Fregoli Sendromu, kişinin etrafında gördüğü farklı bireylerin aslında kılık değiştirmiş tek bir kişi olduğuna dair yanlış bir inanca sahip olduğu, nadir görülen bir psikiyatrik bozukluktur. Bu durum, Sanrısal Yanlış Tanımlama Sendromları (Capgras Sendromu) sınıfına aittir.

Sendromun temelinde, kişinin bir yabancının veya tanıdığın, kostümlerini ve görünüşünü hızla değiştirerek kendisini takip ettiğini, aldattığını ve farklı insanlar gibi davrandığını düşünmesi yatar. Bu durum yoğun paranoya, anksiyete ve kaygı duygularına yol açarak kişinin yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürür.^【1】 

Adının ve Tarihinin Kökeni

Bu bozukluk, adını hızlı kostüm ve karakter değiştirme yeteneğiyle tanınan ünlü İtalyan aktör Leopoldo Fregoli'den alır ve halk arasında Binbir Surat Sendromu olarak da bilinir. Sendromun ilk bilinen vakası, bir kişinin Fregoli'nin oyununu izledikten sonra aktörün farklı kılıklara girerek kendisini takip ettiğini ileri sürmesiyle ilişkilendirilir.

Fregoli sendromu, ilk olarak 1927 yılında Fransız yazarlar Courbon ve Fail tarafından, iki ünlü aktrisin (Sarah Bernhardt ve Robine) aslında arkadaşları gibi farklı kişilerin kılığına büründüğüne inanan bir kadının vakasını bildirmeleriyle bilimsel literatüre girmiştir.^【2】 

^{Fregoli sendromunu temsil eden görsel (Yapay zeka ile oluşturulmuştur)}

Belirtiler

Fregoli sendromu yaşayan bir kişide görülen temel sanrısal belirtiler şunlardır:

• Farklı insanların aslında aynı kişi olduğuna ve bu kişinin görünüşünü periyodik olarak değiştirdiğine dair yanlış inanç.
• Belirli bir kişinin (genellikle tanımadığı birinin) kendisini takip ettiğine ve başka insanların kimliğine büründüğüne inanma.
• Birinin kişiye zarar vermek veya aldatmak amacıyla başka biri gibi davrandığını hissetme.
• Yoğun paranoya ve kaygı duyguları.^【3】 

Nedenleri ve Nörolojik İlişkileri

Fregoli sendromunun kesin nedeni bilinmemektedir ancak araştırmalar ve nörolojik teoriler olası bağlantılara işaret etmektedir:

• Beyin Lezyonları: Sendromun, beynin yüz tanıma ve eşleştirme bölgelerindeki lezyonlar veya hasarlı bağlantı merkezleri ile ilişkili olabileceği düşünülmektedir. Bu hasar, hatıralardaki yerleri, nesneleri ve kişileri doğru bir şekilde eşleştirememe sorununa yol açar.
• Nörolojik Hipotez: Nörolog Ramachandran, bu sendromun yüz tanıma alanları ve duygusal tepkileri yöneten amigdala arasındaki bağlantıların aşırılığından kaynaklanabileceğini tahmin etmektedir.
• Psikiyatrik Bozukluklar: Sendrom; şizofreni, demans (bunama), depresyon, anksiyete ve bipolar bozukluk gibi diğer zihinsel hastalıklarla birlikte ortaya çıkabilir.
• Travmatik Olaylar: İstismar veya büyük bir kayıp gibi travmatik olayların sendromu tetikleyebileceği düşünülmektedir.

Tanı ve Tedavi

Fregoli sendromu nadir bir psikiyatrik durum olduğu için teşhisi zor olabilir. Bir akıl sağlığı uzmanı, öncelikle benzer semptomlara sahip diğer durumları (beyin bozuklukları, travma vb.) dışlamak amacıyla psikolojik bir değerlendirme yapar. Tanı, kişinin başkalarını taklit eden biri tarafından takip edildiğine dair ısrarcı sanrılar yaşaması durumunda konulur.

Fregoli sendromunun bilinen kesin bir tedavisi yoktur ancak semptomların yönetilmesi ve yaşam kalitesinin iyileştirilmesi için tedavi planları oluşturulur. Tedavi genellikle aşağıdaki yöntemlerin bir kombinasyonunu içerir:

1. İlaç Tedavisi: Sanrıların ve paranoyanın azaltılması amacıyla antipsikotik ilaçlar kullanılır.
2. Terapi: Kişinin yanlış inançlarına meydan okumasına ve durumla başa çıkmasına yardımcı olmak için Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) önerilir.
3. Destek Grupları: Fregoli sendromu olan kişilerin deneyimlerini paylaşmaları ve yaşadıklarını anlayan diğer kişilerle bağlantı kurmaları için bir alan sağlar.^【4】 

^{Fregoli sendromunu temsil eden görsel (Yapay zeka ile oluşturulmuştur)}

Fregoli Sendromu ile Başa Çıkmak

Fregoli sendromuyla yaşayan kişilerin profesyonel yardım almanın yanı sıra, durumla daha iyi başa çıkabilmeleri için atabilecekleri adımlar şunlardır:

• Kendini Eğitmek: Durum hakkında bilgi edinmek, yaşananları daha iyi anlamaya ve tedavi konusunda bilinçli kararlar almaya yardımcı olur.
• Bağlantıda Kalmak: Aile ve arkadaşlardan oluşan destek sistemine güvenmek, stresi azaltmaya ve kendinizi bağlı hissetmeye yardımcı olabilir.
• Kişisel Bakım: Düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme ve yeterli uyku gibi fiziksel ve zihinsel sağlığa dikkat eden kişisel bakım uygulamaları önemlidir. Yoga veya meditasyon gibi rahatlama teknikleri de faydalı olabilir.^【5】 

Uyarı: Bu maddede yer alan içerik, yalnızca genel ansiklopedik bilgi amacı taşımaktadır. Buradaki bilgiler tanı koyma, tedavi etme ya da tıbbi yönlendirme amacıyla kullanılmamalıdır. Sağlıkla ilgili konularda karar vermeden önce mutlaka bir hekime veya uzman sağlık personeline danışmanız gerekmektedir. Bu bilgilerin tanı veya tedavi amacıyla kullanılması sonucunda doğabilecek durumlardan madde yazarı ve KÜRE Ansiklopedi herhangi bir sorumluluk kabul etmez.