Mesudiye kuru ekmeği, Ordu ilinin Mesudiye ilçesine özgü geleneksel bir fırın ürünü olup, “Mesudiye goliti” adıyla da anılır. 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında mahreç işareti türünde tescillenmiş bu ürün, 22 Kasım 2022 tarihinde coğrafi işaret koruması altına alınmıştır. Tescil işlemi Ordu Büyükşehir Belediyesi tarafından gerçekleştirilmiştir. Ekmek yüzeyi hafif çatlaklı ve mat görünümlü olup, kurutulmuş yapısı sayesinde uzun süre dayanıklılığını korur.
Fiziksel Özellikleri ve Yapısı
Mesudiye kuru ekmeği halka biçiminde üretilir. Dış çapı 25–30 cm, iç çapı ise 15–20 cm arasında değişir. Tercihe göre tam kurutma amacıyla 10–15 cm uzunluğunda parçalara ayrılabilir. Her bir ekmek 100–150 gram ağırlığındadır. Ürün kuru olarak ya da ıslatılarak tüketilebilir.
Fizikokimyasal özellikleri arasında:
- Asitlik: 3,06–4,96 ml/100g
- Tuz oranı: %2,16–2,39
- Ham kül miktarı: %2,65–2,80
- Rutubet oranı: %4,75–9,32
Herhangi bir bayatlamayı önleyici katkı maddesi (örneğin benzoik asit, sorbik asit) içermez.
Hazırlanışı
Mesudiye kuru ekmeği yalnızca Mesudiye ilçesi sınırları içinde üretilir. Yaklaşık 25 kg ekmek üretimi için kullanılan malzemeler:
- 35 kg ekmeklik buğday unu
- 20 litre su
- 100 g kuru maya (Saccharomyces cerevisiae)
- 500 g tuz
Hamur, 25 dakika boyunca elle veya makineyle yoğrulur. 15–20 dakika mayalandırılır. Ardından 300 g’lık bezelere ayrılıp 10 dakika dinlendirilir. Bezeler elde halka biçiminde açılır ve 170°C’de taş fırında üç aşamalı pişirme sürecinden geçer: ilk pişirme (15 dakika), ikinci pişirme (15 dakika), tavlama (15 dakika). Son aşamada ekmekler 50°C’de 4–5 saat boyunca kurutulur. Soğutma süresi 30–60 dakikadır.
Ambalaj ve Raf Ömrü
Ürün, hava geçirmeyen ve gıda ile temasa uygun ambalajlarda 1–2 kg’lık paketler hâlinde satışa sunulur. Serin ve kuru ortamda muhafaza edildiğinde raf ömrü 3–5 yıldır.
Kültürel ve Coğrafi Bağ
Mesudiye kuru ekmeği, bölgenin mutfak kültüründe köklü bir yere sahiptir. Ürünün ünü, üretildiği coğrafi sınırla doğrudan ilişkilidir. Bu bağlamda, tüm üretim aşamalarının Mesudiye ilçesi içinde gerçekleşmesi zorunludur.
Denetim Süreci
Denetimler, Ordu Büyükşehir Belediyesi koordinasyonunda; Mesudiye Belediyesi ve Ordu İl Tarım ve Orman Müdürlüğü uzmanlarının katılımıyla yürütülür. Yılda en az bir kez düzenli denetim yapılır. Üretim bileşenlerinin uygunluğu, üretim metoduna sadakat ve mahreç işareti kullanımının doğruluğu denetlenir. Uygunsuzluklar ve alınması gereken tedbirler ilgili kişi veya kurumlara bildirilir. Denetim raporları Türk Patent ve Marka Kurumuna sunulur.
