Şanlıurfa içli köftesi, Şanlıurfa iline özgü, bulgurlu dış harcın içerisine önceden hazırlanan kıyma etli iç harcın doldurulması ve ardından kızartılmasıyla üretilen yöresel bir yemektir. Yapım süreci, el becerisi ve ustalık gerektirmektedir. "Urfa içli köftesi / Şanlıurfa İçli Köftesi" adı ile 03.09.2018 tarihinde mahreç işaretiyle tescillenmiş olup, Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası tarafından coğrafi işaret korumasına alınmıştır.
Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri
Şanlıurfa içli köftesi, bulgurlu dış harcın içine kıyma etli iç harcın doldurulmasıyla hazırlanan ve kızartılarak pişirilen geleneksel bir yemektir. Ürünün ayırt edici özelliklerinin başında, hazırlanışı sırasında çiğ köfteden türediği yönündeki rivayet gelmektedir. Şanlıurfa’da yoğrulan etli çiğ köftenin hemen tüketilmesi gerektiği, ancak Ramazan ayında iftardan uzun süre önce hazırlanan çiğ köftenin kullanılmasıyla bu yemeğin oluştuğu ve Şanlıurfa mutfağına yayıldığı belirtilmektedir. Ürünün yapımında kullanılan çiğ etin ve pişmiş ürünün içerik analiz değerleri Türk Patent ve Marka Kurumu’nun tescil belgesinde kayıt altına alınmıştır.
Üretim Metodu
Şanlıurfa içli köftesinin üretiminde iki temel aşama bulunmaktadır: İç harcın hazırlanması ve köfte harcının (dış harç) hazırlanması.
İç Harcın Hazırlanması:
- İç harç için kıyma et, bir tavada bir miktar su ile pişirilir.
- Kıymanın suyu çekilince, ince kıyılmış soğan ve sadeyağ ilave edilerek kavrulur.
- Kavurma işleminden sonra tuz, karabiber ve ayıklanmış, ince kıyılmış ceviz içi eklenir.
- İyice karıştırılan harç, ocaktan alınır ve soğumaya bırakılır.
Köfte Harcının Hazırlanması (Dış Harç):
- Köftelik ince bulgur (sümüt), az sıcak su ile ıslatılır ve yaklaşık 5 dakika bekletilir.
- Islatılan bulgura biber salçası, kara biber, toz biber, tuz ve iyi çekilmiş kara et eklenir.
- Karışım yaklaşık 20 dakika boyunca yoğrulur.
- Son olarak un ilave edilir ve iyice karıştırılır.
Köftenin Şekillendirilmesi ve Pişirilmesi:
- Hazırlanan köfte harcından parçalar alınır, avuç içinde yuvarlanır ve işaret parmağı yardımıyla oyularak içini alacak şekilde boşaltılır.
- Oyulan köftenin içine hazırlanan iç harç konulur, ağzı kapatılır ve tekrar yuvarlanarak şekil verilir.
- Şekillendirilen köfteler, sıvı yağda kızartılır.
- Kızartılan içli köfteler servis tabağına alınarak bostanayla (salata) birlikte servis edilir.
Coğrafi Sınırı ve Denetim
Şanlıurfa içli köftesinin coğrafi sınırı Şanlıurfa ilidir. Denetimler, Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası'nın koordinatörlüğünde; Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası'ndan bir yetkili, Şanlıurfa İl Tarım ve Orman Müdürlüğü'nden bir gıda mühendisi veya veteriner hekim ve Harran Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü'nden bir öğretim üyesinin katılımıyla oluşan Denetim Komisyonu tarafından gerçekleştirilir. Denetimler yılda en az bir kez yapılır.


