Daskyleion Antik Kenti, Balıkesir ilinin Bandırma ilçesine bağlı Ergili Mahallesi'nin 2 kilometre doğusunda, Kuş Gölü’nün güneydoğu kıyısında, Hisartepe mevkiinde yer almaktadır. Doğal güzellikleriyle bilinen Kuş Cenneti’ne (Paradeisos) oldukça yakın konumlanan kent, jeopolitik açıdan stratejik bir bölgeye kurulmuştur.
Daskyleion Antik Kenti (Anadolu Ajansı)
Tarihçe ve Kuruluş
Antik kaynaklara göre kent adını, M.Ö. 7. yüzyılda Sardis’ten hanedan mücadeleleri nedeniyle bölgeye gelen Lydia Kralı Daskylos’tan almıştır. Daskylos’un oğlu Gyges’in Lydia’ya kral olarak geri çağrılmasından sonra şehir, “Daskylos’un Yeri” anlamına gelen Daskyleion adını almıştır. M.Ö. 650 dolaylarında bu isimle anılmaya başlamıştır. Kentteki yerleşimin Kalkolitik Dönem’e kadar uzandığı, yüzey araştırmalarında ele geçen obsidyen baltalar ve seramik parçalarıyla belgelenmiştir.
Kazı ve Araştırmalar
Bölgede ilk araştırmalar 1952 yılında Kurt Bittel tarafından gerçekleştirilmiş, 1954’te ise Prof. Dr. Ekrem Akurgal tarafından kazı çalışmaları başlatılmıştır. Bu çalışmalar 1960’a kadar sürmüş, 1988 yılında Prof. Dr. Tomris Bakır yönetiminde yeniden kazılar yapılmıştır. Günümüzde kazılar, Prof. Dr. Kaan İren başkanlığında Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi’nin desteğiyle yürütülmektedir.
Arkeolojik Bulgular ve Yapılar
Kazı çalışmaları neticesinde farklı dönemlere ait birçok arkeolojik kalıntı ortaya çıkarılmıştır. Bunlar arasında Frig ve Lidya dönemlerine ait surlar, Akhamenid döneme tarihlenen tören yolu, üç odalı yönetimsel-dinsel işlevli yapı, Lidya mutfağı, Helenistik ve Orta Çağ yapıları bulunmaktadır. Ayrıca M.Ö. 4. yüzyıla ait Frig harfleriyle yazılı bir içki kasesi ve Lydia Kralı Daskylos’un sarayına ait taş temelli, kerpiç duvarlı yapı kalıntıları da gün ışığına çıkarılmıştır.
Daskyleion Antik Kenti ( T.C. Balıkesir Valiliği)
Lidya Suru ve Yapısal Özellikleri
Son kazılarda, daha önce tespit edilen Frig surunun doğusunda, andezit ve kireç taşından inşa edilmiş 2.700 yıllık bir Lidya suru bulunmuştur. Surun yüksekliği korunmuş bölümlerde 5 metreye kadar ulaşmakta, kazılmamış alanlar da dikkate alındığında 7 metreden fazla olduğu düşünülmektedir. Yapı üç evrelidir ve bazı bölümlerinde horasan harcı ve konglomera taşlar görülmektedir. Bu durum, yapının Orta Çağ’da onarım görmüş olabileceğine işaret etmektedir.
Frig Suru ile Karşılaştırma
Frig suru, kuru taş tekniğiyle inşa edilmiş çift yüzlü bir duvar olup, küçük boyutlu kesme taşlar ve moloz taşlarla desteklenmiştir. Lidya suru ise büyük boyutlu blok taşlarla, daha anıtsal ve sağlam şekilde yapılmıştır. Her iki surun kentte arka arkaya gözlenebilmesi, Daskyleion’un tarihsel evrimini anlamaya katkı sağlamaktadır.
Kültürel ve Jeopolitik Önemi
Daskyleion, Frig, Lydia, Akhamenid, Makedonya ve Bizans gibi birçok uygarlık döneminde önemli bir merkez olmuş, özellikle Persler döneminde satraplık merkezi olarak kullanılmıştır. M.Ö. 334 yılında Büyük İskender’in Anadolu seferi sırasında ele geçirmek istediği kentler arasında yer almıştır. Antik yazarlara göre, kent ve çevresindeki doğal güzellikler dikkat çekici bulunmuş ve övgüyle anılmıştır.
Prehistorik Dönem ve İlk Yerleşimler
Daskyleion’da yapılan arkeolojik çalışmalar, M.Ö. 1700-1800’e tarihlenen steatitten yapılmış silindir mühür gibi buluntularla, bölgenin Ön Asya kültürleriyle olan ilişkisini ortaya koymaktadır. M.Ö. 12. yüzyılda Aoellerin, ardından Trakya üzerinden gelen Friglerin bölgede yerleşim kurdukları bilinmektedir. Frig adak yazıtı ve seramikler bu durumu desteklemektedir.
