Samanyolunda Ziyafet, Sezai Karakoç’un esas olarak Ramazan dönemlerinde yayımladığı oruçla ilgili denemelerinden oluşan bir derleme çalışmadır. Eser, orucun ibadet boyutuna odaklanırken aynı zamanda Ramazan atmosferine dair bireysel izlenimler ve döneme ait sosyal kesitler sunar. Yazılar, gazete ve dergilerde yayımlandıkları tarihlerle birlikte ya da kitapta parantez içinde belirtilerek okuyucuya sunulur. Kitaba özel olarak kaleme alınan “Ramazanın Aynasında Hayat” başlıklı yazı da ilk kez bu çalışma kapsamında yer almaktadır.

Konusu

Kitap, oruç ibadetinin dünyevî ve manevî boyutlarını ayrı ayrı ele alır. Sezai Karakoç; namaz, oruç, hac, zekât gibi ibadetleri ‘silahlar’ olarak tanımlar; insanın maddî ve psikolojik sapmalara karşı bu manevî araçlarla korunabileceğini vurgular. Ramazan’ın yüce bir sofrayı, gökyüzünde kurulan bir ziyafeti andırdığı düşüncesi, metnin temel metaforlarından biridir. Yazar, orucu sadece açlıkla duyulan bir eksiklik değil, ruhun yükselişi olarak anlamlandırır.

Temalar

Manevî Silahlar – İbadet ve Direniş: Namaz, oruç, hac ve zekât gibi ibadetler, insanın nefsî sapmaları karşısında kendisini koruması için bir araç olarak sunulur.

Ramazan’ın Atmosferi ve Toplumsal Yansıması: Ramazan’ın manevi atmosferi, toplumsal birliktelik ve kişisel farkındalık bağlamında ele alınır; dönem içerisindeki toplumsal görüntülerle birlikte kişisel izlenimlere de yer verilir.

Ruhun Yükselişi – Mi‘rac ve Arayış: Oruç, “urûc” anlamıyla bir yükseliş, miraç yolculuğu olarak tanımlanır. İnsan ruhunun, bu manevî serüvenle maddî sınırlılıklardan kurtulabileceği anlatılır.

Üslubu

Karakoç, dilde yoğun metafor ve sembolik anlatıma başvurur. Dini-tasavvufî söylemi; şiirsel öğelerle harmanlanarak derinlikli ve felsefî bir ağırlık kazanır. Anlatım nesnel ve açıklayıcı olup, yoğun duygusallıktan ziyade düşünsel içerik ön plandadır. Denemeler, içerikleri itibarıyla gerek içsel ruh hallerini gerekse mecazlarıyla toplum ve birey ilişkisini irdeler.