Kars Peynir Müzesi, Türkiye’nin ilk tematik peynir müzesi olarak 2022 yılında ziyarete açılmış ve dünyanın en büyük peynir müzesi olarak tanımlanmıştır. Müzeye ev sahipliği yapan bina, 1734 yılında Kars'ın güneyinden gelebilecek sınır tehlikelerine karşı inşa edilen tarihi Süvari Tabya’sıdır. Bu tarihi yapı, restore edilerek peynir müzesi konseptiyle turizme kazandırılmıştır.
Tarihi ve Turistik Özellikler
Kars Peynir Müzesi, “Kars Peynir Rotası” üzerinde yer almakta olup, bu rota Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı, Anadolu Efes ve Türkiye Kültür ve Turizm Bakanlığı iş birliği ile hayata geçirilen “Gelecek Turizmde Projesi” kapsamında belirlenmiştir. Dünyanın 18. peynir rotası olarak kayıtlara geçen bu rota, peynir sevenlerin ziyaret ettiği noktalardandır.
Kars Peynir Müzesi (Anadolu Ajansı)
Müzenin Yapısal ve Tematik Unsurları
Müze, toplam 5000 metrekarelik bir alanı kapsamakta ve 1100 metrekarelik dolaşılabilir alanıyla ziyaretçilere hizmet vermektedir. Peynir müzesi çeşitli bölümleriyle dikkat çekmektedir:
- Gravyer Yapım Salonu ve Peynir Salonları: Peynir çeşitlerinin yapım aşamaları canlı olarak anlatılmaktadır.
- Ahır Bölümü ve Yöresel Yaşam Alanları: Kars yaylalarında büyüyen endemik bitkilerle beslenen büyükbaş hayvanların sergilendiği bölümler.
- Kars ve Ankara Garları: Temsili Doğu Ekspresi ile Kars Garı’ndan Ankara Gazi Garı’na uzanan bir yolculuk canlandırılmıştır.
- Kars Baltık Mimarisi ve Osmanlı Evleri: Kars'ın tarihi dokusuna yer verilerek şehir tarihi tanıtılmaktadır.
Kars Peynir Müzesi (Anadolu Ajansı)
Sergilenen Peynirler ve Gastronomi
Kars Peynir Müzesi’nde Kars’a özgü coğrafi işaretli peynirler ve çeşitleri yer almakta olup başta Gravyer Peyniri olmak üzere şunlar sergilenmektedir:
- Karın Kaymağı
- Çeçil Peyniri
- Kars Yağlı Tulumu
- Kaşar Loru
- Türkmen Saçak Peyniri
- Kaşar Örgüsü
- Deve Dili
Müzede, ayrıca peynirlerle yapılan yemek tariflerinin sunulduğu bölümler, atölyeler ve satış reyonları yer almaktadır.
Ziyaretçi Potansiyeli
Açılış yılından itibaren yerli ve yabancı turistlerin yoğun ilgisini çeken müze, 2023 yılında 75 bin ziyaretçi sayısına ulaşmıştır. Özellikle yaz aylarında karavanlarla gelen turistlerin ilgisi yoğun olmuştur.