Arçura, Türk ve Çuvaş mitolojisinde geçen bir orman cinidir. Arçuray, Arçurı, Arsurı ve Arçuri gibi isimlerle de bilinmektedir. Bu varlık, doğaüstü güçlere sahip, şeytani ve kötücül bir karakter olarak kabul edilir. Türk halk inançlarında ve özellikle Çuvaş kültüründe önemli bir yer tutar.

Arçura Temsili (Yapay Zekâ ile Oluşturulmuştur)
Fiziksel Özellikleri ve Davranışları
Uzun saçlı, kara görünümlü, tüm vücudu kıllarla kaplıdır. İkisi önde, ikisi arkada dört gözü bulunur. Üç kolu ve üç bacağı vardır. Saçları yere değecek kadar uzundur. Öldürmez ama insanların bedenlerine zarar verir. Erkek veya kadın türleri vardır. Bu varlığın rahatını bozmak tehlikelidir. Kurban ister. İnsanları gıdıklayarak öldürdüğü iddiaları da vardır. Kızıl gözlüdür. Gece at sırtında dolaşmayı sever. Geceleri su kıyısında saç tarayan kızlar tarafından sıklıkla görülür. İstediği şekle girerek biçim değiştirir. Göz açıp kapayana kadar aksakallı bir adam, yayınbalığı, kuş, keçi vs. olabilir. Kahkahalar atarak ve tokat şaklaması gibi konuşarak insanları çağırır. Bu sese dönüp bakan olursa o kişiye zarar verir. Onun kır sakallı bir ihtiyar veya yakışıklı bir genç kılığında olduğuna inanılmaktadır. Bazen üç eli, üç ayağı ve üç gözü vardır. Ormanda kahkaha atar ve yakaladığı insanların dişlerini çeker.【1】
Çuvaş mitolojisine göre bu varlık, "uzun boylu, yere değecek kadar uzun saçları olan bir varlıktır. İri, uzun ve sallanan göğüslerini omuzları üzerinden geriye doğru atar. Ancak erkek görünümünde de tasavvur edilir. "İnançlara göre bu ruh insanı öldürmez, bedenine zarar verir. Arçura, Çuvaş inançlarında Hristiyanlığın kabulünden sonra kötü bir ruh olarak kabul edilmeye başlanmıştır. Avın uğurlu geçip geçmemesi ona bağlanır. Ormanda onu rahatsız edici bir sesle birbirlerini çağıranları aklında tutar, sonra yakalayıp gıdıklayarak öldürür. Zamansız ölenlerin veya eceliyle ölmeyenlerin ruhlarının öldükten sonra Arçuri’ye dönüştüğüne inanılır.【2】
Etimoloji ve Kavramsal Bağlantılar
Ar kökünde "geride olan, görünmeyen" anlamı vardır. Çurı kısmı ise "eksiklik, yarımlık" anlamları içerir.
Benzer Mitolojik Figürler
Arçura, yalnızca Türk mitolojisinde değil, dünya mitolojilerinde de benzerleri bulunan bir figürdür:
- Slav Mitolojisi – Leshy: Leshy, yaşlı bir adam formunda şekil değiştirebilen bir orman ruhudur. İnsanları taklit ederek onları kandırır ve ormanda kaybolmalarına neden olur. Arçura gibi kahkahalarla insanları çağırır.
- İskandinav Mitolojisi – Skogsrå: İsveç halk inançlarında geçen bu orman ruhu, önden bakıldığında güzel bir kadın, arkadan ise oyuk bir ağaç kabuğu gibidir. Yalnız erkekleri hedef alır, onları büyüleyerek kaybolmalarına yol açar.
- Kelt Mitolojisi – Baobhan Sith: İskoçya ve İrlanda efsanelerinde geçen bu vampir benzeri ruhlar, Arçura gibi şekil değiştirebilir ve aldatıcı güzellikleriyle insanları ormanda baştan çıkarıp yaşam enerjilerini emer.
- Japon Mitolojisi – Tengu: Dağ ve ormanlarda yaşayan doğa ruhları olan Tengu’lar, insan biçiminde ve kuş özellikleriyle tasvir edilir. İnsanlara oyunlar oynar, sınar ve sesleriyle kandırarak yanlış yollara sürükler. Budizm’in etkisiyle zamanla şeytani bir forma evrilmişlerdir. Bu durum, Arçura’nın Hristiyanlık sonrası kötü varlık olarak görülmesiyle benzerlik taşır.

