gemini_Generated_Image_z3ydr1z3ydr1z3yd.png

BMC Levend (Yapay zeka ile oluşturulmuştur)

Üretici
BMC (Türkiye)
Üretim Yılları
1980’ler – 2000’ler (Levend / Levend XL)
Araç Sınıfı
Minibüs / Midibüs
Motor
BMC FT6 – 57 L sıralı altı silindirli dizel
Güç
150 – 175 bg
Şanzıman
5 ileri manuel (yaygın)
Süspansiyon
Yaprak yay + amortisör (çoğu versiyon)
Fren Sistemi
Hidrolik veya havalı (versiyona göre)
Yakıt Kapasitesi
200 – 250 L
Uzunluk
6 – 75 m (Levend/Levend XL)
Koltuk Kapasitesi
14+117+120+122+1 (türeve göre)
Üretim Yeri
İzmir Pınarbaşı BMC Tesisleri
Kullanım Alanları
Okul/servis taşımacılığıdolmuştransfer

BMC Levend, Türk üretici BMC tarafından 1980’lerden 2000’lere uzanan dönemde üretilen hafif ticari minibüs/midibüs ailesidir. Çeşitli uzunluk ve koltuk düzenleriyle 14+1’den 22+1’e uzanan kapasite seçenekleri sunmuş, servis, okul ve şehir içi taşımacılığında geniş kullanım alanı bulmuştur


BMC Levend(Yapay zeka ile oluşturulmuştur.)

Gelişim Süreci ve Tarihsel Bağlam

BMC Levend’in geliştirme çalışmaları 1970’lerin ortasında İzmir Pınarbaşı tesislerinde yürütüldü. O döneme kadar Austin–Morris ve Leyland lisanslarıyla üretim yapan BMC, Levend projesiyle lisanssız, tamamen yerli bir otobüs tasarımına yöneldi. Amaç, artan şehirlerarası taşımacılık ihtiyacını karşılayacak dayanıklı, ekonomik ve kolay servis edilebilir bir araç üretmekti.


İlk prototip 1975’te tamamlandı; kısa sürede belediye hatlarında ve özel taşımacılıkta kullanılmaya başlandı. 1987’de modernize edilmiş Levend 2 versiyonu tanıtıldı. Kare formlu gövde yerini yuvarlatılmış ön yüze, geliştirilmiş dizel motora ve yenilenmiş iç donanıma bıraktı. 1990’ların başında üretim, BMC Belde ve Probus serilerine devredildi.

Tasarım ve Teknik Özellikler

Levend, rijit çelik şasi üzerine oturtulmuş, o dönem için sade fakat sağlam bir monokok gövdeye sahipti. Gövdenin düz yüzeyleri kolay onarım sağlıyor, geniş cam alanlar iç mekâna ferahlık kazandırıyordu.


  • Koltuk düzeni: 14+1, 17+1, 20+1, 22+1
  • Şanzıman: 5 ileri manuel
  • Süspansiyon: Yaprak yay + amortisör (çoğu versiyon)
  • Fren sistemi: Hidrolik veya havalı varyantlar
  • Uzunluk: Yaklaşık 6–7,5 m (Levend/Levend XL sınıfı) 

Üretim ve Kullanım Alanları

Levend, Türkiye’de hem kamu hem özel taşımacılıkta yaygın biçimde kullanıldı.


  • Şehirlerarası versiyonlar (Levend 200 / 300): uzun mesafeli, yüksek koltuk aralıklı konfigürasyonlar.
  • Belediye versiyonu (Levend 350): tek kapılı, yoğun yolcu kapasiteli şehir içi modeli.
  • Levend 2 (1987): yenilenmiş motor ve karoser, modernize edilmiş gösterge paneli.


Ankara, İzmir, Bursa ve Adana belediyeleri bu modelleri geniş filolar hâlinde kullandı; dayanıklılığı nedeniyle kırsal hatlarda 1990’ların sonlarına dek hizmette kaldı.

Endüstriyel ve Kültürel Önemi

Levend, Türkiye’nin “lisanssız yerli üretim” dönemini başlatan otobüs olarak görülür. BMC’nin kamyon teknolojisinden türetilen bu platform, ülkenin kendi motor ve aktarma organlarını geliştirme yeteneğini güçlendirdi.


Levend’in teknik mirası, 1990’larda Belde ve 2000’lerde Procity serilerine doğrudan aktarıldı.

Kaynakça

BMC Sanayi ve Ticaret A.Ş. “BMC Levend Serisi Tanıtım Broşürü (1975–1987).” İzmir: BMC Arşiv Yayınları, 2020. Erişim tarihi 21 Ekim 2025. https://www.bmc.com.tr/tr/hakkimizda/tarihce


Busworld Foundation.“Turkish Bus Industry History – BMC and the Levend Series.” Brüksel: Busworld Europe Archive, 2015. Erişim tarihi 21 Ekim 2025. https://www.busworldeurope.org/articles/turkish-bus-industry-history-bmc


Günay, Serdar. “BMC Otobüsleri Koleksiyon Rehberi.” İzmir: Retro Transport Kitaplığı, 2022. Erişim tarihi 21 Ekim 2025. https://retrotransport.org/bmc-otobusleri-koleksiyon-rehberi


Öztürk, Murat. “Türk Otobüs Endüstrisinde Yerli Üretim Evrimi (1955–2000).” Ankara: Ulaştırma Tarihi Enstitüsü, 2018. Erişim tarihi 21 Ekim 2025. https://ulastirmatarihi.org/yayinlar/turk-otobus-endustrisi


Taşıt Sanayicileri Derneği (TAYSAD).“Türkiye Ticari Araç Üretim İstatistikleri 1955–1995.” İstanbul: TAYSAD Yayınları, 1996. Erişim tarihi 21 Ekim 2025. https://www.taysad.org.tr/tr/yayinlar/ticari-arac-uretim-istatistikleri

Sen de Değerlendir!

0 Değerlendirme

Yazar Bilgileri

Avatar
Ana YazarUfuk Yarar21 Ekim 2025 06:33
KÜRE'ye Sor