Karacahisar Kalesi, Türkiye’nin Eskişehir ili Odunpazarı ilçesi sınırları içinde, Porsuk Çayı’nın güneybatısındaki bir tepe üzerinde konumlanmıştır. Stratejik konumu sayesinde tarih boyunca önemli bir savunma ve yerleşim noktası olmuştur. Kale, yaklaşık 60 metre yüksekliğinde kayalık bir alanda yer almakta ve çevresindeki düzlüklere hâkim bir konumdadır.
Karacahisar Kalesi (Kültür Portalı)
Tarihçe
Kale, Bizans döneminde askeri amaçlarla kullanılmış olup bu döneme ait yazılı kaynaklarda adı açıkça geçmemektedir. Ancak yapılan arkeolojik kazılarda ele geçen 7. yüzyıldan 11. yüzyıl sonuna kadar tarihlenen Bizans sikkeleri, bölgede kesintili de olsa bir Bizans iskanını göstermektedir.
1288 yılında Osman Gazi tarafından fethedilerek Osmanlı topraklarına katılan Karacahisar Kalesi, Osmanlı Beyliği'nin ilk fethettiği kale olarak kayıtlara geçmiştir
Arkeolojik Kazılar
İlk yüzey araştırmaları 1999 yılında Prof. Dr. Halil İnalcık öncülüğünde başlatılmıştır. 2002-2005 arasında Prof. Dr. Ebru Parman, 2011-2018 arasında Prof. Dr. Erol Altınsapan başkanlığında kazılar yürütülmüştür. 2019'dan itibaren Dr. Öğr. Üyesi Hasan Yılmazyaşar başkanlığında kazılar devam etmektedir.
Kazılarda özellikle Bizans, Midilli (Gattilusio) Lordluğu, Eflak Beyliği ve Nürnberg’e ait sikkeler bulunmuştur.
Sikke Bulguları
Bizans Sikkeleri: 7 adet sikke tespit edilmiş, bunlar arasında Focas (602–610), II. Mikhael (820–829), VII. Konstantinos (913–959), X. Konstantinos (1059–1067) dönemlerine ait olanlar yer almaktadır. Bu sikkeler, kalenin Bizans döneminde kullanıldığını ve stratejik önem taşıdığını göstermektedir.
Gattilusio (Midilli) Sikkeleri,1396–1400 tarihli Francesco Gattilusio II’ye ait 4 adet sikke bulunmuştur. Bu bulgular, Yıldırım Bayezid döneminde kalenin aktif olarak kullanıldığını ve Gattilusio ailesiyle olan ticari/siyasi ilişkileri yansıtmaktadır.
Eflak Beyliği Sikkesi,Prens I. Mircea’ya ait bir adet gümüş sikke tespit edilmiştir. Bu sikke, Osmanlı-Balkan ilişkilerinin arkeolojik bir göstergesi olarak değerlendirilmektedir.
Nürnberg Jetonları, 16. ve 17. yüzyıla tarihlenen iki adet Nürnberg üretimi bronz jeton bulunmuştur. Bunlar, dönemin sosyal ve ekonomik ilişkileri hakkında bilgi sunmaktadır.
Tarihsel Önemi ve Kullanımı
Karacahisar Kalesi, Bizans döneminde Dorylaion’un bir parçası olarak askeri konaklama ve savunma amacıyla kullanılmıştır. 13. yüzyıl sonlarında Bizans ve Selçuklu sınırında stratejik bir kale olma özelliği taşımıştır. Osmanlı döneminde ise ilk kadı tayininin yapıldığı, hutbe okutulan ve sikke bastırılan yerleşim olarak siyasi ve idari bir merkez haline gelmiştir. Kale, Fatih Sultan Mehmed dönemine kadar aktif olarak kullanılmıştır
