Meningokok enfeksiyonu, Neisseria meningitidis bakterisinin neden olduğu, ciddi ve potansiyel olarak ölümcül bir enfeksiyon hastalığıdır. Bu bakteri, insanların nazofarenks (burun ve boğaz) bölgesinde doğal olarak bulunabilir ve bulaşıcıdır. Meningokok enfeksiyonu, menenjit (beyin zarı iltihabı) ve meningokoksemi (kan dolaşımı enfeksiyonu) gibi ciddi klinik tablolara neden olabilir. Hastalık, özellikle bebekler, ergenler ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler için büyük bir tehdit oluşturur. Meningokok enfeksiyonu, hızlı başlangıçlı semptomlarla karakterizedir ve acil tıbbi müdahale gerektirir.
Meningokok Enfeksiyonunun Etiyolojisi
Meningokok enfeksiyonunun etkeni, Neisseria meningitidis adlı gram-negatif, diplokok (çift yuvarlak) şeklinde bir bakteridir. Bu bakteri, kapsül yapısına göre farklı serogruplara ayrılır. İnsanlarda enfeksiyona en sık neden olan serogruplar A, B, C, W, X ve Y'dir.
Neisseria meningitidis Bakterisinin Özellikleri
- Yapı: Gram-negatif, çift yuvarlak (diplokok) yapıdadır.
- Kapsül: Bakterinin bağışıklık sisteminden korunmasını sağlar.
- Serogruplar: A, B, C, W, X ve Y.
- Bulaşma: Solunum yolu sekresyonlarıyla insandan insana geçer.
Meningokok Enfeksiyonunun Bulaşma Yolları
Solunum Yoluyla Bulaşma
- Öksürme ve hapşırma
- Yakın temas (öpüşme, ortak eşya kullanımı)
Kalabalık Ortamlarda Bulaşma
- Yurtlar, askeri kışlalar
- Okullar, kreşler
Meningokok Enfeksiyonunun Klinik Belirtileri
Meningokok enfeksiyonu, başlıca iki klinik formda görülür: meningokoksemi ve meningokok menenjiti.
Meningokoksemi
- Yüksek ateş
- Peteşiyal döküntü
- Hipotansiyon
- Ekstremite iskemisi
Meningokok Menenjiti
- Şiddetli baş ağrısı
- Ense sertliği
- Fotofobi
- Bilinç bulanıklığı
Meningokok Enfeksiyonunun Teşhisi
Kan Kültürü
- Direkt olarak bakteri tespiti sağlar.
Beyin Omurilik Sıvısı (BOS) Analizi
- Beyaz küre artışı ve düşük glikoz düzeyi tipiktir.
Moleküler Tanı Yöntemleri
- PCR ile Neisseria meningitidis DNA'sı tespit edilir.
Meningokok Enfeksiyonunun Tedavisi
Antibiyotik Tedavisi
- Penisilin: İlk tercihtir.
- Sefalosporinler: Sefotaksim veya seftriakson.
- Kloramfenikol: Alerji durumunda alternatif.
Destek Tedavisi
- Sıvı tedavisi
- Vazopresörler (şok durumunda)
Meningokok Enfeksiyonunun Önlenmesi
Aşılama
- Konjuge aşılar (A, C, W, Y)
- B serogrup aşıları
Hijyenik Önlemler
- El temizliği
- Öksürme/hapşırma sırasında ağız kapatma
Temaslı Kişilerin Profilaktik Tedavisi
- Rifampisin veya siprofloksasin ile korunma