COMAC C919, Çin Halk Cumhuriyeti'nin devlete ait havacılık üreticisi Commercial Aircraft Corporation of China (COMAC) tarafından geliştirilen, dar gövdeli, çift motorlu bir yolcu uçağıdır. C919, Airbus A320neo ve Boeing 737 MAX gibi modellerle aynı segmentte konumlandırılmıştır. Bu uçak, yerli pazar talebini karşılamanın yanı sıra uluslararası pazarlara açılmayı hedeflemektedir.

^{Comac C919 (Anadolu Ajansı)}

Geliştirilme Amacı ve Tarihçesi

C919 projesi, 2008 yılında Çin'in havacılık sektöründe dışa bağımlılığını azaltma amacıyla başlatılmıştır. Uçak, verimlilik, güvenlik ve yolcu konforu sağlamak üzere tasarlanmıştır. İlk uçuşu 5 Mayıs 2017'de gerçekleştirilmiştir. Uzun bir test ve sertifikasyon sürecinin ardından, 2022 yılında Çin Sivil Havacılık İdaresi'nden (CAAC) tip sertifikası alınmıştır. İlk ticari uçuşu ise 2023 yılında China Eastern Airlines tarafından yapılmıştır.

^{Comac C919 Passenger Jet (mzo)}

Tasarım ve Teknik Özellikleri

COMAC C919, modern bir yolcu uçağı tasarımına sahiptir:

• Motorlar: Uçak, genellikle CFM International LEAP-1C turbofan motorları ile donatılmıştır. Yakıt verimliliği ve düşük emisyon sağlamak üzere tasarlanmıştır. Yerli üretim motorların da kullanılması planlanmaktadır.
• Kapasite: Tipik olarak 158 ila 168 yolcu kapasitesine sahiptir; farklı konfigürasyonlarda bu sayı 190'a kadar çıkabilmektedir. Tek koridorlu bir düzene sahiptir.
• Menzil: Standart menzili 4.075 km (2.200 deniz mili) iken uzun menzilli versiyonu 5.555 km'ye (3.000 deniz mili) ulaşabilmektedir.
• Boyutlar: Yaklaşık 38.9 metre uzunluğa, 35.8 metre kanat açıklığına ve 11.95 metre yüksekliğe sahiptir.
• Aviyonikler: Modern "cam kokpit" teknolojisi ve entegre aviyonik sistemler kullanılmıştır.
• Kabin Yapısı: Yolcu kabini, dar gövdeli bir uçak için ferah bir iç mekan sunacak şekilde tasarlanmıştır.

Pazar Konumu ve Küresel Hedefler

COMAC C919, küresel sivil havacılık pazarının tek koridorlu uçak segmentinde rekabet etmektedir. Bu segmentte Boeing 737 serisi ve Airbus A320 serisi hakimdir. Çin, C919 ile hem yerli talebi karşılamayı hem de uluslararası pazarlarda yer edinmeyi hedeflemektedir.

COMAC'ın küresel hedefleri arasında Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı (EASA) gibi uluslararası otoritelerden sertifika almak yer almaktadır. EASA yetkilileri, C919 için Avrupa onayının 3 ila 6 yıl sürebileceğini belirtmiştir. COMAC ayrıca 2026 yılına kadar Güneydoğu Asya'da C919 ile ticari uçuşlara başlamayı planlamaktadır.

Operasyonel Durum

COMAC C919'un ticari operasyonları, 2023 yılında China Eastern Airlines ile başlamıştır. Uçak, ilk etapta Şanghay ile Hong Kong gibi iç hatlarda ve kısa mesafeli uluslararası rotalarda kullanılmaktadır. COMAC'ın, büyük çoğunluğu Çinli hava yolu şirketlerinden olmak üzere binden fazla C919 siparişi aldığı belirtilmiştir.