Pancar Çorbası, Ordu yöresinde “pancar” veya “dürme” olarak adlandırılan kara lahana (Brassica oleracea var. acephala) ile hazırlanan, Ordu mutfağına özgü geleneksel bir çorbadır. Kış aylarında sıkça tüketilen bu yemek, hem doyuruculuğu hem de iç ısıtan yapısıyla bölgenin mutfak kültüründe önemli bir yer tutar.
Pancar Çorbası(Kültür Portalı)
Ürün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri
Ordu'nun Pancar Çorbası, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından 16 Ağustos 2023 tarihinde “Ordu Pancar Çorbası / Ordu Karalahana Çorbası” adıyla coğrafi işaretli ürün olarak tescillenmiştir.
Bu çorbanın temel bileşenleri kara lahana (pancar), kuru soğan, su, mısır unu, haşlanmış barbunya ve haşlanmış mısırdır. İsteğe bağlı olarak havuç, patates, sarımsak, bulgur, pirinç ve acı biber gibi malzemeler de ilave edilebilir. Salça, tereyağı veya iç yağı ile tatlandırılır; kırmızıbiber ve pul biber gibi baharatlarla lezzet zenginleştirilir.
Yemeğin adı, bölgede kara lahananın “pancar” veya “dürme” olarak anılmasından kaynaklı olarak farklı biçimlerde kullanılabilmektedir.
Malzemeler (10 kişilik örnek)
- 600–700 g kara lahana
- 4 L kaynatılmış su
- 100 g haşlanmış barbunya
- 100 g haşlanmış mısır
- 100 g mısır unu
- 100 g kuru soğan
- 60 g tereyağı veya sıvı/iç yağı
- 10–15 g domates veya biber salçası
- Tuz
- (İsteğe bağlı) Havuç, patates, sarımsak, bulgur, pirinç, acı biber
- 5–10 g kırmızıbiber
- 3–5 g pul biber
Hazırlık ve Pişirme Süreci
- Kara lahananın sapları ayıklanır, bol suyla yıkanır ve ince şekilde doğranır.
- Kuru soğan yağda pembeleşinceye kadar kavrulur, ardından salça eklenerek karıştırılır.
- Üzerine kaynamış su, tuz, haşlanmış barbunya, haşlanmış mısır ve doğranmış kara lahana ilave edilir.
- İsteğe bağlı malzemeler bu aşamada tencereye eklenir.
- Karışım orta ateşte 15–20 dakika kadar kaynatılır.
- Ardından mısır unu azar azar eklenerek sürekli karıştırılır; topaklanma önlenir.
- Çorba bu hâliyle 15–20 dakika daha pişirilir. Son aşamada baharatlar ve acı biber eklenerek birkaç dakika daha kaynatılır.
- Servis sırasında isteğe bağlı olarak iç yağı kızdırılıp çorbanın üzerine gezdirilebilir.
- Geleneksel olarak sıcak servis edilir, yanında çoğunlukla mısır ekmeği tercih edilir.
Tüketim ve Kültürel Bağlam
Pancar Çorbası, özellikle soğuk kış günlerinde tercih edilen, bağışıklık sistemini destekleyen ve uzun süre tokluk hissi veren bir yemektir. Yöre halkı için yalnızca bir yemek değil, aynı zamanda bir kültürel miras ve paylaşım simgesidir. Coğrafi işaret alarak tescillenmiş olması, yemeğin yerel kimliğini ve kültürel değerini koruma adına önem arz etmektedir. Günümüzde hâlen evlerde, köy düğünlerinde ve yerel festivallerde sıklıkla pişirilmeye devam etmektedir.
Geleneksel olarak sıcak servis edilir, yanında çoğunlukla mısır ekmeği tercih edilir.
Denetim ve Kalite Kontrol
Ordu Pancar Çorbası ve Ordu Karalahana Çorbası’nın denetimleri, Ordu Büyükşehir Belediyesinin koordinasyonunda yürütülür. Denetim ekibi; Ordu Büyükşehir Belediyesi, Ordu İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ile Ordu Üniversitesi Ziraat Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümünden seçilen, alanında uzman en az üç kişiden oluşur.
Denetimler, her yıl düzenli olarak en az bir kez yapılır. Ayrıca şikâyet gelmesi veya ihtiyaç duyulması hâlinde yılın herhangi bir zamanında da denetim gerçekleştirilebilir.
Kalite kontrol sürecinde, üretimde kullanılan malzemelerin ve miktarlarının uygunluğu, üretim yöntemine bağlılık ve ürün üzerinde yer alan “Ordu Pancar Çorbası” veya “Ordu Karalahana Çorbası” ibaresi ile mahreç işareti ambleminin doğru kullanımı denetlenir.
Denetim sürecinde gerek görülürse kamu veya özel kuruluşlardan uzman kişilerden destek alınabilir ya da bu hizmet dışarıdan satın alınabilir.
Ürünü tescil ettiren kurum, ürünün coğrafi işaret haklarını korumak ve gerektiğinde yasal süreci yürütmekle yükümlüdür.
