Erzurum gliko, Erzurum Ticaret Borsası tarafından 23.03.2021 tarihinde yapılan başvuru neticesinde, 03.08.2022 tarihinde 1187 tescil numarası ile tescillenmiş coğrafi işaretli bir üründür. Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından mahreç işareti türünde tescil edilmiştir. Ürün, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında koruma altındadır ve yemekler ile çorbalar ürün grubunda yer alır.

Ürün Özellikleri

Erzurum gliko, ince pilavlık bulgur, buğday unu, su ve tuz kullanılarak hazırlanan köftelerin haşlanması suretiyle üretilen bir yemektir. Büyüklüğü 4-5 cm olan ve coğrafi sınırda "gliko" olarak adlandırılan bu köftelerin üzerine, sarımsaklı veya sarımsaksız yoğurt ve kızgın tereyağı dökülerek servis edilir. İsteğe bağlı olarak domates salçası, pul biber, nane ve ayçiçek yağı ile hazırlanan bir sos da eklenebilir. Ürünün geçmişi eskiye dayanır ve Erzurum ilinin mutfak kültürüyle arasında bir ün bağı bulunur.

Üretim Metodu

Üretimde kullanılacak bileşenler; köfte harcı (ince pilavlık bulgur, su, buğday unu, tuz), üzeri için (tereyağı, yoğurt, isteğe bağlı sarımsak) ve isteğe bağlı sos (domates salçası, pul biber, nane, tuz, ayçiçek yağı) olarak belirlenmiştir.

Üretim süreci aşağıdaki adımları içerir:

• Ayıklanmış ve yıkanmış bulgur, su ve bir miktar tuz ile yumuşayıncaya kadar pişirilir.
• Pişen bulgur karıştırılıp ılıtılır, üzerine azar azar un ilave edilir ve homojen bir karışım elde edilene dek 1-2 dakika yoğrulur.
• Bulgur hamurundan alınan parçalar avuç içinde sıkılarak 4-5 cm büyüklüğünde uzun köfteler (glikolar) yapılır. Şekil vermede zorlanılırsa az miktarda un ilave edilebilir.
• Hazırlanan köfteler, tuz eklenmiş kaynar suda haşlanır ve kevgirle tencereden çıkarılır.
• Bir kapta tereyağı kızdırılır ve yoğurt (sarımsaklı veya sarımsaksız) hazırlanır.
• Haşlanan köftelerin üzerine önce yoğurt, ardından kızgın tereyağı dökülür.
• İsteğe bağlı olarak hazırlanan sos gezdirilerek servis yapılır.

Coğrafi Sınır ve Denetim

Coğrafi işaretin sınırı Erzurum ili olarak tespit edilmiştir. Erzurum glikonun coğrafi sınırla olan ün bağı sebebiyle, tüm üretim aşamalarının bu coğrafi sınır içinde gerçekleşmesi zorunludur.

Denetimler, Erzurum Ticaret Borsası koordinasyonunda gerçekleştirilir. Denetim mercii; Atatürk Üniversitesi Turizm Fakültesi, Erzurum İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ve Erzurum Ticaret Borsasından konuda uzman birer kişinin katılımıyla üç kişiden oluşur. Denetimler düzenli olarak yılda bir defa yapılır; ayrıca gerekli görülmesi veya şikâyet halinde her zaman yapılabilir.

Denetimlerde; üretimde kullanılan bileşenlerin uygunluğu, üretim metoduna bağlılık ve Erzurum gliko ibaresinin, logosunun ve mahreç işareti ambleminin kullanımının uygunluğu kontrol edilir.