TUSAŞ Anka, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. (TUSAŞ) tarafından geliştirilen ve üretilen, Orta İrtifa Uzun Havada Kalışlı (MALE - Medium Altitude Long Endurance) sınıfında yer alan bir insansız hava aracı (İHA) sistemidir. ANKA, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin keşif, gözetleme, hedef tespiti ve istihbarat faaliyetlerine yönelik ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla tasarlanmış; aynı zamanda çeşitli sivil görevler için de uygun şekilde yapılandırılmıştır.
TUSAŞ ANKA (Türk Silahlı Kuvvetleri)
Projenin Başlangıcı ve Gelişim Süreci
ANKA projesi, Türkiye Cumhuriyeti’nin savunma sanayii alanında dışa bağımlılığı azaltma ve kendi teknolojik kapasitesini geliştirme hedefleri doğrultusunda başlatılmıştır. Bu kapsamda, 2004 yılında Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) ile TUSAŞ arasında resmi sözleşme imzalanarak proje çalışmaları başlatılmıştır.
Projenin geliştirilme süreci, tümüyle milli imkanlar ve yerli mühendislik kabiliyetleri kullanılarak yürütülmüştür. Tasarım, prototipleme, test uçuşları ve seri üretim olmak üzere dört ana aşamadan oluşan geliştirme süreci, Türkiye'nin insansız sistemler alanında bağımsız üretim yeteneği kazanmasına önemli katkı sağlamıştır.
İlk prototip olan ANKA Blok A, 2010 yılında ilk uçuşunu başarıyla gerçekleştirmiştir. Bu uçuş, sistemin havacılık ve kontrol kabiliyetlerinin doğrulanması açısından kritik öneme sahiptir. Prototipin ardından alınan test sonuçlarına göre sistemde kapsamlı iyileştirmeler yapılmış, ANKA Blok B ve ANKA-S gibi daha gelişmiş sürümler geliştirilmiştir.
2013 yılı itibarıyla ANKA İHA sistemlerinin seri üretim modelleri Türk Silahlı Kuvvetleri’nin envanterine dahil edilmiştir. Bu tarihten itibaren sistem, operasyonel faaliyetlerde aktif olarak kullanılmaya başlanmıştır.
Teknik Özellikler
ANKA İHA sisteminin temel teknik özellikleri aşağıdaki gibidir:
- Kanat Açıklığı: Yaklaşık 17.5 metre
- Gövde Uzunluğu: Yaklaşık 8.6 metre
- Maksimum Kalkış Ağırlığı (MTOW): ANKA-S konfigürasyonu için 1700 kg
- Faydalı Yük Kapasitesi: ANKA-S modelinde 350 kg'a kadar çeşitli faydalı yük taşıyabilme
- Operasyonel İrtifa: 23.000 feet (yaklaşık 7.010 metre)
- Havada Kalış Süresi: 24 saatten fazla
- Motor Tipi: Turboprop motor ile tahrik edilmekte olup, güç ve yakıt verimliliği sağlanmaktadır.
TUSAŞ ANKA (AA)
Aviyonik Sistemler ve Faydalı Yükler
ANKA İHA sistemleri, görev esnasında yüksek hassasiyetle veri toplama ve analiz yapabilme kapasitesine sahip gelişmiş aviyonik donanımlarla donatılmıştır. Bu sistemler aşağıdaki bileşenlerden oluşmaktadır:
- Elektro-Optik / Kızılötesi (EO/IR) Kamera Sistemi: Gündüz ve gece görevlerinde yüksek çözünürlüklü görüntüleme ve termal algılama sağlar.
- Sentetik Açıklıklı Radar (SAR): Özellikle bulutlu ve kötü hava koşullarında dahi yer yüzeyinin detaylı haritalandırılmasına olanak tanır.
- Lazer Mesafe Ölçer ve Hedef İşaretleyici: Hedeflerin mesafesini doğru şekilde ölçer ve işaretleme yaparak hassas güdümlü mühimmat kullanımı için koordinatlar sağlar.
- Uydu Haberleşme Sistemi (SATCOM): Görüş hattı dışındaki (Beyond Line of Sight - BLOS) operasyonlara olanak tanır. Uydu iletişimi sayesinde İHA, küresel ölçekte kontrol edilebilir hale gelmektedir.
- Milli Sensör ve Sistemler: ASELSAN tarafından geliştirilen CATS (Common Aperture Targeting System) gibi milli elektro-optik sistemlerle donatılabilir. Bu yerli yükler, operasyonel esneklik sağlar ve dışa bağımlılığı azaltır.
TUSAŞ ANKA (AA)
Görev Alanları ve Operasyonel Kullanım
ANKA, askeri ve sivil alanlarda çok çeşitli görevlerde kullanılmak üzere tasarlanmış olup aşağıdaki operasyonel faaliyetlerde görev icra edebilmektedir:
Keşif ve Gözetleme
Uzun süreli ve yüksek irtifada görev yapabilme kabiliyeti sayesinde, sınır güvenliği, terörle mücadele ve istihbarat toplama faaliyetlerinde kullanılmaktadır. Gözlem verileri gerçek zamanlı olarak komuta kontrol merkezlerine aktarılabilmektedir.
Hedef Tespiti ve Takibi
Taşıdığı optik ve radar sistemleri sayesinde, sabit ve hareketli hedeflerin koordinatlarının doğru bir şekilde tespiti ve takibi gerçekleştirilebilmektedir.
İstihbarat Faaliyetleri
Görsel istihbaratın yanı sıra sinyal istihbaratı (SIGINT) ve elektronik istihbarat (ELINT) görevleri de icra edilebilmektedir. Bu sayede karar alma süreçlerine stratejik veri sağlanmaktadır.
Silahlı Taarruz
ANKA-S versiyonunun silahlı konfigürasyonlarında, hassas güdümlü mühimmat (örneğin ROKETSAN üretimi MAM-L ve MAM-C) taşıma ve kullanma kapasitesi mevcuttur. Bu özelliği ile kara birliklerine yakın hava desteği sağlanabilmektedir.
Muharebe Hasar Değerlendirmesi (Battle Damage Assessment)
Askeri operasyonlar sonrası hedef bölgelerde meydana gelen hasarın belirlenmesi amacıyla kullanılır. Operasyonların etkisi ve etkinliği ölçülebilir hale gelir.
Elektronik Harp Destek
ANKA sistemleri, pasif elektronik dinleme, karıştırma ve elektronik destek görevleri icra edebilecek altyapıya sahiptir.
Afet Yönetimi ve Sivil Uygulamalar
Doğal afetlerde (deprem, sel, yangın vb.) geniş alanların taranması, hasar haritalarının çıkarılması ve arama kurtarma operasyonlarının koordinasyonu gibi sivil görevlerde kullanılabilmektedir.
Deniz Gözetimi
Sahil güvenlik ve deniz kuvvetleri tarafından, kaçakçılık, yasa dışı göç ve deniz trafiğinin izlenmesi gibi görevlerde de değerlendirilmektedir.
İhracat ve Uluslararası Tanınırlık
ANKA İHA sistemi, Türkiye’nin insansız hava araçları alanındaki mühendislik yetkinliğinin uluslararası düzeyde tanınmasını sağlayan platformlardan biridir. Sistem, çeşitli ülkelere ihraç edilmiş ve Türk savunma sanayi ürünleri arasında öne çıkan bir ihracat kalemi haline gelmiştir.
Yurt dışı satışlar, Türkiye’nin bölgesel ve küresel savunma ilişkilerinde işbirliği olanaklarını artırmış, ekonomik katkının yanı sıra diplomatik alanda da etkili bir araç olmuştur. ANKA sisteminin başarısı, daha sonra geliştirilen Bayraktar TB2, Aksungur ve Kızılelma gibi İHA projelerine öncülük etmiştir.
TUSAŞ ANKA İHA sistemi, Türkiye’nin yerli savunma sanayi kapasitesini yansıtan, operasyonel olarak kanıtlanmış bir hava aracı platformudur. Modüler yapısı, uzun havada kalış süresi, gelişmiş sensör entegrasyonu ve çeşitli görev tiplerine uyarlanabilirliği sayesinde geniş bir kullanım alanına sahiptir. ANKA, milli savunma kabiliyetleri bakımından stratejik değere sahiptir.