Lagün, denizle bağlantısı olan ancak kıyı setleri, kumullar veya mercan resifleri tarafından kısmen ya da tamamen ayrılmış sığ su kütlelerine verilen isimdir. Genellikle kıyı bölgelerinde bulunur ve tuzluluk oranı, deniz suyu ve tatlı suyun karışımına bağlı olarak değişebilir.
Terimin Kökeni
Terimin adının geçtiği en eski kaynak 1939 tarihli bir metindir .Terim, coğrafi bir kelime olmasından dolayı halk arasında çok daha önceki dönemlerde de kullanılmış olması ihtimali bulunmaktadır. Ayrıca terimin birbirinden farklı toplumlarda farklı tanımları bulunmaktadır:
Latince: Lacus (göl)
Fransızca: Lagune (deniz kıyısında kum birikmesiyle oluşan göl)
Venedik: Laguna (Venedik lagünü)
Lagünlerin Türleri
Lagünler, farklı doğal süreçler sonucunda oluşabilir:
- Kıyı Set Lagünleri: Dalga ve akıntıların birikmesiyle kıyı boyunca oluşan kum setleri denizden bir su alanını ayırarak lagünü meydana getirir.
- Mercan Lagünleri: Mercan resifleri tarafından çevrili sığ su alanlarıdır. Genellikle tropikal bölgelerde bulunur.
- Tektonik Lagünler: Depremler veya tektonik hareketler sonucunda oluşan çöküntülerde su birikmesiyle meydana gelir.
Kullanım Alanları
- Coğrafya Bilgisi: Çeşitli deniz olaylarının birbiriyle etkileşimi sonucunda oluşan Lagünlerin çeşitlendirilmesi ve anlatımında kullanılır.
- Kişi İsimleri: Lagün ismi, çoğunlukla kadınlara verilen bir isimdir.
Önemli Lagün Örnekleri
- Türkiye’de Büyük Menderes Deltası’ndaki lagünler
- Venedik Lagünü (İtalya)
- Karayip Adaları’ndaki mercan lagünleri
