logologo
sb-image
İhsan Sıtkı Yener
Elektrik Ve Elektronik+1 Daha
He is an educator and expert known for his contributions to Turkish education, writing technologies, and the development of the F Keyboard.
fav gif
Kaydet
viki star outline
Ai badge logo

Bu madde yapay zeka desteği ile üretilmiştir.

İhsan Sıtkı Yener
Doğum Yılı
1925
Doğum Yeri
Afyon/Türkiye
Ölüm tarihi
2 Eylül 2016
Ölüm Yeri
İstanbu/Türkiye
Eğitim
İzmir Ticaret Lisesi (1942)İstanbul Yüksek İktisat ve Ticaret Mektebi (1946)New York University Business Administration (Yüksek Lisans 1957)New York University Business Education (Doktora 1958)
Meslek
EğitimciKlavye ve Stenografi Uzmanı
Görevleri
Sultanahmet Ticaret Lisesi Öğretmeni (1946–1977)Beyoğlu/Eyüp Ticaret Liseleri ve çeşitli yükseköğretim kurumlarında öğretmenlikINTERSTENO Türkiye Temsilciliği ve Genel BaşkanlığıŞampiyon Kursları Kurucusu
Öne Çıkan Çalışmaları
F Klavye’nin Geliştirilmesi (1955)Türk Stenosunun Oluşturulması ve UyarlanmasıDaktilografi ve Bilgisayar Şampiyonalarının Organizasyonu
Ödüller ve Unvanlar
INTERSTENO Onursal Başkanlığı (1993)Fair Play Kariyer Dalı Büyük Ödülü (1997)“F Klavyenin Babası” unvanı (2003)Socio Onorario – İtalya Stenografi Akademisi (1987)
Eserleri ve Yayınları
Stenografi DersleriTürkçe Gregg StenosuOnparmakla Bilgisayar Kullanımı Ders KitaplarıSekreter Daktilograf Dergisi
Katkıda Bulunduğu Kurumlar
Millî Eğitim BakanlığıTürk Standartları EnstitüsüINTERSTENO

İhsan Sıtkı Yener, 1925 yılında Afyon’da doğdu. 1942 yılında İzmir Ticaret Lisesi’nden, 1946 yılında İstanbul Yüksek İktisat ve Ticaret Mektebi’nden (daha sonra İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi) mezun oldu. 1957 yılında ABD’de New York Üniversitesi Business Administration bölümünde ölçme ve değerlendirme alanında yüksek lisans, 1958 yılında ise aynı üniversitenin Business Education bölümünde eğitim metotları ve araştırma-geliştirme konularında doktora yaptı.

Öğretmenlik ve Eğitimcilik Faaliyetleri

Yener, 1946 yılında Sultanahmet Ticaret Lisesi’nde öğretmenlik mesleğine başladı. Daktilografi, stenografi ve meslek dersleri verdi. Ayrıca Beyoğlu Ticaret Lisesi, Eyüp Ticaret Lisesi, Galatasaray Lisesi, Deniz ve Kara Kuvvetleri Levazım Okulları, İstanbul Üniversitesi Hukuk ve İktisat Fakülteleri gibi birçok kurumda dersler verdi. 1977 yılında Sultanahmet Ticaret Lisesi’nden emekli oldu.


Özel eğitim alanında ise 1954 yılında Daktilo Sekreter Kursları’nı kurdu. Zamanla bu kurs “Şampiyon Daktilo Sekreter ve Bilgisayar Kursları” adını aldı ve Millî Eğitim Bakanlığı ile Türk Patent Enstitüsü nezdinde tescil edildi.

F Klavye Çalışmaları

Türk diline uygun bir klavye düzeni oluşturma çalışmaları 1930’lu yıllarda başladı. Bu alanda en kapsamlı çalışmaları Yener yürüttü. 1955 yılında 30.000 Türkçe kelime üzerinde yapılan istatistiksel analizlerle Türkçeye uygun bir harf dizilimi geliştirildi. Onparmak yöntemi esas alınarak oluşturulan bu klavye, 20 Ekim 1955’te Bakanlıklararası Standardizasyon Komitesi tarafından “Standart Türk Klavyesi” (F Klavye) olarak kabul edildi. 1963 yılında Gümrükler Kanunu’na eklenen maddeyle ve 1974 yılında Türk Standartları Enstitüsü tarafından “zorunlu standart” ilan edilerek resmiyet kazandı.


İhsan Sıtkı Yener (Milli Eğitim Bakanlığı)

Şampiyona ve Yarışmalar

Yener, 1947 yılında ilk İstanbul Daktilografi Şampiyonası’nı, 1948’de ise ilk Türkiye Daktilografi Şampiyonası’nı düzenledi. Bu şampiyonalar her yıl düzenli olarak yapıldı. 1993 yılında İstanbul’da 40. Dünya Stenografi, Daktilografi ve Bilgisayar Şampiyonası ile Intersteno Kongresi’ni organize etti. Türkiye, 2004 yılına kadar 34 yarışmacısıyla toplam 17 dünya rekoru ve 80’in üzerinde madalya kazandı.

Stenografi Alanındaki Çalışmaları

Yener, 1946–1950 yılları arasında Fransız Duployée, Aimée Paris ve Prevost Delaunay sistemlerini Türkçeye adapte etti. 1952–1955 arasında İngiliz Pitman sisteminin kurallarıyla Türk stenografisini geliştirdi. 1958’de McGraw-Hill Corporation Gregg Division ile yaptığı anlaşmayla Gregg sistemini Türkçeye uyarlayarak 1958–1962 yılları arasında eğitime kazandırdı. 1990’larda bilgisayar destekli makine stenosunu Türkçeye uyarlamak amacıyla Bulgaristan ve ABD merkezli firmalarla iş birliği yaptı.

Uluslararası Görev ve Temsiliyet

1957 yılında Türkiye’nin Birleşmiş Milletler’e bağlı Uluslararası Bilgi İşlem ve İletişim Federasyonu (INTERSTENO)'na katılımını sağladı. Bu kuruluşta Türkiye temsilciliği ve Merkez Komitesi üyeliği yaptı. 1991 yılında INTERSTENO Genel Başkanlığına seçildi. 1993’te İstanbul’daki organizasyonun ardından Onursal Başkan ilan edildi. 2003 yılında Roma’daki Intersteno Kongresi’nde, 36 ülkenin katıldığı törende “Intersteno’nun geliştirilmesine en büyük katkılarda bulunan Onursal Başkan” olarak takdim edildi.

Yayın ve Eğitim Materyalleri

1955 yılında Türkiye’nin ilk aylık mesleki dergisi olan Sekreter Daktilograf dergisini yayımladı. “Stenografi Dersleri”, “Türkçe Gregg Stenosu” kitaplarının yanı sıra “Onparmakla Bilgisayar Kullanımı Ders Kitapları”, “Öğrenci Uygulama Formları” ve “Öğretmen Rehberi” gibi eserleri hazırlayarak Şampiyon Kurslarında kullanıma sundu.

Ödüller ve Onurlandırmalar

  • 1987: İtalya Floransa’da Stenografi ve Daktilografi Akademisi tarafından “Socio Onorario” unvanı
  • 1997: Türkiye Millî Olimpiyat Komitesi Fair Play Konseyi tarafından Kariyer Dalı Büyük Ödülü
  • 2003: “F Klavyenin Babası” unvanı (Bilişim Teknolojileri Günleri)
  • 2007: Şişli Belediyesi tarafından En Başarılı Öğretmen Plaketi
  • 2009: Ümraniye Belediyesi Bilimsel Çalışmaya Teşvik Plaketi
  • 2009: Milli Eğitim Bakanlığı Onur Plaketi (Pekin Dünya Şampiyonası sonrası)

Vefatı

İhsan Sıtkı Yener, 2 Eylül 2016 tarihinde İstanbul’da vefat etti.

Kaynakça

Aslan, Muhsin. “Türkiye’de F Klavyeyi, Türk Stenosunu Hazırlayan İhsan Sıtkı Yener (1925–2016).” Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi, no. 13 (Temmuz 2017): 273–277. Erişim 11 Mayıs 2025. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/319813.

İntersteno Türk. “F Klavyenin Mucidi: İhsan Yener.” Erişim 11 Mayıs 2025. https://intersteno.org.tr/icerik/f-klavyenin-mucidi-ihsan-yener.

İntersteno Türk. “İhsan Yener Hocamızın Ardından Hatıra Mesajlarımız.” Erişim 11 Mayıs 2025. https://www.interstenoturk.org/ihsan-yener-hocamizin-ardindan-hatira-mesajlarimiz/.

Sen de Değerlendir!

0 Değerlendirme

Yazar Bilgileri

Avatar
Ana YazarNeriman Çalışkan11 Mayıs 2025 02:55
KÜRE'ye Sor