Köken

İkilem kelimesi, Türkiye Türkçesi’nde “iki” sayı sıfatına +lem yapım ekinin getirilmesiyle oluşturulmuştur. Anlamı, “iki seçenek ya da durum arasında kalma, kararsızlık” şeklindedir. Bu türetimde, Fransızca dilemme (İng. dilemma) kelimesinin biçim ve anlam bakımından etkili olduğu düşünülmektedir.

Kullanım Alanları

Günlük Dil ve Sosyal Bilimler: “İkilem” kelimesi, bireylerin veya toplulukların karar vermekte zorlandığı, çelişkili ya da çatışmalı iki seçenek arasında kaldığı durumları tanımlamak için kullanılır. Psikoloji, sosyoloji ve davranış bilimlerinde yaygın bir kavramdır.

Mantık ve Felsefe: Mantık alanında “ikilem”, iki önerme içeren ve her iki durumda da benzer yargılara ulaşan bir kıyas türü olarak tanımlanır. Felsefede ise çelişki, paradoks ve akıl yürütme biçimlerini açıklamada işlevseldir.