Tarık Akan (doğum adıyla Tahsin Tarık Üregil; 13 Aralık 1949, İstanbul – 16 Eylül 2016, İstanbul), Türk sinema ve dizi oyuncusu, yapımcı ve yazar. Türk sinemasının önemli isimlerinden biri olarak kabul edilen Akan, özellikle 1970’li yıllarda Yeşilçam’ın en popüler aktörleri arasında yer aldı. Komedi, romantik, toplumsal ve politik filmlerle geniş bir yelpazede rol aldı.

Çocukluk ve Eğitim

Tahsin Tarık Üregil adıyla 13 Aralık 1949’da İstanbul’da doğdu. Ailesinin üçüncü çocuğu olan Akan, ilkokula Erzurum Dumlupınar İlkokulu’nda başladı, Kayseri’de tamamladı ve ailesiyle birlikte İstanbul’a taşındı.

Üniversite eğitimine Yıldız Teknik Üniversitesi Makine Yüksek Mühendisliği bölümünde başladı. Daha sonra Gazetecilik Yüksek Okulu’na geçti ve buradan mezun oldu.

Sanat Yaşamı

1970 yılında Ses dergisinin düzenlediği “Sinema Artist Yarışması”nı kazanan Tarık Akan, 1971’de rol aldığı Solan Bir Yaprak Gibi filmiyle sinemaya adım attı ve bu dönemde “Tarık Akan” adını kullanmaya başladı. Çok kısa sürede dönemin üretken oyuncularından biri haline geldi.

1970–1975 yılları arasında yılda ortalama 12 filmde rol alan Akan, özellikle romantik komedilerdeki performansıyla geniş kitlelerce tanındı. Hülya Koçyiğit ile başrolü paylaştığı Sev Kardeşim (1972), Emel Sayın ile rol aldığı Mavi Boncuk (1974) ve Hale Soygazi ile birlikte oynadığı Gece Kuşu Zehra (1975) dönemin öne çıkan yapımlarındandır.

Bu yıllarda ayrıca Tatlı Dillim (1972), Canım Kardeşim (1973), Ah Nerede (1975), Bizim Aile (1975) ve Türk sinemasının bilinen serilerinden biri olan Hababam Sınıfı (1975) ile sinema tarihine damga vurdu. Hababam Sınıfı’nda canlandırdığı “Damat Ferit” karakteri, onu Yeşilçam’ın jönlerinden biri haline getirdi.

^{Tarık Akan ve Kemal Sunal, "Canım Kardeşim" adlı filmden bir kare. (Arzu Film YouTube Kanalı)}

1975 sonrasında Akan, sadece romantik veya eğlenceli filmlerle anılmak yerine daha derinlikli yapımlarda rol almayı tercih etti. Bu yöneliş, 1979’da Denizli’de yedek subay olarak tamamladığı askerlik görevinin ardından belirginleşti.

Bu yeni dönemde oynadığı yapımlar arasında Nehir (1977), işçi sorunlarını konu alan Maden (1978, Cüneyt Arkın ile birlikte), göç ve feodal düzeni anlatan Sürü (1978, senaryosu Yılmaz Güney’e ait, yönetmenliği Zeki Ökten) ve uluslararası başarı kazanarak Cannes Film Festivali’nde Altın Palmiye ödülünü alan Yol (1982, yönetmen Şerif Gören, senaryo Yılmaz Güney) öne çıkar. Ayrıca Kanal (1979) gibi filmler de politik ve toplumsal içerikleriyle bu dönemin karakteristik örnekleri arasında yer aldı.

^{Tarık Akan, "Yol" filminden bir kare. (Güney Filmcilik YouTube Kanalı)}

Özel Yaşamı

1986’da Yasemin Erkut ile evlendi. Aynı yıl oğulları Barış Zeki Eregül dünyaya geldi. 1988’de ikiz çocukları Yaşar Özgür Eregül ve Özlem Eregül doğdu. Çift, 1989 yılında boşandı.

Oğlu Barış Zeki Eregül, 2009’da Deli Deli Olma filminde Tarık Akan’ın gençliğini canlandırarak sinemaya adım attı.

Vefatı

Tarık Akan, 16 Eylül 2016 tarihinde İstanbul’da hayatını kaybetti. Cenazesi, 18 Eylül 2016’da Teşvikiye Camii’nde kılınan cenaze namazının ardından Bakırköy Zuhuratbaba Mezarlığı’na defnedildi.