TP4056, tek hücreli lityum iyon (Li-ion) ve lityum polimer (LiPo) bataryaları şarj etmek için tasarlanmış, entegre bir sabit akım/sabit voltaj (CC/CV) lineer şarj kontrol entegresidir. Küçük boyutu, basit çevresel devre gereksinimi ve yüksek şarj hassasiyeti sayesinde taşınabilir elektronik cihazlardan hobi projelerine kadar geniş bir uygulama yelpazesinde tercih edilmektedir.

TP4056, bataryaları güvenli ve verimli bir şekilde şarj etmek için optimize edilmiştir. Bataryanın şarj durumuna göre şarj akımını ve voltajını dinamik olarak ayarlayarak bataryanın ömrünü uzatmaya yardımcı olur. Genellikle USB portlarından veya harici bir 5V adaptörden güç alacak şekilde tasarlanmıştır.

^{TP4056 (Yapay Zeka İle Üretilmiştir)}

Çalışma Prensibi

TP4056 entegresi, lityum tabanlı bataryaların şarjında yaygın olarak kullanılan sabit akım (CC) ve sabit voltaj (CV) şarj metodolojisini uygular. Şarj döngüsünün başında, batarya voltajı düşükken entegre sabit bir akım sağlar (CC modu). Bu akım, harici bir direnç (Rprog) ile ayarlanabilir. Batarya voltajı önceden ayarlanmış olan 4.2V şarj voltajına yaklaştığında, entegre sabit voltaj moduna (CV modu) geçer ve bataryanın bu voltajda kalmasını sağlayarak akımı kademeli olarak düşürür. Şarj akımı, programlanan değerin yaklaşık onda birine düştüğünde (C/10 sonlandırma), TP4056 şarj döngüsünü otomatik olarak sonlandırır. Bu özellik, aşırı şarjı önleyerek bataryanın güvenliğini ve ömrünü artırır.

TP4056 ayrıca, batarya çok deşarj olduğunda (genellikle 2.9V'nin altında) damlama şarjı (trickle charge) veya ön şarj fonksiyonu sunar. Bu durumda, entegre daha düşük bir akımla şarj işlemine başlar ve batarya voltajı belirli bir seviyeye ulaştığında tam akımlı şarja geçer. Bu, derin deşarj olmuş bataryaların güvenli bir şekilde canlandırılmasına olanak tanır.

Entegre Koruma Özellikleri

TP4056 modülleri genellikle TP4056 entegresinin yanı sıra ek koruma entegreleri (örneğin, DW01A ve FS8205A) içerir. Bu entegreler, şarj sürecinde ve batarya kullanımında ek güvenlik katmanları sağlar:

• Aşırı Şarj Koruması: Bataryanın 4.2V'nin üzerine çıkmasını engeller.
• Aşırı Deşarj Koruması: Bataryanın kritik voltaj seviyesinin (genellikle 2.5V veya 3.0V) altına düşmesini önler. Bu, bataryanın geri dönüşümsüz hasar görmesini engeller.
• Aşırı Akım Koruması: Bataryadan çekilen akımın belirlenen limitin (genellikle 3A) üzerine çıkması durumunda çıkışı keser.
• Kısa Devre Koruması: Çıkışta kısa devre oluştuğunda bataryayı korur.
• Ters Bağlantı Koruması: Bazı modüllerde bataryanın ters bağlanması durumunda devrenin veya bataryanın zarar görmesini önleyen ters polarite koruması bulunur. Ancak, her TP4056 modülünde bu özellik bulunmayabilir.
• Termal Regülasyon: Yüksek güç tüketimi veya yüksek ortam sıcaklığı durumunda entegre çipinin aşırı ısınmasını önlemek için şarj akımını düşürür.

Uygulama Alanları

TP4056 modülleri, basit ve güvenilir şarj çözümleri sunmaları nedeniyle geniş bir uygulama yelpazesinde kullanılır:

• Taşınabilir Elektronik Cihazlar: Akıllı telefonlar, tabletler, dijital kameralar, MP3 çalarlar gibi USB üzerinden şarj olan cihazlar.
• Hobi ve DIY Projeleri: Arduino, Raspberry Pi gibi geliştirme kartları kullanan projelerde lityum bataryaları şarj etmek için.
• Powerbankler: Kendi powerbank'inizi yapmak istediğinizde uygun maliyetli bir çözüm sunar.
• Giyilebilir Teknolojiler: Akıllı saatler, kablosuz kulaklıklar gibi düşük güç tüketen cihazların batarya yönetimi.

TP4056 modülleri genellikle küçük boyutlu (örneğin, 25x19x10mm) ve Micro USB veya Type-C USB girişine sahip olarak üretilirler. Şarj durumunu gösteren LED göstergeleri (genellikle kırmızı şarj oluyor, yeşil tam dolu) bulunur.