Yapay Genel Zeka (AGI), insan zekasının tüm bilişsel yeteneklerini taklit edebilecek ve bu yetenekleri farklı problem alanlarında uygulayabilecek sistemlerin geliştirilmesini amaçlayan bir araştırma alanıdır. Dar yapay zekadan farklı olarak, AGI yalnızca belirli görevlerde değil, çok sayıda farklı problemde insan gibi öğrenme ve uygulama yeteneğine sahiptir. Bu gelişmelerin bir sonucu olarak, insan-makine iş birliğini artırmak amacıyla hibrit sistemler geliştirilmektedir. Bu sistemler, özellikle tıp, mühendislik ve eğitim gibi alanlarda karar destek mekanizmaları olarak insanların yanında çalışmakta ve üretkenliği artırmaktadır.
Ancak AGI'nin gelişimi, etik, güvenlik ve denetlenebilirlik açısından önemli riskleri ve tartışmaları da beraberinde getirmektedir. Kontrolden çıkma potansiyeli taşıyan bu sistemler için “alignment problem” yani uyum problemi kritik bir mesele olarak öne çıkmaktadır. Yapay zekanın toplum üzerindeki etkileri ise iş gücü yapısında belirgin dönüşümlere yol açmaktadır. Bazı mesleklerin ortadan kalkması, bazı yeni iş alanlarının doğması gibi değişimler, bu dönüşümün pratik sonuçlarıdır. McKinsey’in tahminlerine göre, 2030 yılına kadar bazı sektörlerde işlerin %30’unun otomasyona uğrayacağı öngörülmektedir.
Yapay zekanın etkileri yalnızca ekonomik alanlarla sınırlı kalmamakta; demokratik süreçler, mahremiyet ve veri güvenliği gibi toplumsal değerleri de doğrudan etkilemektedir. Bilgi manipülasyonu, derin sahtekarlık (deepfake) teknolojileri ve hedefli reklamcılık bu tehditlerin güncel örnekleri arasında yer almaktadır. Bu nedenle, AGI'nin kontrolü ve yönetimi için uluslararası düzenlemelere ihtiyaç duyulmaktadır. Avrupa Birliği tarafından hazırlanan AI Act, bu alandaki ilk kapsamlı yasal çerçevelerden biri olarak dikkat çekmektedir.
Öte yandan yapay zekanın yaratıcı alanlardaki rolü de giderek önem kazanmaktadır. Sanat, müzik ve edebiyat gibi alanlarda GPT-4 ve DALL·E gibi modellerin kullanımı, insan yaratıcılığına hem bir rakip hem de destek unsuru olarak değerlendirilmektedir. Tüm bu gelişmeler, yapay zekanın yalnızca teknolojik bir dönüşüm olmadığını; aynı zamanda felsefi, sosyolojik ve psikolojik bir yeniden yapılanmayı da beraberinde getirdiğini göstermektedir. “İnsan nedir?” sorusu, yapay zekanın ilerleyişiyle birlikte daha derinlemesine tartışılmaya başlanmıştır.
Yapay Zeka (Kaynak: Pexels)