Dünya Şiir Günü şiirin evrensel değerini ve şairlerin katkılarını vurgulamak, şiir sanatının kültürel kimlikler üzerindeki etkisini görünür kılmak amacıyla her yıl 21 Mart’ta kutlanan uluslararası bir gündür. UNESCO tarafından 1999 yılında kabul edilen Dünya Şiir Günü, şiirin toplumsal, sanatsal ve estetik yönlerine dikkat çekmek ve farklı kültürlerin şiir aracılığıyla karşılıklı anlayışına katkı sağlamak amacıyla oluşturulmuştur.

Tarihçe

UNESCO Genel Konferansı, 1999 yılında Paris’te 30. oturumunda aldığı kararla (30 C/82 sayılı belge) 21 Mart tarihini Dünya Şiir Günü olarak ilan etmiştir. Bu karar, şiirin edebi çeşitliliği destekleyen ve kültürel etkileşimi teşvik eden bir sanat dalı olarak önemine dayanmıştır. UNESCO, bu kapsamda çeşitli çalışmalar yürütmüş; şiirsel mirasın bir parçası olan bazı sözlü gelenekleri İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Listesi’ne dâhil etmiştir.^【1】 

21 Mart tarihinin seçilmesi, kuzey yarımkürede baharın başlangıcı olan Nevruz Günü ile çakışmaktadır. Bu tarih, yenilenme ve kültürel canlanma temalarıyla sembolik bir bağlantı taşımaktadır.

Önemi ve Amacı

UNESCO’ya göre Dünya Şiir Günü’nün amacı şiirin kültürel çeşitliliğin korunmasındaki rolünü vurgulamak, yerel ve ulusal şiir geleneklerine saygı göstermek, bu geleneklerin uluslararası düzeyde tanınmasını desteklemek, şiir aracılığıyla toplumlar arasında anlayış ve barışın güçlenmesine katkı sağlamak ve şiirin farklı biçim ve türlerinin dünyayı algılama biçimlerine katkısını ortaya koymaktır. Aynı zamanda, şiirin bireylere farklı bakış açıları kazandırarak kültürel iletişimi güçlendirdiğini belirtmektedir.

Dünya Şiir Günü, şiirin dil, kültür ve toplum üzerindeki etkisine dikkat çekmektedir. Şiir, kültürel kimliğin bir unsuru olarak toplumsal belleğin korunmasına katkı sağlar ve farklı diller ile kültürler arasında iletişimi destekler. UNESCO’nun girişimiyle kutlanan bu gün, şiirin çağdaş toplumda yaşatılmasına ve gelecek kuşaklara aktarılmasına yönelik farkındalık oluşturmayı amaçlamaktadır. UNESCO Genel Direktörü Audrey Azoulay’in 21 Mart 2025 tarihli Dünya Şiir Günü mesajında ise, şiirin düşünsel sorgulamayı teşvik eden, kültürel çeşitliliğin anlaşılmasını destekleyen ve toplumların tarihsel birikimini aktaran bir araç olduğu ifade edilmiştir.

Türkiye’de ve Küresel Kapsamda Dünya Şiir Günü

Türkiye’de Dünya Şiir Günü çeşitli kamu kurumları, edebiyat dernekleri ve kültürel kuruluşlar tarafından düzenlenen etkinliklerle kutlanmaktadır. Bu etkinlikler arasında şiir dinletileri, paneller, konferanslar ve şair buluşmaları yer almaktadır.

Küresel ölçekte UNESCO himayesinde gerçekleştirilen etkinlikler, şiir okuma günleri, edebiyat konferansları, şiir yarışmaları ve sergiler gibi faaliyetleri kapsamaktadır. Bu etkinlikler, şiirin kültürel yaşam içindeki konumunu güçlendirmeyi ve genç kuşakların şiire ilgisini artırmayı hedeflemektedir.