Wow! sinyali, 15 Ağustos 1977 tarihinde Ohio Eyalet Üniversitesi’ne bağlı Big Ear radyo teleskobu tarafından tespit edilen güçlü ve dar bantlı bir radyo sinyalidir. Sinyalin benzersiz özellikleri ve tek seferlik doğası, onu şimdiye kadar kaydedilen en dikkat çekici potansiyel dünya dışı iletişim adaylarından biri haline getirmiştir. Sinyalin gözlemlendiği çıktının yanına astronom Jerry R. Ehman’ın “Wow!” notunu düşmesiyle bu adla anılmaya başlanmıştır.
Jerry R. Ehman’ın Wow Sinyali üzerinde çalıştığı defterden bir sayfa - Big Ear Radio Observatory and North American AstroPhysical Observatory (NAAPO)
Teknik Özellikler
Wow! sinyali, yaklaşık 72 saniye boyunca 1420 MHz frekansında, yani nötr hidrojenin yaydığı doğal radyo emisyonları aralığında gözlemlenmiştir. Bu frekans, doğal nedenlerle gökbilimcilerin tercih edebileceği bir aralıktır. Sinyalin yüksek yoğunluğu (arka plan gürültüsünden 30 kat daha fazla) ve dar bant yapısı, onu doğal kaynaklardan ziyade yapay bir sinyal olarak yorumlayan bazı yorumlara yol açmıştır.
İlk Yorumlar ve Hipotezler
Sinyalin kaynağı üzerine yıllar boyunca çok sayıda hipotez ortaya atılmıştır. Bunlar arasında yeryüzü kaynaklı parazitler, kuyruklu yıldızlar, uydular, teleskop arızaları ve elbette dünya dışı uygarlıklar yer almıştır. Ancak bunların hiçbiri kesin biçimde kanıtlanamamış ve sinyalin tekrarına rastlanamamıştır.
Güncel Doğal Açıklama
2024 yılında Abel Méndez öncülüğünde bir araştırma ekibi, Wow! sinyalinin doğal bir astrofiziksel olaydan kaynaklanmış olabileceğine dair yeni bir hipotez ortaya koymuştur. Bu modele göre, bir magnetardan (aşırı yoğun ve manyetik bir nötron yıldızı) kaynaklanan ani ve yoğun bir gama ve X-ışını patlaması, uzayda bulunan soğuk bir nötr hidrojen bulutuna çarparak bu bulutun mikrodalga bölgesinde kısa süreli ama güçlü bir şekilde parlamasına neden olmuştur. Bu tür parlamalara "hidrojen maseri" adı verilir ve laboratuvar ortamında üretilebilseler de uzayda bu şekilde dar bantta meydana geldiklerine dair gözlemsel kanıtlar oldukça sınırlıdır.
Araştırmacılar bu olasılığı, Arecibo Gözlemevi'nin 2020 yılında gerçekleştirdiği gözlemler sırasında elde edilen, Wow! sinyaline benzer yapıya sahip fakat daha düşük yoğunluklu sekiz sinyalin analiziyle desteklemektedir. Bu sinyallerin tümü, aynı nötr hidrojen frekansına (yaklaşık 1420 MHz) çok yakın bir aralıkta tespit edilmiştir. Bu gözlemler, söz konusu olayın ender fakat doğal bir süreç olabileceği ihtimalini güçlendirmektedir.
Eleştiriler ve Bilimsel Tartışmalar
Yeni hipotez, SETI (Dünya Dışı Akıllı Yaşam Araştırmaları) topluluğunda hem ilgi hem de kuşkuyla karşılanmıştır. Hipotezin geçerliliği için olayın yalnızca belirli bir gözlem zamanında, doğru konumda, nadir rastlanan bir şekilde meydana gelmiş olması gereklidir. Dahası, hidrojen maserlerinin 1420 MHz frekansında dar bantta doğal olarak oluştuğu henüz tam anlamıyla gösterilememiştir. Bu nedenlerle hipotez, bazı araştırmacılar tarafından henüz yeterince ikna edici bulunmamaktadır.
