Ordu iline has fındık tirmidi kavurması, yörede “tirmit” ya da “tırmit” olarak adlandırılan mantar türlerinden hazırlanan, Ordu mutfağının sevilen geleneksel yemeklerinden biridir. Bu kavurma, özellikle Karadeniz’in doğal ormanlarında yetişen mantarların özenle toplanmasıyla başlar ve yöresel yöntemlerle hazırlanır. Ürünün ayırt edici özelliği; mantarların taze ve temizlenmiş olması, soğanla birlikte kısık ateşte yavaş yavaş pişirilerek suyu çekene kadar kavrulmasıdır. Sade ve doğal tatların ön planda olduğu, yöreye özgü doyurucu bir lezzettir.
Fındık Tirmidi Kavurması (Türk Patent)
Malzemeler
- 1 kg fındık tirmidi (Ordu mantarı)
- 2 baş kuru soğan
- Sıvı yağ
- Tuz
Hazırlık ve Pişirme Süreci
- Mantarlar özenle ayıklanır ve iyice yıkanır. Süzgeçte suyunun tamamen süzülmesi beklenir.
- Ayrı bir tencerede, ince ince doğranmış soğanlar sıvı yağ ile pembeleşene kadar kavrulur.
- Suyu süzülen mantarlara tuz ilave edilerek iyice karıştırılır ve elle suyu sıkılır.
- Kavrulan soğanların üzerine mantarlar eklenir.
- Tencerenin ağzı kapatılır ve mantarlar yumuşayıncaya, suyu tamamen çekinceye kadar kısık ateşte pişirilir.
- Pişirme sonunda, mantar kavurması sıcak olarak servis edilir.
Tüketim ve Kültürel Bağlam
Ordu fındık tirmidi kavurması, bölge halkı arasında hem günlük öğünlerde hem de özel günlerde tercih edilen önemli bir yemektir. Yörede doğal mantar çeşitlerinin zenginliği sayesinde, taze ve doğal malzemelerle hazırlanan bu kavurma, sağlıklı ve doyurucu bir seçenek sunar. Genellikle yanında mısır ekmeğiyle servis edilir ve Karadeniz mutfağının karakteristik tatlarından biri olarak kabul edilir. Ayrıca, Ordu’nun ormanlarında yetişen mantarların bölge kültüründe ayrı bir önemi vardır; toplanması, hazırlanması ve paylaşılması sosyal bir gelenek haline gelmiştir.
Coğrafi İşaret ve Koruma
Ordu fındık tirmidi kavurması, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından 2023 yılında coğrafi işaret ile tescillenmiştir (Tescil No: 7945). Bu tescil, ürünün Ordu’ya özgü olduğunu, belirli kalite standartlarına sahip olduğunu ve üretiminin geleneksel yöntemlere dayandığını resmi olarak belgelemektedir. Böylece ürünün korunması ve bölge ekonomisine katkısının artırılması hedeflenmiştir.
Denetleme
Ordu fındık tirmidi kavurmasının coğrafi işaret tesciline uygunluğunun denetimi, Ordu Büyükşehir Belediyesi koordinatörlüğünde, belediyeden iki uzman temsilci ile Ordu İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nden bir uzman temsilciden oluşan bir kurul tarafından yürütülmektedir. Denetimler yılda en az bir kez yapılmakta, ancak gerektiğinde veya şikâyet üzerine de gerçekleştirilebilmektedir. Denetimlerde ürünün içeriğinin ve üretim yönteminin tescil edilen özelliklere uygunluğu ile “Ordu Fındık Tirmidi Kavurması” ibaresi ve mahreç işareti ambleminin doğru kullanımı kontrol edilir; uygunsuzluk tespit edilmesi halinde ilgili kişi veya kuruluşa gerekli uyarılar yapılır.
