Boyabat Sırık Kebabı, Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'nde yer alan Sinop ilinin Boyabat ilçesine özgü, kuzu etinden yapılan geleneksel bir kebap çeşididir. Mahreç işaretiyle tescillenmiş olan bu yöresel ürün, hem pişirme yöntemi hem de kullanılan hayvanın özellikleri bakımından diğer kebaplardan belirgin şekilde ayrılmaktadır. Yörede “Eşkıya Kebabı” olarak da bilinen Boyabat Sırık Kebabı, tarihsel olarak özellikle çobanlar tarafından yaygın şekilde hazırlanmıştır. Bugün hem kültürel bir değer hem de gastronomik bir unsur olarak bölgenin kimliğinde önemli yer tutmaktadır.

^{Boyabat Sırık Kebabı (Türk Patent Ve Marka Kurumu)}

Ayırt Edici Özellikleri

Boyabat Sırık Kebabı’nın yapımında yalnızca Karayaka ırkı kuzular kullanılmaktadır. Bu ırk, etinin yüksek lif oranı ve hızlı-glikolitik özelliği sayesinde; protein ve yağların parçalanmasından doğan aromatik amino asitler ile yağ asitleri üretir. Bu biyokimyasal özellikler, kebaba kendine has zengin bir lezzet kazandırır.

Üretim Yöntemi

Kebap yapılacak kuzu aynı gün kesilir ve en geç iki saat içinde pişirme işlemine başlanır. Pişirme işlemi, çam odunu ateşiyle donatılmış özel ocaklarda gerçekleştirilir. Et, yaklaşık 2,5 metre uzunluğundaki bir sırığa geçirilir ve ocakta doğrudan ateşin karşısında pişirilir. Etin pişme süresi, orta boy bir kuzu için ortalama dört saattir.

Ocakta kullanılan ateş, doğrudan değil yandan verilir. Etin üzerindeki yağın akışı bir tepsiyle toplanır ve son pişirme saatinde etin üzerine kepçe ile dökülerek nem ve lezzet dengesi korunur. Bu işlem, kebabın dışının çıtır, içinin ise yumuşak olmasını sağlar. Kuzu, gövdesine “sığlık” adı verilen tahta çubuklarla dikildikten sonra sırığa geçirilir ve yavaşça çevrilerek pişirilir.

Servis

Boyabat Sırık Kebabı, pişirildikten sonra tercihe bağlı olarak sıcak ya da soğuk şekilde tüketilebilir. Kebabın servisinde herhangi bir sos ya da baharat kullanılmaz; genellikle doğranmış domates ve soğanla birlikte sunulur. Lezzetli kısmı olarak kaburga ve boşluk bölgesi, yağsız tercih edenler için ise but kısmı öne çıkar. Halk arasında ön kürek kısmı “şeker meme” olarak adlandırılır.

Coğrafi İşaret Tescili ve Denetim

Boyabat Sırık Kebabı, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında mahreç işareti türünde tescillenmiş olup, 28 Eylül 2020 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından coğrafi işaret belgesiyle koruma altına alınmıştır (Tescil No: 549). Ürünün tescil başvurusu ve tescil sahibi Boyabat Ticaret ve Sanayi Odasıdır. Coğrafi sınırlaması, sadece Sinop ili Boyabat ilçesi ile sınırlıdır; bu nedenle ürünün tüm üretim sürecinin bu coğrafi alan içinde gerçekleştirilmesi zorunludur.

Denetim faaliyetleri, Boyabat Ticaret ve Sanayi Odası koordinasyonunda kurulan denetim kurulu tarafından yürütülmektedir. Kurulda, Boyabat Belediyesi, Sinop İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ve Sinop Esnaf ve Sanatkârlar Odası temsilcileri ile alanında uzman kişiler görev alır. Denetimlerde; ürünün Karayaka ırkı kuzu kullanımı, geleneksel üretim ve pişirme yöntemlerine uygunluk, işaret ve logo kullanımı, etiketleme standartları gibi unsurlar kontrol edilir. Denetimler yılda en az bir kez düzenli olarak gerçekleştirilmekte; ayrıca gerek görülen durumlarda şikâyet üzerine ek denetimler de yapılabilmektedir.