Erzurum aşmalı yahni, Erzurum Ticaret Borsası'nın 24.03.2021 tarihli başvurusu üzerine, 27.12.2021 tarihinde 985 tescil numarası ile mahreç işareti olarak tescil edilmiş bir üründür. Ürün, yemekler ve çorbalar ürün grubunda sınıflandırılmıştır.
Ürün Özellikleri
Erzurum aşmalı yahni; kuşbaşı et, tereyağında kavrulmuş soğan, salça ve kuru kayısı bileşenleri kullanılarak üretilen bir yemektir. Belirgin özelliği tatlı-ekşi bir tada sahip olmasıdır. Yemeğin üretiminde kullanılan ve Erzurum yöresinde "aşma" olarak isimlendirilen kuru kayısılar, genellikle fazla kurutulmuş ve tatlı-ekşi lezzette olanlardan seçilir. Ürün, Erzurum mutfak kültüründe eskiye dayanan bir geçmişe sahiptir ve coğrafi bölgesi ile arasında bir ün bağı bulunmaktadır.
Üretim Metodu
Erzurum aşmalı yahninin bileşenleri 1000 g dana veya kuzu kuşbaşı eti, 2 adet orta boy kuru soğan, 120 g aşma (kuru kayısı), 1 yemek kaşığı domates salçası, 30 g tereyağı, 1 tatlı kaşığı tuz, 1 tatlı kaşığı beyaz toz şeker (veya 1 adet beyaz kesme şeker), 3 su bardağı et suyu ve isteğe bağlı 1 çay kaşığı pul biberdir.
Üretim metodu aşağıdaki adımlardan oluşur:
- Etler 45 dakika süreyle haşlanır.
- Aşmalar (kuru kayısılar) yıkanır ve yumuşamaları amacıyla ılık suda yarım saat bekletilir.
- Kuru soğanlar söğüş şeklinde doğranır ve tereyağında kavrulur.
- Kavrulmuş soğanların üzerine salça, haşlanan etler, yumuşatılmış aşmalar, et suyu, tuz, şeker ve isteğe bağlı olarak pul biber ilave edilir.
- Tüm bileşenler eklendikten sonra yemek kısık ateşte 30 dakika pişirilir.
- Servisi sıcak olarak yapılır.
Coğrafi Sınır
Coğrafi işaretin sınırı Erzurum ilinin tamamıdır. Erzurum aşmalı yahninin yerel mutfak kültüründeki yeri ve coğrafi sınırıyla olan ün bağı nedeniyle, ürünün tüm üretim aşamalarının belirtilen coğrafi sınır içerisinde gerçekleştirilmesi zorunludur.
Denetim
Denetim süreçleri Erzurum Ticaret Borsası'nın koordinatörlüğünde yürütülür. Denetim mercii; Atatürk Üniversitesi Turizm Fakültesi, Erzurum İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ve Erzurum Ticaret Borsası'ndan katılan, konusunda uzman birer kişiden oluşan üç kişilik bir ekiptir. Denetimler, düzenli olarak yılda bir kez yapılır; ayrıca gerekli görülen durumlarda veya şikâyet üzerine her zaman yapılabilir. Denetimlerde; üretimde kullanılan bileşenlerin uygunluğu, üretim metoduna bağlılık ve "Erzurum Aşmalı Yahni" ibaresi, logosu ile mahreç işareti ambleminin kullanımının doğruluğu kontrol edilir. Denetim mercii, bu süreçlerde kamu veya özel kuruluşlardan ya da uzman kişilerden hizmet alabilir.
