Diyarbakır duvaklı pilavı, coğrafi işaret tescilli Karacadağ pirinci ve tereyağı ile hazırlanan pilavın üzerine kavrulmuş badem, kıyma, tuz, karabiber, yenibahar ve tarçın karışımının serpilmesiyle yapılan geleneksel bir yemektir.
Ürün Profili ve Coğrafi İşaret Türü
Diyarbakır duvaklı pilavı, yemekler ve çorbalar ürün grubunda yer almaktadır. Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından "mahreç işareti" olarak tescil edilmiştir. Mahreç işareti, belirgin bir niteliği, ünü veya diğer özellikleri itibarıyla kökenin bulunduğu bir yöre ile özdeşleşmiş bir ürünü gösterir ve ürünün üretim aşamalarından en az birinin belirlenmiş coğrafi alan içinde gerçekleşmesini gerektirir. Diyarbakır duvaklı pilavının tescili, ürünün Diyarbakır mutfak kültüründeki önemli yerini, özellikle Karacadağ pirinci kullanımı ve üzerine eklenen "duvak" olarak adlandırılan özel harcı ile belgeler.
Diyarbakır Duvaklı Pilavı (Türk Patent ve Marka Kurumu)
Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri
Diyarbakır Duvaklı Pilavı, tereyağında kavrularak pişirilen Karacadağ pirinci pilavının, kavrulmuş badem ve baharatlı kıyma karışımı ile "duvaklanarak" sunulduğu bir yemektir. Kullanılan et, 1 yaşındaki kuzu etidir. Geçmişi eskiye dayanan bu pilav, Diyarbakır mutfak kültüründe önemli bir yere sahip olup özel günlerde ikram edilir. Üretiminde kullanılan et ve tereyağının tercihen coğrafi sınır olan Diyarbakır'dan temin edilmesi belirtilmiştir.
Üretim Metodu
Diyarbakır duvaklı pilavının üretim metodu tescil belgesinde 6 kişilik olarak aşağıdaki gibi detaylandırılmıştır:
Malzemeler
- 500 g kuzu kıyma
- 400 g Karacadağ Pirinci (tescil no: 337)
- 200 g badem
- 60 g tereyağı
- 20 g tuz
- 5 g karabiber
- 5 g yenibahar
- 5 g tarçın
- 1 litre su
Hazırlanışı
- Bademlerin Hazırlanması: Bademler haşlanır, kabukları soyulur ve kavrulur.
- Kıymalı Harcın (Duvak) Hazırlanması: Kuzu kıyma yaklaşık 20 dakika kavrulur. Ardından baharatlar (tuz, karabiber, yenibahar, tarçın) ve kavrulmuş bademler eklenerek 5 dakika daha kavrulur.
- Pilavın Hazırlanması: Karacadağ Pirinci tereyağında rengi değişene kadar kavrulur. Üzerine su eklenerek kısık ateşte pişirilir.
- Dinlendirme ve Servis: Pişen pilav dinlendirildikten sonra servis tabağına alınır ve üzerine hazırlanan kıymalı ve bademli harç (duvak) serpilerek servis yapılır.
Tescil Süreci ve Detayları
Diyarbakır duvaklı pilavının coğrafi işaret tescili için Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası tarafından başvuruda bulunulmuştur. Başvuru, C2020/223 numara ile 17 Ağustos 2020 tarihinde yapılmıştır. Değerlendirme sürecinin ardından ürün, 7 Haziran 2022 tarihinde 1140 tescil numarası ile "mahreç işareti" olarak resmi olarak tescillenmiştir. Tescil ettirenin adresi Yenişehir Mahallesi, Dr. Yusuf Azizoğlu Caddesi No:2 Yenişehir, Diyarbakır olarak kayıtlıdır.
