Edremit Yeşil Çizik Zeytin

Gastronomi+1 Daha
fav gif
Kaydet
kure star outline

Edremit Yeşil Çizik Zeytini, Türkiye’nin zeytin üretimiyle öne çıkan Ege Bölgesi’nde, özellikle Balıkesir’in Edremit ilçesinde yetiştirilen ve özgün işleme yöntemleriyle ün kazanmış bir sofralık zeytin çeşididir. Geleneksel üretim tekniklerinin yanı sıra, kendine has lezzeti, fiziksel yapısı ve kültürel önemi ile dikkat çeken bu ürün, hem yerel halkın geçim kaynağı olmuş hem de coğrafi işaret alarak ulusal düzeyde tanınırlık kazanmıştır.

Tarihçe ve Köken

Edremit Yeşil Çizik Zeytini, Türkiye’nin batısında, Balıkesir ilinin Ege kıyısında yer alan Edremit ilçesine özgü bir zeytin türüdür. Edremit, Kaz Dağları’nın eteklerinden Ege Denizi’ne uzanan verimli topraklara ve zeytin yetiştiriciliğine son derece uygun iklim koşullarına sahiptir. Antik çağlardan bu yana tarımsal üretimin merkezlerinden biri olan Edremit, özellikle zeytincilik geleneğiyle tanınmıştır. Bölgede zeytin ağacına dair ilk izler M.Ö. 5. yüzyıla kadar uzanmakta, bu da zeytinin yöre halkının yaşamında ne denli geçmişe sahip olduğunu göstermektedir.


Edremit Yeşil Çizik Zeytin (AA)

Üretim Yöntemleri

Edremit Yeşil Çizik Zeytini, özellikle elle toplanarak özenle işlenen bir üründür. Hasat edilen zeytinler çizilerek ya da hafifçe ezilerek fermente edilmeye uygun hale getirilir. Ardından salamura içinde belirli oranlarda tuz, limon tuzu ve su ile birlikte bekletilir. Bu işlem, hem meyvenin acılığını azaltır hem de kendine özgü aromasının gelişmesini sağlar. Bu geleneksel yöntemler, zeytine eşsiz bir lezzet ve yüksek kalitede tüketim değeri kazandırır.

Fiziksel ve Kimyasal Özellikler

Edremit Yeşil Çizik Zeytini, iri taneli, ince kabuklu ve etli bir yapıya sahiptir. Meyve eti serttir ve çekirdek meyve etinden kolayca ayrılır. Kimyasal olarak düşük yağ oranı ve yüksek organik asit içeriği ile dikkat çeker. Ayrıca zeytinler doğal fermantasyon süreciyle işlenmesi nedeniyle probiyotik açıdan da değerlidir.

Coğrafi İşaret Tescili

Edremit Yeşil Çizik Zeytini, 2017 yılında Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından “menşe adı” ile tescillenmiştir. Bu tescil, zeytinin yalnızca belirli bir coğrafyada üretildiğini ve kalitesinin o yöreye özgü doğal ve beşerî unsurlardan kaynaklandığını göstermektedir. Coğrafi işaret koruması, yerel üreticilerin ürünlerini taklitlerden korumasına ve pazarda rekabet gücü kazanmasına olanak sağlamıştır.

Ekonomik Katkılar

Zeytincilik, Edremit ve çevresinde tarımın bel kemiğidir. Edremit Yeşil Çizik Zeytini’nin tescil edilmesi ve markalaşması, bölge ekonomisine ciddi katkılar sağlamıştır. Hem iç pazarda hem de ihracatta aranan bir ürün haline gelmiş, yerel üreticilerin gelir düzeyini artırmış ve bölge turizmine de dolaylı olarak katkıda bulunmuştur.


Edremit Yeşil Çizik Zeytin (AA)

Sosyal ve Kültürel Önemi

Edremit Yeşil Çizik Zeytini sadece bir tarım ürünü değil, aynı zamanda bölge halkı için bir yaşam biçimidir. Zeytin hasadı dönemleri, yerel festivallerle kutlanmakta ve kuşaktan kuşağa aktarılan bilgi birikimiyle geleneksel üretim teknikleri sürdürülmektedir. Bu durum, ürünün yalnızca ekonomik değil kültürel bir değer taşımasını da sağlamaktadır.

Çevresel Faktörler ve Sürdürülebilirlik

Edremit Körfezi’nin özel iklim koşulları, rüzgâr yönleri ve denizden gelen nemli hava, zeytin üretimini doğrudan etkiler. Bu doğal koşullar sürdürülebilir tarım açısından önemlidir. Ancak artan yapılaşma, iklim değişikliği ve bilinçsiz tarım uygulamaları, zeytinliklerin geleceğini tehdit etmektedir.

Kaynakça

Yaman, Aylin. Edremit Körfezi Kıyılarında Ziraat Hayatı. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, 2006. Erişim 21 Mayıs, 2025. https://nek.istanbul.edu.tr/ekos/TEZ/41419.pdf


Efe, R., Soykan, A., Cürebal, İ., Sönmez, S., "Edremit Yeşil Çizik Zeytin", Edremit Ticaret Odası, Bursa, 2012Erişim 21 Mayıs, 2025. https://www.researchgate.net/publication/313523106_Edremit_Yesil_Cizik_Zeytini


Türk Patent ve Marka Kurumu. “Edremit Körfezi Yeşil Çizik Zeytini”. Türk Patent ve Marka Kurumu Web Sitesi. Erişim 21 Mayıs, 2025. https://ci.turkpatent.gov.tr/Files/GeographicalSigns/7f6d8725-c0e5-4eef-a68d-155bde81e6da.pdf


Firik, Hakan. “Edremit Körfezi çizik yeşil zeytini AB coğrafi işaret tescilini aldı”. Anadolu Ajansı Web Sitesi. Erişim 21 Mayıs 2025. Erişim Adresi. https://www.aa.com.tr/tr/-haberici/edremit-korfezi-cizik-yesil-zeytini-ab-cografi-isaret-tescilini-aldi/3072914

 

Duyar, Zeynep. “Kahramanmaraş tarhanası ve Edremit Körfezi yeşil çizik zeytinine AB tescili”. Anadolu Ajansı Web Sitesi. Erişim 21 Mayıs 2025. Erişim Adresi. https://www.aa.com.tr/tr/yasam/kahramanmaras-tarhanasi-ve-edremit-korfezi-yesil-cizik-zeytinine-ab-tescili/3072339

Sen de Değerlendir!

0 Değerlendirme

Yazar Bilgileri

Avatar
YazarKadir Maden21 Mayıs 2025 16:27

İçindekiler

  • Tarihçe ve Köken

  • Üretim Yöntemleri

  • Fiziksel ve Kimyasal Özellikler

  • Coğrafi İşaret Tescili

  • Ekonomik Katkılar

  • Sosyal ve Kültürel Önemi

  • Çevresel Faktörler ve Sürdürülebilirlik

Tartışmalar

Henüz Tartışma Girilmemiştir

"Edremit Yeşil Çizik Zeytin" maddesi için tartışma başlatın

Tartışmaları Görüntüle
KÜRE'ye Sor