Lightweight Kriptografi, kısıtlı işlem gücüne, düşük enerjiye ve sınırlı hafıza kapasitesine sahip cihazlarda güvenli veri iletişimini sağlamak üzere geliştirilen şifreleme yöntemlerinin bütünüdür. Özellikle Nesnelerin İnterneti (IoT), kablosuz sensör ağları, giyilebilir teknolojiler ve akıllı kartlar gibi düşük kaynaklı ortamlarda kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Geleneksel şifreleme algoritmaları (AES, RSA vb.) güçlü güvenlik sunmasına rağmen, enerji ve donanım maliyetleri nedeniyle bu tür cihazlara uygun değildir. Lightweight kriptografi, güvenlik, verimlilik ve düşük kaynak tüketimi arasında denge kurmayı amaçlar.
Temsili güvenlik görsel (Yapay zeka tarafından oluşturuldu )
Tarihsel Gelişim
NIST’in (National Institute of Standards and Technology) 2017 tarihli yayımladığı Lightweight Cryptography Report’a göre, artan IoT cihazlarının güvenlik açıkları güçlü ama hafif şifreleme yöntemlerine olan ihtiyacı gündeme getirmiştir. Bu rapor, yeni nesil kriptografik standartların geliştirilmesi için ilk önemli adımlardan biri kabul edilmektedir.
Indira Kalyan Dutta, Bhaskar Ghosh ve Magdy Bayoumi’nin araştırmaları, “Internet of Insecure Things” kavramıyla hafif kriptografinin özellikle IoT güvenliği için kritik rol oynadığını vurgulamaktadır.
Temel Özellikler
Tasarım İlkeleri
- Düşük Güç Tüketimi: Pil veya enerji hasadıyla çalışan cihazlarda kullanılabilirlik.
- Küçük Donanım Alanı: Mikrodenetleyici ve sensör tabanlı sistemlere uyum.
- Verimlilik: İşlem karmaşıklığının düşük tutulması.
- Güvenlik Dengesi: Kaynak kısıtlamasına rağmen temel güvenlik standartlarını sağlayabilme.
Şifreleme Yöntemleri
William J. Buchanan ve çalışma arkadaşlarına göre hafif kriptografi iki ana yaklaşım etrafında gelişmiştir:
- Hafifletilmiş Geleneksel Algoritmalar: AES’in daraltılmış sürümleri veya DES türevleri.
- Yeni Nesil Tasarımlar: PRESENT, LED, KATAN/KATANTAN ve SIMON/SPECK gibi özel tasarlanmış, düşük enerji tüketimi için optimize edilmiş algoritmalar.
Kullanım Alanları
- Nesnelerin İnterneti (IoT): Sensörler ve akıllı ev cihazlarında verinin güvenli aktarımı.
- Sağlık Teknolojileri: Giyilebilir cihazlarda kişisel sağlık verilerinin korunması.
- Endüstri 4.0: Fabrika otomasyon sistemlerinde güvenli iletişim.
- Akıllı Kartlar ve RFID: Kimlik doğrulama ve güvenli ödeme sistemleri.
Güvenlik ve IoT cihaz ilişkisi (Yapay zeka tarafından oluşturuldu )
Lightweight Kriptografi ve IoT Güvenliği
Dutta, Ghosh ve Bayoumi’nin 2021 tarihli incelemesi, IoT’nin yaygınlaşmasıyla hafif kriptografinin öneminin daha da arttığını ortaya koymuştur. Yazarlar, kaynak-kısıtlı cihazlarda klasik şifreleme çözümlerinin işlevsel olmadığını, bu nedenle özel olarak tasarlanan hafif şifreleme yöntemlerinin IoT ekosisteminin güvenliğini sağlamak için gerekli olduğunu belirtmektedir.
