Henri Cartier-Bresson (22 Ağustos 1908 – 3 Ağustos 2004), belgesel fotoğrafçılığın öncülerinden biri ve Magnum Photos’un kurucularından olan Fransız fotoğrafçıdır. “Karar Anı” (The Decisive Moment) kavramının yaratıcısı olarak, fotoğrafın estetik ve anlatım gücünü en üst seviyeye çıkaran isimlerden biri olarak kabul edilir.

^{(Tapınakta Alloeng Kotjok dansı, Sajan Köyü, Bali, Endonezya -Magnum)}

Erken Dönemi ve Sanata Başlangıcı

Cartier-Bresson, 1908 yılında Fransa’nın Chanteloup-en-Brie kasabasında doğdu. Genç yaşlardan itibaren sanata ilgi duydu ve resim eğitimi aldı. André Lhote gibi sanatçılardan etkilendi ve kompozisyon anlayışını bu dönemde geliştirdi. Fotoğrafçılığa 1930’ların başında ilgi duymaya başladı ve ilk olarak Surrealist (Gerçeküstücü) akımdan ilham aldı.

Fotoğrafçılığa Geçiş ve “Karar Anı”

1932 yılında aldığı Leica 35mm fotoğraf makinesi, onun fotoğrafçılık tarzını tamamen değiştirdi. Cartier-Bresson, gündelik hayatın içinde kendiliğinden gelişen anları yakalamaya başladı. Bu yaklaşım, daha sonra “Karar Anı” (The Decisive Moment) olarak tanımladığı fotoğrafçılık felsefesinin temelini oluşturdu.

“Karar Anı”, bir sahnedeki en etkileyici ve anlatı gücü yüksek anı yakalamayı amaçlayan bir fotoğrafçılık anlayışıdır. Cartier-Bresson, kareyi kırpmadan, doğal ışık kullanarak ve insan hareketlerini sezgisel olarak öngörerek çekimler yaptı.

Savaş Yılları ve Magnum Photos

II. Dünya Savaşı sırasında Fransız Ordusu’na katılan Cartier-Bresson, 1940 yılında Almanlar tarafından esir alındı ve üç yıl boyunca savaş esiri olarak tutuldu. Üçüncü kaçış girişiminde başarılı olarak özgürlüğüne kavuştu ve Fransız Direnişi’ne katıldı.

1947’de Robert Capa, George Rodger ve David Seymour ile birlikte Magnum Photos’u kurdu. Bu kolektif, fotoğrafçılara kendi projelerini seçme ve bağımsız çalışma özgürlüğü sundu. Cartier-Bresson, Magnum’un en önemli üyelerinden biri olarak Çin, Hindistan, SSCB ve ABD gibi birçok ülkede önemli belgesel fotoğraflar çekti.

^{(Amerika'yı Geçerken serisinden bir fotoğraf - Magnum)}

Önemli Çalışmaları ve Belgesel Fotoğrafçılığı

Cartier-Bresson’un kariyeri boyunca fotoğrafladığı önemli olaylar arasında şunlar yer alır:

• Çin İç Savaşı sırasında Pekin’in düşüşü (1949)

• Hindistan’da Mahatma Gandhi’nin ölümünden kısa bir süre önce çektiği portreler (1948)

• SSCB’deki değişimler ve Stalin sonrası dönem (1954)

• ABD’de 1960’lı yıllarda sivil haklar hareketi ve toplum yaşamı

Cartier-Bresson, fotoğrafın yanı sıra Luchino Visconti gibi yönetmenlerle çalışarak kısa belgesel filmler çekti.

Sanata Geri Dönüş ve Son Yılları

1970’lerin başında, Cartier-Bresson fotoğrafçılıktan uzaklaşarak resme geri döndü. Hayatının geri kalanını çizim yaparak ve sanat eserleri üreterek geçirdi. 2003 yılında eşi Martine Franck ile birlikte Henri Cartier-Bresson Vakfı’nı kurarak mirasını koruma altına aldı.

Henri Cartier-Bresson, 3 Ağustos 2004’te 95 yaşında hayatını kaybetti. Fotoğrafçılığı, sanat dünyasında devrim niteliğinde bir etki yarattı ve günümüz belgesel fotoğrafçılığının temel taşlarından biri oldu.